Rằm tháng Giêng (ngày 15/1 âm lịch), còn gọi là lễ Thượng nguyên, tết Nguyên tiêu. Đây là một trong những ngày lễ quan trọng theo phong tục tập quán của người Việt. Do đó, dân gian lưu truyền nhiều điều kiêng kỵ và nên làm trong ngày Rằm tháng Giêng để cả năm may mắn.
Vào Rằm tháng Giêng, các gia đình có thể lau dọn lại ban thờ. Tuy nhiên, người làm phải chú ý không xê dịch bát hương và nên thắp một nén hương khấn xin bề trên.
Rằm tháng Giêng là đêm trăng tròn đầu tiên của năm, mang ý nghĩa tâm linh quan trọng. Do vậy, các gia đình nên chuẩn bị mâm lễ cúng chu đáo, đúng truyền thống.
Các gia đình nên chuẩn bị mâm lễ cúng chu đáo, đúng truyền thống.
Rằm tháng Giêng là ngày Đức Thiên Quan (Tử vi đại đế) ban phúc lành cho toàn bộ hạ giới, nên nhân gian gọi là ngày Thiên Quan Tứ Phúc (Thiên quan ban phúc).
Vì vậy, dân gian sẽ chọn ngày này để đi chùa thắp hương, cúng dường, cầu phúc, tiêu tai giải họa, cầu mong cho một năm được bình an. Tại chùa, các bạn có cơ hội tham gia nhiều hoạt động ý nghĩa như phóng sinh, thả hoa đăng…
Ngày Rằm tháng Giêng, bạn nên làm việc thiện để tìm thấy sự bình yên, cảm thấy cuộc sống nhẹ nhàng và ý nghĩa.
Làm việc thiện không cần quá to tát, những hành động nhỏ nhưng ấm áp sẽ nuôi dưỡng tâm hồn chúng ta từng ngày.
Kiêng làm việc lớn, khởi sự quan trọng: Rằm tháng Giêng không phải là ngày thích hợp để bắt đầu các công việc lớn như khai trương, mở cửa hàng, hay khởi công xây dựng. Người ta tin rằng làm việc quan trọng vào ngày này có thể không mang lại may mắn trong suốt năm.
Đây là một ngày lễ quan trọng, là thời điểm để tạ ơn và cầu mong bình an. Vì vậy, người ta kiêng những cuộc cãi vã, mâu thuẫn trong ngày Rằm tháng Giêng, để tránh "tạo nghiệp" và đón một năm bình an.
Mọi người sẽ chọn ngày này để đi chùa thắp hương, cúng dường, cầu phúc, tiêu tai giải họa, cầu mong cho một năm được bình an.
Theo truyền thống, người ta kiêng vay mượn tiền bạc trong ngày Rằm tháng Giêng, vì sợ năm mới sẽ gặp khó khăn về tài chính, hoặc phải chịu cảnh nợ nần.
Nếu làm rơi vỡ đồ đạc trong ngày Rằm tháng Giêng, người ta cho rằng sẽ mang lại xui xẻo trong suốt năm. Vì thế, trong ngày này, mọi người cẩn thận hơn khi sử dụng đồ vật trong nhà.
Một số người quan niệm rằng cắt tóc hay cắt móng tay vào ngày Rằm tháng Giêng có thể làm mất đi may mắn và ảnh hưởng đến tài lộc cả năm.
Ngày Rằm tháng Giêng, nhiều người kiêng ăn quá no hoặc ăn các món ăn có tính sát sinh quá nhiều, như thịt cá, mà thay vào đó là ăn chay để cầu an lành, thanh tịnh cho cả gia đình.
Việc chuẩn bị mâm cúng trong ngày Rằm tháng Giêng cũng cần tuân thủ một số kiêng kỵ để đảm bảo sự trang nghiêm và thành kính:
Việc sử dụng đồ giả được xem là thiếu tôn trọng đối với tổ tiên và thần linh. Nên chọn hoa tươi và trái cây thật để thể hiện lòng thành.
Lưu ý khi chuẩn bị mâm cúng Rằm tháng Giêng năm 2025.
Nếu cúng chay, nên dùng các món thuần chay, không nên chế biến theo hình thức giả mặn như giò chay, gà chay, vì điều này không thể hiện sự thanh tịnh và chân thành.
Những vật lễ này biểu hiện cho sự sát sinh đầu năm và có thể gây ảnh hưởng không tốt đến vận phúc của gia đình.
(*) Thông tin bài viết chỉ mang tính tham khảo, chiêm nghiệm!