(ĐSPL) – X?n đ?ểm lạ? một số vụ án oan sa? "thấu trờ? xanh" trong lịch sử tư pháp V?ệt Nam.
Lịch sử tư pháp V?ệt Nam không chỉ có vụ ông Nguyễn Thanh Chấn (Nghĩa Trung, V?ệt Yên, Bắc G?ang) vừa được thả sau 10 năm ngồ? tù, thực tế đã xảy ra nh?ều vụ xét xử oan sa? ngh?êm trọng hơn.
Cơn ác mộng 10 năm
Vụ án ông Nguyễn Thanh Chấn (Nghĩa Trung, V?ệt Yên, Bắc G?ang) bị ngồ? tù oan 10 năm được dư luận đặc b?ệt quan tâm, theo dõ? trong những ngày qua.
Chặng đường tìm lạ? tự do của ông Chấn là một hành trình kéo dà? đến 10 năm. Nh?ều ngườ? rất phẫn nộ, xót xa và bức xúc kh? vụ v?ệc dần sáng tỏ kh? ngày 25/10/2013, thủ phạm thật sự của vụ án là Lý Nguyễn Chung ra đầu thú, thừa nhận hành v? g?ết ngườ? của mình. 10 năm thụ án trong tù đã g?áng xuống ông và g?a đình những mất mát, những nỗ? đau quá lớn mà không ngôn từ nào có thể tả nổ?. Bị bạn bè xa lánh, cả bốn ngườ? con của ông đã phả? bỏ học g?ữa chừng, một ngườ? con đ? xuất khẩu lao động nước ngoà? vì k?ếm t?ền lo kêu oan cho cha mà quyết không về nước, vợ ông sau nh?ều năm kêu oan cho ông cũng phả? vào v?ện tâm thần đ?ều trị.
Ngày trở về đoàn tụ cùng vợ con, ông Chấn mừng đến độ phả? thốt lên: “Tô? như vừa được s?nh ra thêm lần nữa”.
16 năm 3 tháng ở tù oan
Ông Trần Văn Ch?ến bị bắt tạm g?am ngày 21/5/1979 vớ? tộ? danh g?ết ngườ? xảy ra tạ? xã Tân Đ?ền, huyện Gò Công Đông, tỉnh T?ền G?ang. Ngày 20/3/1980, TAND tỉnh T?ền G?ang xét xử sơ thẩm. Tạ? ph?ên tòa này, ông Trần Văn Ch?ến không nhận tộ? và khẳng định hung thủ thật sự là Trần Văn U. Tòa vẫn tuyên ông Ch?ến án chung thân. Do thờ? g?an chấp hành hình phạt tù ông Ch?ến cả? tạo tốt nên được thả tự do ngày 21/8/1995. Năm 1997, Trần Văn U bị bắt.
Ông Trần Văn Ch?ến và vợ con.
Ngày 5/7/2001, TAND tỉnh T?ền G?ang t?ếp tục xét xử sơ thẩm vụ án g?ết ngườ? vớ? bị cáo Trần Văn U. Tạ? tòa, Trần Văn U kha? chỉ một mình thực h?ện vụ án mà không l?ên quan gì đến ông Trần Văn Ch?ến nên tòa tuyên ông Ch?ến không phạm tộ? g?ết ngườ?.
Tạ? bản án phúc thẩm số 424 ngày 12/4/2002, TAND tố? cao tạ? TP.HCM g?ữ nguyên bản án sơ thẩm: ông Ch?ến vô tộ?. Ngày 23/12/2004 ông Ch?ến được TAND tỉnh T?ền G?ang đền bù oan sa? 252 tr?ệu đồng, đồng thờ? x?n lỗ? trên ba tờ báo trung ương và địa phương.
Án oan tù chung thân vì ch?ếc đồng hồ đánh rơ?
Bù? M?nh Hả?, ngụ ở huyện Nhơn Trạch. Chỉ vì vô tình đánh rơ? ch?ếc đồng hồ ở gần nơ? xảy ra vụ g?ết ngườ? mà ông Hả? bị tình ngh? là thủ phạm, bị tống g?am.
Suốt quá trình đ?ều tra, mặc dù luôn kêu oan nhưng các cơ quan tư pháp khẳng định ông Hả? là thủ phạm và tuyên phạt mức án tù chung thân. May mắn cho ông Hả?, một thờ? g?an sau cơ quan chức năng bắt được một đố? tượng g?ết ngườ? trong một vụ án khác.
Ông Bù? M?nh Hả? và cháu nhỏ.
Chính từ nhận tộ? của tên này nên ông Bù? M?nh Hả? đã được m?nh oan. Cuố? cùng thì Bù? M?nh Hả? đã được g?ả? oan sau 16 tháng bị g?am trong tù. Anh sụt mất 8kg, được các cơ quan pháp luật tỉnh Đồng Na? bồ? thường 59,9 tr?ệu đồng cho v?ệc khở? tố, truy tố và kết án oan. Có 11 cán bộ pháp luật "dính" vụ này đã bị đình chỉ công tác và cách chức. Tuy nh?ên hậu quả của v?ệc thực th? pháp luật tuỳ t?ện và oan sa? đó là g?a đình anh Bù? M?nh Hả? tan nát, bốn đứa con anh Hả? phả? bỏ học dỡ dang, trong suốt một thờ? g?an dà? g?a đình anh phả? hứng chịu bao đ?ều t?ếng và những bản án "b?a m?ệng" của ngườ? dân địa phương.
Án oan ha? lần bị tuyên tử hình
Ngày 17/9/1989, kh? vừa chở vợ đ? thăm em gá? về đến cây xăng gần nhà thì Nguyễn M?nh Hùng s?nh 1978, ấp Tân T?ến, Tân Lập, Tân B?ên, Tây N?nh bị bắt vớ? tộ? danh buôn bán ma túy.
Sau hơn 5 năm ở tù vớ? ha? lần bị tuyên án tử hình, Nguyễn M?nh Hùng được trả tự do.
Anh Nguyễn M?nh Hùng
Đến năm 2006, án sơ thẩm lần ha? của Tòa án nhân dân tỉnh Tây N?nh vẫn g?ữ nguyên án tử hình. Phả? đến ph?ên phúc thẩm lần 2 vào tháng 4/2007, tòa mớ? phát h?ện các chứng cứ buộc tộ? anh Nguyễn M?nh Hùng có nh?ều mâu thuẫn. Đặc b?ệt, kh? đó kẻ đứng đầu đường dây, ngườ? từng kéo anh vào vòng lao lý mớ? phản cung. Bị cáo Nguyễn Thị Anh Thư đã một mực x?n tòa m?nh oan cho anh Hùng vớ? lý do trước đó kha? không đúng sự thật và "không muốn phạm thêm tộ? ác nữa".
Thêm vào đó, vợ anh Hùng đã cung cấp thêm bằng chứng là g?ấy xác nhận của một nhà nghỉ nơ? vợ chồng anh trọ vào đúng ngày bị cáo buộc là đ? g?ao hero?n. Ngày 13/6/2008, anh Nguyễn M?nh Hùng được V?ện k?ểm sát nhân dân tỉnh Tây N?nh phê chuẩn quyết định "tha bổng" sau hơn 4 năm bị tù oan và phả? đố? d?ện vớ? 2 bản án tử hình.
Nguyễn M?nh Hùng được Công an Tây N?nh x?n lỗ? công kha? vào ngày 19/11/2008 và bồ? thường số t?ền 130 tr?ệu đồng.
Nỗ? oan cha g?ết con
Ông Phạm Văn Thành bị bắt ngày 17/9/1989 sau đúng một tháng UBND xã Hòa Tịnh (Chợ Gạo, T?ền G?ang) vào lập b?ên bản kê b?ên tà? sản của đương sự Phạm Văn Thành vớ? lý do tình ngh? đương sự g?ết con tra? là Phạm Thanh Tuyền. Vớ? cam kết kh? nào ông Thành tìm thấy con thì sẽ trả lạ? số tà? sản đã kê b?ên. Không tìm được con, ông Thành bị bắt bở? tộ? vu khống cán bộ, chống ngườ? th? hành công vụ và hủy hoạ? tà? sản công dân.
Trong suốt quá trình bị tạm g?am và đ?ều tra, ông lạ? bị hỏ? về v?ệc con tra? mình bỗng nh?ên mất tích, cơ quan đ?ều tra đã đào hàng trăm hố trong vườn nhà ông để tìm th? thể đứa con tra? nhưng không thấy.
Ông Phạm Văn Thành kể lạ? nỗ? oan "thấu trờ? xanh".
Ngày 25/8/1990 vụ án được đình chỉ nhưng đến năm 1995 ông Thành lạ? bị bắt tạm g?am thêm 5 tháng, cả? tạo lao động cho ba tộ? danh trên.
Ngày 7/6/2004 ông Thành được công nhận oan sa? theo quyết định số 622/QD-GQKN (7/6/2004) của g?ám đốc Công an T?ền G?ang.
Cuộc g?ả? oan kỳ lạ nhất lịch sử tư pháp
Như bao ngườ? con xa quê, ngày 28 tết năm 1983, chàng g?ảng v?ên trường Đạ? học Tây Nguyên - Nguyễn Sỹ Lý (xã Tam Hợp, huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ Tĩnh - nay là tỉnh Nghệ An) trở về quê ăn tết vớ? g?a đình.
Thế nhưng, n?ềm vu? "ngắn chẳng đầy gang" kh? ta? họa ập đến ông và g?a đình ngay buổ? tố? g?a đình đoàn tụ, sau kh? nấu xong nồ? bánh chưng đón Tết. Đêm hôm đó, trên đường đ? trẩ nồ? nấu bánh cho hàng xóm trở về, ông Nguyễn Sỹ Huỳnh (bố anh Lý) cầm đèn ph?n so? trúng mặt ha? anh em Bù? Văn V?nh và Bù? Văn La? (ở cùng huyện) kh? họ đ? chơ? về. Cho rằng ông Huỳnh cố ý, anh em La? lao tớ? đánh tớ? tấp.
Nghe t?ếng bố kêu la thất thanh ngoà? ngõ, 4 anh em anh Lý chạy ra. Thấy vậy, La? bỏ chạy thục mạng. Không chạy theo được anh mình, V?nh trốn vào bụ? cây ven đường. Thấy ngườ? nhà ông Huỳnh trở vào nhà, V?nh mớ? dám lao ra chạy đuổ? theo La?. Trong đêm tố?, nghe t?ếng ngườ? chạy huỳnh huỵch phía sau, cứ ngỡ là bố con anh Lý đuổ? theo để trả thù, La? rút dao thủ sẵn đâm thấu ngực bóng đen lao đến.
Nghe t?ếng V?nh thét lên, La? hoảng hồn kh? nhận ra chính y đã hạ sát em tra? mình. Trong lúc nóng g?ận, La? quay trở lạ? nhà ông Huỳnh ném vào đó một quả lựa đạn.
Kh? công an vào cuộc, b?ết không có nhân chứng, Bù? Văn La? đổ hết tộ? cho cha con ông Huỳnh. Cơ quan CSĐT vào cuộc và rất nhanh chóng, ngày 7/1/1983, cả 4 cha con ông Huỳnh bị bắt tạm g?am vì là ngh? can của vụ án.
Những ngày trong trạ? tạm g?am, mấy cha con ông phả? chịu rất nh?ều áp lực. Thương cha và các em, ngườ? anh cả Nguyễn Sỹ Lý đã nhắm mắt thừa nhận chính mình là ngườ? đã ra tay g?ết V?nh để ngườ? thân thoát được cảnh tù đày.
K?m L?nh (tổng hợp)