Ngân hàng Nhà nước là gì

Ngân hàng Nhà nước là gì?

Căn cứ theo Điều 1 Nghị định 26/2025/NĐ-CP có quy định như sau:

Vị trí và chức năng

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (sau đây gọi tắt là Ngân hàng Nhà nước) là cơ quan ngang bộ của Chính phủ, Ngân hàng Trung ương của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam; thực hiện chức năng quản lý nhà nước về tiền tệ, hoạt động ngân hàng và ngoại hối (sau đây gọi là tiền tệ và ngân hàng) và các dịch vụ công thuộc phạm vi quản lý của Ngân hàng Nhà nước; thực hiện chức năng của Ngân hàng Trung ương về phát hành tiền, ngân hàng của các tổ chức tín dụng và cung ứng dịch vụ tiền tệ cho Chính phủ.

Theo đó, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (sau đây gọi tắt là Ngân hàng Nhà nước) là cơ quan ngang bộ của Chính phủ, Ngân hàng Trung ương của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam;

Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước thực hiện chức năng quản lý nhà nước về tiền tệ, hoạt động ngân hàng và ngoại hối (sau đây gọi là tiền tệ và ngân hàng) và các dịch vụ công thuộc phạm vi quản lý của Ngân hàng Nhà nước; thực hiện chức năng của Ngân hàng Trung ương về phát hành tiền, ngân hàng của các tổ chức tín dụng và cung ứng dịch vụ tiền tệ cho Chính phủ.

Đặc điểm của ngân hàng nhà nước

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có đặc điểm nổi bật là sở hữu vốn Nhà nước với mức sở hữu bên trong có thể là toàn phần hoặc chiếm hơn 50% vốn điều lệ. Điều này đảm bảo NHNN thực hiện vai trò phục vụ các mục tiêu chính sách công của quốc gia và tuân thủ các định hướng từ Nhà nước trong hoạt động tài chính.

NHNN có tư cách pháp nhân đặc biệt và chịu sự điều chỉnh bởi Luật Doanh nghiệp và Luật các Tổ chức Tín dụng trong hoạt động.

NHNN không thực hiện các chức năng thanh toán và không huy động vốn có kỳ hạn dưới 1 năm.Mặc dù có các quy tắc và tiêu chuẩn như một doanh nghiệp, NHNN vận hành theo mục tiêu và quy định đặc thù của Nhà nước.

NHNN chịu sự quản lý, điều hành và giám sát của Ngân hàng Trung ương trong các hoạt động tài chính.

Các ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước hoạt động vì lợi nhuận, trong khi các ngân hàng chính sách do Nhà nước quản lý hoạt động phi lợi nhuận, phục vụ các mục tiêu chính sách công.

Nhiệm vụ của Ngân hàng Nhà nước

Căn cứ theo khoản 19 Điều 2 Nghị định 26/2025/NĐ-CP có quy định như sau:

(1) Tổ chức thiết kế mẫu tiền, in, đúc, bảo quản, vận chuyển tiền giấy, tiền kim loại; thực hiện nghiệp vụ phát hành, thu hồi, thay thế và tiêu huỷ tiền giấy, tiền kim loại;

(2) Thực hiện tái cấp vốn nhằm mục đích cung ứng vốn ngắn hạn và phương tiện thanh toán cho các tổ chức tín dụng; tái cấp vốn cho các tổ chức tín dụng để hỗ trợ cho các đối tượng cụ thể theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ;

(3) Tổ chức, điều hành và phát triển thị trường tiền tệ; tổ chức quản lý, vận hành thị trường nội tệ, thị trường ngoại tệ liên ngân hàng.