Nga sở hữu vũ khí mới, phòng không Ukraine đối mặt mối đe dọa nghiêm trọng

Trang Defense News cuối tuần qua dẫn các nguồn tin thân cận với quân đội Ukraine cho biết, các tiêm kích Nga đã bắt đầu sử dụng tên lửa không đối không tầm xa K-77M (hay còn gọi là Izdelie 180 hoặc R-77M) để không kích Ukraine.

K-77M là biến thể hiện đại hóa của dòng tên lửa R-77 thời Liên Xô, được thiết kế để trang bị cho các chiến đấu cơ hiện đại nhất của Nga như Su-35 và tiêm kích tàng hình Su-57. Theo kênh Telegram Polkovnyk GSh, tên lửa mới sở hữu động cơ hai chế độ, cánh đuôi cố định mới và đầu tự dẫn radar chủ động cải tiến.

Hình ảnh các mảnh vỡ của tên lửa được tìm thấy trên lãnh thổ Ukraine được cho là bằng chứng xác nhận việc Nga đưa loại vũ khí này vào sử dụng thực tế. K-77M là hậu duệ trực tiếp của R-77, loại tên lửa được Liên Xô phát triển từ thập niên 1980 nhằm đối trọng với AIM-120 AMRAAM của Mỹ.

R-77 từng gây tiếng vang nhờ việc sử dụng đầu tự dẫn radar chủ động, một bước tiến lớn thời điểm đó. Tuy nhiên, phiên bản đầu gặp nhiều hạn chế như thiết kế cánh dạng lưới tạo lực cản lớn, dễ bị phát hiện và triển khai không ổn định.

Tới đầu những năm 2010, Nga giới thiệu R-77-1, bản cải tiến với đầu dò tốt hơn và hình dạng khí động học tinh gọn. Tuy nhiên, phải đến giữa thập niên 2010, phiên bản K-77M mới thực sự là một cuộc cách mạng: loại bỏ cánh lưới, tích hợp động cơ nhiên liệu rắn hai chế độ giúp tăng tầm bắn lên khoảng 190km, đặc biệt hiệu quả với mục tiêu ở độ cao lớn.

Quan trọng hơn, K-77M sử dụng đầu dò 9B-1103M-200PA tích hợp 3 chế độ (chủ động, bán chủ động và thụ động), cho phép kháng nhiễu tốt hơn trước các hệ thống tác chiến điện tử hiện đại.

Truyền thông Nga nhiều lần đưa tin về quá trình phát triển tên lửa này kể từ đầu những năm 2020. Ngoài tiêm kích tàng hình Su-57, R-77M được cho là tương thích với máy bay chiến đấu Su-35.

Theo Defense Express, với chiến thuật không chiến hiện tại của Lực lượng Không quân Vũ trụ Nga, bất kỳ tên lửa không đối không tầm xa nào cũng đều gây ra mối đe dọa đáng kể. Trước đây, mối đe dọa này chủ yếu đến từ tên lửa R-37. Giờ đây, phi công Ukraine có thể phải đối mặt với một đối thủ thậm chí còn cơ động và chính xác hơn là R-77M.

Hơn nữa, sự xuất hiện của một tên lửa mới có đầu dò hiệu quả hơn có thể đòi hỏi Ukraine phải cập nhật hệ thống tác chiến điện tử (EW) của mình, vốn được sử dụng để gây nhầm lẫn hoặc đánh lạc hướng tên lửa đang bay tới.