Phong tục trong ngày Tết Đoan Ngọ của người Việt

Những phong tục truyền thống mà người Việt thường làm vào ngày Tết Đoan Ngọ

Ăn rượu nếp

Mâm cỗ ngày Tết Đoan Ngọ. Ảnh minh họa

Một trong những phong tục nổi bật trong Tết Đoan Ngọ là ăn rượu nếp vào buổi sáng. Người dân tin rằng rượu nếp có thể diệt sâu bọ trong cơ thể, thanh lọc và mang lại sức khỏe tốt. Rượu nếp được làm từ gạo nếp ngâm ủ với men, tạo ra vị ngọt dịu, dễ ăn.

Cúng gia tiên

Người Việt chuẩn bị mâm cúng gia tiên với các loại hoa quả, bánh trái, rượu nếp, và hương đèn. Mâm cúng này thể hiện lòng biết ơn và tôn kính đối với tổ tiên, đồng thời cầu mong sự bảo hộ và bình an cho gia đình.

Tắm lá mùi

Ở một số vùng miền Bắc, người dân có thói quen tắm lá mùi vào ngày Tết Đoan Ngọ. Lá mùi được nấu lấy nước để tắm, với niềm tin rằng nước lá mùi có thể xua đuổi tà ma, mang lại may mắn và sức khỏe cho cả năm.

Ăn hoa quả

Các loại hoa quả mùa hè như mận, vải, xoài được ưa chuộng trong dịp Tết Đoan Ngọ. Ăn hoa quả vào ngày này không chỉ giúp thanh nhiệt, giải khát mà còn mang ý nghĩa diệt trừ sâu bọ, bảo vệ sức khỏe.

Làm và ăn bánh tro

Bánh tro có vị thanh mát, dễ ăn và có tác dụng giải nhiệt. Ảnh minh họa

Bánh tro, còn gọi là bánh ú tro, là món ăn truyền thống không thể thiếu. Bánh được làm từ gạo nếp ngâm trong nước tro, gói trong lá chuối và luộc chín. Bánh có vị thanh mát, dễ ăn và có tác dụng giải nhiệt.

Treo cây ngải cứu

Người dân thường treo cây ngải cứu trước cửa nhà vào ngày này để xua đuổi tà ma, bảo vệ gia đình khỏi các bệnh tật và mang lại may mắn.

Khảo cây vào giờ Ngọ

Thường vào 12 giờ trưa ngày Tết Đoan Ngọ ở nhiều nơi người ta thường thực hiện nghi thức khảo cây hay còn có tên gọi khác là đánh cây. Dân gian xưa quan niệm nếu thực hiện khảo cây sẽ thể hiện ước muốn cuộc sống đầy đủ, sung túc theo ý nguyện.

Thường thường khi khảo cây, người ta sẽ lựa chọn các loại quả bị sâu bệnh hoặc ít ra quả với ý nghĩa lấy đi những điều xui rủi, không tốt. Theo đó, nghi thức khảo cây gồm 2 người. Một người sẽ hóa thân thành cây, trèo lên cây. Người còn lại sẽ đứng ở dưới rồi gõ vào gốc cây bằng dao rồi hỏi các câu như “Năm sau cây có ra quả được nhiều không?”, “Nguyên nhân cây cối không kết trái, đơm hoa vào năm nay?” …

Lúc này, người trên cây sẽ giải đáp thắc mắc của người ở dưới.  Người ở dưới sẽ hỏi liên tục những câu liên quan đến mùa màng rồi người bên dưới dọa sẽ đốn cây nếu năm sau mùa màng không được như ý. Khi này, người ở trên sẽ phải trả lời thật nhanh và hứa cho mùa sau nhiều quả.

Ăn thịt vịt

Vào ngày Tết Đoan Ngọ người ta thường ăn thịt vịt để thanh lọc và bổ sung các dưỡng chất cho cơ thể. Ảnh minh họa

Đông y quan niệm thịt vịt có tính hàn, có tác dụng giải nhiệt hiệu quả đặc biệt vào những ngày nắng nóng như Tết Đoan Ngọ. Do đó, vào ngày này người ta thường ăn thịt vịt để thanh lọc và bổ sung các dưỡng chất cho cơ thể.

Uống nước là xông

Một số người còn có thói quen uống nước lá xông để thanh lọc cơ thể. Lá xông thường được làm từ các loại thảo dược như lá bưởi, lá chanh, lá xả, lá kinh giới, giúp thanh nhiệt và tăng cường sức đề kháng.

Những điều người Việt kiêng làm vào ngày Tết Đoan Ngọ

Kiêng ra khơi

Người dân ở các vùng biển thường kiêng ra khơi đánh bắt cá vào ngày Tết Đoan Ngọ. Họ tin rằng ngày này có thể gặp nhiều rủi ro, không may mắn, nên thường dành thời gian ở nhà cùng gia đình và thực hiện các nghi lễ truyền thống.

Kiêng cắt tóc, cắt móng tay

Cắt tóc và cắt móng tay vào ngày Tết Đoan Ngọ được cho là không tốt vì có thể làm mất đi vận may và sức khỏe. Người Việt thường tránh làm những việc này để giữ lại may mắn và sự an toàn.

Kiêng mượn tiền cho mượn tiền

Việc mượn tiền hoặc cho mượn tiền vào ngày Tết Đoan Ngọ được xem là không may mắn. Người ta tin rằng việc này có thể mang lại rủi ro tài chính, mất mát tài sản trong suốt năm.

Kiêng nói những điều không may

Trong ngày Tết Đoan Ngọ, người Việt kiêng nói những điều không may, tiêu cực hoặc nhắc đến bệnh tật. Họ tin rằng lời nói có thể ảnh hưởng đến vận mệnh và sức khỏe của cả gia đình.

Kiêng ngủ trưa

Một số người cho rằng ngủ trưa vào ngày Tết Đoan Ngọ có thể làm mất đi năng lượng tích cực và vận may. Do đó, họ thường cố gắng giữ tinh thần tỉnh táo, tham gia các hoạt động truyền thống và vui chơi cùng gia đình.

 Kiêng xây sửa, động thổ

Người Việt cũng kiêng việc xây sửa, động thổ hay làm những công việc lớn liên quan đến đất đai, nhà cửa vào ngày này. Họ tin rằng điều này có thể ảnh hưởng xấu đến phong thủy và mang lại rủi ro.