"Vua hại thận" nhưng là một "thần dược" cho sức khỏe, có giá trị dinh dưỡng cao

Bí đỏ (hay bí ngô) rất giàu các vitamin và khoáng chất như vitamin A, chất xơ, kali, phốt pho tốt cho hệ miễn dịch, giúp giảm sưng tấy và nuôi dưỡng dạ dày đồng thời kiểm soát tốt lượng đường trong máu và bảo vệ tim mạch.

Tuy nhiên, nếu thuộc những nhóm người dưới đây, bạn nên hạn chế hoặc tránh ăn bí đỏ, trừ khi nhận được hướng dẫn khác của bác sĩ:

Người có các vấn đề về thận

Bí đỏ chứa một lượng đáng kể kali, một khoáng chất cần thiết cho cơ thể nhưng có thể gây hại nếu tích tụ quá nhiều ở những người có vấn đề về thận. Thận suy yếu không thể lọc hiệu quả kali dư thừa, dẫn đến tăng kali máu, có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng như rối loạn nhịp tim, thậm chí ngừng tim.

Bí đỏ cũng chứa một lượng nhỏ oxalat, một chất có thể kết hợp với canxi trong nước tiểu để tạo thành sỏi thận. Đối với những người đã có vấn đề về thận hoặc có nguy cơ mắc sỏi thận, việc ăn quá nhiều bí đỏ có thể làm tăng gánh nặng cho thận và làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh.

Bí đỏ chứa một lượng đáng kể kali, một khoáng chất cần thiết cho cơ thể nhưng có thể gây hại nếu tích tụ quá nhiều ở những người có vấn đề về thận.

Người bị dị ứng bí đỏ

Dị ứng thức ăn là tình trạng không phổ biến nhưng vẫn có thể xảy ra ở một số người. Nếu sau khi ăn bí đỏ bạn cảm thấy buồn nôn, phát ban, hoặc khó thở, có khả năng bạn bị dị ứng với loại thực phẩm này. Nếu bạn từng có tiền sử dị ứng với các loại rau củ có liên quan, như bí xanh hoặc cà rốt, nên hạn chế hoặc tránh ăn bí đỏ.

Bệnh nhân bị tăng huyết áp

Trong 100 gam bí đỏ chưa chế biến có chứa khoảng 1mg natri. Bệnh nhân đang bị cao huyết áp hoặc cần phải hạn chế lượng muối tiêu thụ hàng ngày nếu ăn quá nhiều bí đỏ có thể gây tăng huyết áp và làm trầm trọng thêm các triệu chứng bệnh.

Do vậy, người bị cao huyết áp nên ăn bí đỏ ở mức độ vừa phải, đồng thời chú ý kiểm soát lượng muối thêm vào khi chế biến bí đỏ.

Bệnh nhân tiểu đường

GI (Glycemic Index) và GL (Glycemic Load) là hai chỉ số quan trọng để đánh giá mức độ ảnh hưởng của một thực phẩm đến đường huyết của bạn khi ăn. Theo đó, bí đỏ có chỉ số GI cao ở mức 75 trong khi GL ở mức 3.

Ăn bí đỏ có thể khiến lượng đường trong máu tăng cao nếu ăn quá nhiều. Nếu muốn thêm bí đỏ vào chế độ ăn hàng ngày, nên ăn ít và giảm các thực phẩm có chứa đường khác sau đó.

Người có hệ tiêu hóa yếu

Bí đỏ chứa nhiều chất xơ, đặc biệt là chất xơ không hòa tan, có thể gây khó chịu cho những người có hệ tiêu hóa kém. Những ai thường xuyên bị chướng bụng, đầy hơi hoặc khó tiêu nên cân nhắc khi ăn quá nhiều bí đỏ. Đối với những người có vấn đề về tiêu hóa, cách nấu bí đỏ như hấp hoặc ninh mềm có thể giảm bớt gánh nặng cho dạ dày.

Bí đỏ chứa một lượng lớn beta-carotene, một chất chống oxy hóa được chuyển hóa thành vitamin A trong cơ thể.

Người bị bệnh gan

Bí đỏ chứa một lượng lớn beta-carotene, một chất chống oxy hóa được chuyển hóa thành vitamin A trong cơ thể. Vitamin A rất quan trọng cho sức khỏe, nhưng nếu tiêu thụ quá nhiều, nó có thể tích tụ trong gan và gây ra tình trạng gọi là tăng vitamin A máu. Điều này có thể dẫn đến các triệu chứng như vàng da, mệt mỏi, buồn nôn và thậm chí tổn thương gan.

Bí đỏ có thể tương tác với một số loại thuốc điều trị bệnh gan, làm giảm hiệu quả của thuốc hoặc gây ra tác dụng phụ không mong muốn. Nếu bạn bị bệnh gan, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để biết lượng bí đỏ an toàn cho bạn.

Người có thể trạng dễ nóng trong

Người dễ bị nóng trong khi ăn bí ngô dễ khiến các triệu chứng như khô đắng miệng, nước tiểu vàng, bí đại tiện tăng lên do hàm lượng tinh bột trong bí ngô cao dẫn tới tăng gánh nặng điều hòa của cơ thể.

Nếu có thể trạng dễ bốc hỏa, nóng trong, tốt nhất hãy ăn càng ít bí ngô càng tốt, đặc biệt là những người có các triệu chứng rõ ràng (lưỡi xỉn màu, mẩn ngứa, mụn nhọt, hơi thở có mùi hôi,...) hoặc đang dùng thuốc điều hòa cơ thể theo chỉ định của bác sĩ.

Thay vào đó, nên thay bằng các thực phẩm có tác dụng thanh nhiệt, tiêu ẩm như đậu xanh, bí đao, lúa mạch,...

Người có đường huyết không ổn định

Mặc dù bí đỏ có chỉ số đường huyết thấp, nhưng với một số người mắc bệnh tiểu đường, việc tiêu thụ quá nhiều bí đỏ có thể dẫn đến tình trạng tăng đường huyết. Nếu bạn bị tiểu đường, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để biết liều lượng ăn bí đỏ phù hợp, tránh tình trạng làm tăng đường huyết đột ngột.

Người đang dùng thuốc chống đông máu

Bí đỏ chứa vitamin K đóng vai trò quan trọng trong quá trình đông máu. Thuốc chống đông máu hoạt động bằng cách ức chế tác dụng của vitamin K, giúp ngăn ngừa hình thành cục máu đông. Tuy nhiên, nếu bạn ăn quá nhiều bí đỏ, lượng vitamin K nạp vào cơ thể sẽ tăng lên, làm giảm hiệu quả của thuốc chống đông máu và tăng nguy cơ chảy máu.

Người bị bệnh vàng da 

Bí đỏ rất giàu beta-carotene. Ăn quá nhiều bí đỏ sẽ dễ dẫn tới sự tích tụ beta-carotene trong tích trữ trong các mô mỡ dưới da, dẫn đến hiện tượng vàng da, khiến da đổi màu vàng chanh. Mặc dù hiện tượng này không phải là một tình trạng nguy hiểm nhưng với người mắc bệnh vàng da lại khác.

Ăn nhiều bí đỏ ảnh hưởng tới việc đánh giá mức độ các triệu chứng hoặc khó khăn trong phát hiện những bất thường của bệnh có liên quan.

Người đang bị rối loạn tiêu hóa như đầy bụng, chướng hơi không nên ăn bí đỏ.

Phụ nữ mang thai nên cẩn trọng

Bí đỏ rất giàu dinh dưỡng và có lợi cho phụ nữ mang thai, nhưng việc tiêu thụ quá nhiều có thể gây ra một số tác dụng phụ như táo bón hoặc rối loạn tiêu hóa. Hơn nữa, bí đỏ có thể gây tăng cân nếu ăn quá nhiều, do đó, phụ nữ mang thai nên ăn với liều lượng hợp lý và kết hợp với các loại thực phẩm khác để đảm bảo đủ chất dinh dưỡng cho thai nhi.

Người đang bị rối loạn tiêu hóa

Người đang bị rối loạn tiêu hóa như đầy bụng, chướng hơi không nên ăn bí đỏ vì dễ khiến tình trạng đầy bụng nghiêm trọng hơn do bí đỏ giàu chất xơ. Ăn quá nhiều chất xơ có thể khiến các vấn đề tiêu hóa trở nên nghiêm trọng hơn.

Ngoài ra, bí đỏ kỵ với thịt cừu, cần tây, cua, rau bina, dưa chuột. Khi ăn bí đỏ nên tránh kết hợp cùng các thực phẩm này, nếu kết hợp cùng có thể gây giảm giá trị dinh dưỡng hoặc các tác dụng phụ ảnh hưởng tới sức khỏe khác.