Theo TTXVN, ngày 1/2, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh áp thuế 25% đối với hàng nhập khẩu của Canada và Mexico và 10% bổ sung vào mức thuế đang áp dụng đối với hàng hóa từ Trung Quốc bắt đầu từ ngày 4/2.
Tuyên bố ngày 2/2 của Bộ Thương mại Trung Quốc nêu rõ cách làm đơn phương tăng thuế quan của Mỹ vi phạm nghiêm trọng quy tắc của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), không chỉ không có lợi cho giải quyết vấn đề fentanyl mà còn phá vỡ sự hợp tác kinh tế và thương mại giữa hai nước.
Trung Quốc sẽ đệ đơn kiện lên WTO và sẽ có những biện pháp đối phó tương ứng nhằm bảo vệ quyền và lợi ích của mình.
Trung Quốc hy vọng Mỹ nhìn nhận khách quan, xử lý thỏa đáng các vấn đề liên quan fentanyl, đồng thời kêu gọi Washington đối thoại thẳng thắn, tăng cường hợp tác, kiểm soát bất đồng trên cơ sở bình đẳng cùng có lợi, tôn trọng lẫn nhau.
Trong tuyên bố riêng rẽ cùng ngày, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng chỉ trích quyết định áp thuế của Mỹ, nhấn mạnh không bên nào có thể chiến thắng trong cuộc chiến thương mại. Tuyên bố cũng khẳng định Bắc Kinh sẽ có “các biện pháp đáp trả phù hợp” với các mức thuế quan mới.
Một loạt xe tải xếp hàng trên tuyến đường sang Mỹ từ Ciudad Juarez (Mexico) vào ngày 31/1. Ảnh: Reuters
Về phía Mexico, ngay sau khi Tổng thống Trump ký sắc lệnh về thuế nói trên, Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum cũng khẳng định sẽ đáp trả, theo thông tin trên Tuổi Trẻ Online.
Bà Sheinbaum cho biết bà đã yêu cầu Bộ trưởng Kinh tế nước này "thực hiện kế hoạch B mà chúng tôi đã và đang thực hiện, bao gồm các biện pháp thuế quan và phi thuế quan để bảo vệ lợi ích của Mexico".
Trong một bài đăng dài trên mạng xã hội X (trước đây là Twitter), Tổng thống Mexico nhấn mạnh rằng Chính phủ của bà muốn hợp tác và đối thoại chứ không phải đối đầu với Washington.
Ông Trump cho biết thuế quan đối với Mexico là do nước này không ngăn chặn được fentanyl vào Mỹ, cũng như những gì ông mô tả là tình trạng di cư không kiểm soát.
Tuy nhiên, bà Sheinbaum bác bỏ cáo buộc của Washington cho rằng chính phủ của bà có dính líu tới các nhóm buôn bán ma túy. Bà khẳng định Mexico đã thu giữ 20 triệu viên thuốc giảm đau gây nghiện fentanyl, ngoài ra còn bắt giữ hơn 10.000 cá nhân có liên quan đến buôn bán ma túy.
Theo Tổng thống Mexico, nếu chính phủ Mỹ muốn giải quyết tình trạng fetanyl tràn lan thì nên chống lại việc bán ma túy trên đường phố ở nước mình và hoạt động rửa tiền phát sinh từ hoạt động bất hợp pháp đó.
Tương tự, trong ngày 1/2 (giờ địa phương), Thủ tướng Canada Justin Trudeau đã chính thức công bố biện pháp đáp trả chính sách thuế quan mới của Mỹ.
Theo đó, Canada sẽ áp thuế 25% đối với lượng hàng hóa trị giá 155 tỷ CAD (tương đương 106,5 tỷ USD) của Mỹ. Một lượng hàng hóa 30 tỷ CAD sẽ bắt đầu chịu thuế từ ngày 4/2 và số còn lại có hiệu lực trong 21 ngày.
Bên cạnh đó, Ottawa cũng đang cân nhắc một số biện pháp phi thuế quan, bao gồm một số biện pháp liên quan đến khoáng sản quan trọng, mua sắm năng lượng và các quan hệ đối tác khác với Mỹ.
Trong bài phát biểu, ông Trudeau cảnh báo rằng mức thuế quan của ông Trump sẽ gây tổn hại cho Mỹ. Đồng thời, ông khuyến khích người dân Canada mua các sản phẩm nội địa và đi nghỉ trong nước thay vì đi Mỹ.