Vụ hàng trăm cột điện bị "hạ gục" vì bão số 5: Bộ Xây dựng đánh giá nguyên nhân sự cố

Kết quả khảo sát cho thấy, hệ thống lưới điện trung và hạ áp trên toàn quốc có sử dụng cột điện bê tông cốt thép (BTCT), trong đó có cột điện BTCT ly tâm được đầu tư xây dựng bởi nhiều chủ thể khác nhau, diễn ra trong nhiều giai đoạn. Các tiêu chuẩn thiết kế, chỉ dẫn kỹ thuật hiện hành về cơ bản là khá đầy đủ.

Tình trạng gãy đổ các cột điện BTCT, trong đó có cả các cột điện BTCT ly tâm dự ứng lực được sản xuất trong thời gian gần đây có nhiều nguyên nhân.

Về nguyên nhân khách quan, do số lượng cột điện BTCT là rất lớn, có nhiều nguồn gốc khác nhau, được xây dựng bởi nhiều chủ thể trong nhiều giai đoạn và do các tác động bất lợi như cây đổ, sạt lở đất.

“Nguyên nhân chủ quan là do việc thiết kế, sản xuất, thi công lắp dựng, bảo trì còn những tồn tại, chưa đáp ứng quy định; thiếu tính toán, kiểm tra khả năng chịu lực cột điện BTCT theo quy định của tiêu chuẩn thiết kế kết cấu hiện hành”, bộ Xây dựng thông tin.

Bộ Xây dựng cho biết đã đề nghị bộ Công Thương, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp chỉ đạo tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) tổ chức rà soát, đánh giá, phân loại các loại cột điện hiện hữu đang khai thác trong hệ thống; có các biện pháp, kế hoạch và lộ trình phù hợp để gia cường, sửa chữa, thay thế các cột có nguy cơ không đảm bảo an toàn chịu lực trước mùa mưa bão.

Bộ Xây dựng cũng lưu ý EVN quy định các đơn vị thiết kế, sản xuất, thi công lắp dựng cột BTCT, trong đó có cột BTCT ly tâm khi chế tạo, lựa chọn và thi công lắp dựng phải tuân thủ các quy định của tiêu chuẩn quốc gia hiện hành về thiết kế kết cấu, nền móng (bao gồm TCVN 5574: 2018 - Kết cấu bê tông và bê tông cốt thép, TCVN 2737: 1995 - Tải trọng và tác động…).

Bộ Xây dựng cũng cho biết cần xem xét giao đơn vị tư vấn có kinh nghiệm và năng lực phù hợp thực hiện tính toán kết cấu, lập bản vẽ thiết kế điển hình đối với các loại cột điện BTCT để đảm bảo an toàn và đồng bộ.

Liên quan đến sự việc này, ông Đỗ Thắng Hải - Thứ trưởng Bộ Công Thương - trả lời tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ ngày 2/10 cho biết, bộ Công Thương đã chỉ đạo và huy động Tổng công ty Điện lực miền Trung (EVNCPC) khắc phục thiệt hại bão số 5 và chỉ trong 3 ngày đã cấp lại đủ điện cho người dân.

Đề cập tới chất lượng cột điện, ông Đỗ Thắng Hải cho biết: Cột điện là 1 phần của công trình lưới điện, được các đơn vị điện lực xây dựng trên cơ sở các quy định của Luật Xây dựng cũng như Nghị định 46 ban hành năm 2015 của Chính phủ, quy định rõ trách nhiệm của chủ đầu tư, tư vấn thiết kế và đơn vị thi công, kể cả đơn vị cung cấp vật liệu xây dựng, kết cấu, thiết bị sử dụng trong công trình xây dựng.

Ông Đỗ Thắng Hải cho biết thêm, bộ Công Thương đã cùng với chủ sở hữu của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) là Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp yêu cầu ngành điện và EVN trực tiếp rà soát, đánh giá, phân tích và đề xuất giải pháp tổng thể trong công tác thiết kế, quản lý, xây dựng công trình, mua sắm hàng hóa và quản lý vận hành công trình này.

Bộ Công Thương cũng yêu cầu phối hợp với chính quyền địa phương, đảm bảo hành lang an toàn lưới điện; tăng cường kiểm tra công tác quản lý vận hành, kịp thời phát hiện, xử lý các điểm xung yếu trên lưới điện nhằm đảm bảo an toàn lưới điện.

Bộ Công Thương cũng yêu cầu khẩn trương lồng ghép, đưa việc phòng ngừa, ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai vào kế hoạch, chiến lược phát triển của ngành điện, các doanh nghiệp trong ngành điện.

Theo số liệu của EVNCPC - thuộc tập đoàn Điện lực Việt Nam, do ảnh hưởng từ bão số 5 đã làm 616 cột điện ở các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế, Đà Nẵng và Quảng Nam bị gãy, đổ và nghiêng.

Về nguyên nhân, EVNCPC cho biết, do ảnh hưởng bão nên cây xanh bật gốc ngã vào cột tạo nên lực tác động kép bất thường (gió bão, cây đổ vào đường dây) làm quá khả năng chịu đựng của kết cấu cột, xà sứ, dây… dẫn đến hư hỏng kết cấu hạ tầng lưới điện và gãy trụ.

Ngoài ra, một số vị trí nằm ngoài khu dân cư có gió giật mạnh làm xoáy và đứt các dây néo cũng là nguyên nhân làm gãy đổ cột.

Việt Hương (T/h)