Những thương hiệu Việt về tay nước ngoài (Kỳ 6): P/S bị Unilever “nuốt trọn” thế nào?

Từ liên doanh đến bán đứt thương hiệu

Vào thập niên 70 – 90 thế kỷ XX, P/S là một niềm tự hào của hàng tiêu dùng Việt, là một dấu ấn khó có thể phai mờ.

Nhãn hiệu kem đánh răng P/S được Công ty Hóa phẩm P/S trực thuộc Sở Công nghiệp TP .HCM phát triển từ năm 1975.

Hình ảnh anh Bảy Chà được sử dụng trên mẩu quảng cáo kem đánh răng Hynos cách đây gần 40 năm.

Lúc bấy giờ, 2 hãng kem đánh răng nổi tiếng là Hynos và Kolperlon sáp nhập lại thành Xí nghiệp Kem đánh răng Phong Lan.

Song vì sản phẩm không bán được nên doanh nghiệp quyết định đổi tên sản phẩm theo tên của kem đánh răng P/S được nhập khẩu về trước đó.

Cái tên kem đánh răng P/S bắt đầu được biết đến rộng rãi và nhanh chóng chiếm tới 60% thị trường vào những năm 1988 - 1993.

Kinh tế mở cửa, hàng loạt doanh nghiệp đa quốc gia vào Việt Nam đầu tư làm ăn, như Coca-Cola, PepsiCo., Colgate Palmolive, Procter & Gamble (P&G) Cargill, GE… đã làm lãnh đạo TP.HCM lo Công ty Hóa phẩm P/S “hụt hơi”.

Cũng vào thời điểm bấy giờ, Unilever - một tập đoàn sản xuất hàng tiêu dùng đa nhãn hiệu của Anh và Hà Lan bước vào thị trường Việt Nam và nhanh chóng xúc tiến đàm phán để được chuyển nhượng quyền sở hữu nhãn hiệu kem đánh răng P/S.

Unilever không dùng phương thức “mua đứt – bán đoạn” mà đề nghị P/S liên doanh. Cùng hợp tác khai thác nhãn hiệu P/S.

Phương án đề nghị do Unilever đưa ra là: Hai bên thành lập một liên doanh để cùng tiếp tục khai thác nhãn hiệu P/S sau khi nhãn hiệu này được chuyển nhượng cho Unilever.

Thương hiệu P/S là một dấu ấn khó có thể phai mờ.

Trong khi đó, phía Việt Nam sẽ được lợi từ nguồn thu có được thông qua việc bán nhãn hiệu P/S. Đồng thời nhãn hiệu P/S sẽ được quản lý. Khai thác một cách chuyên nghiệp hơn bởi Unilever - tập đoàn hóa mỹ phẩm lừng danh thế giới.

Sau khi liên doanh, theo thỏa thuận, Công ty Hóa phẩm P/S không sản xuất kem đánh răng P/S mà chỉ gia công vỏ hộp kem đánh răng bằng nhôm cho liên doanh này.

Tuy nhiên, Công ty Hóa phẩm P/S ngày càng đuối sức trong liên doanh kể từ khi liên doanh thay đổi công nghệ phát triển.

Nếu trước đây, vỏ kem đánh răng của P/S là nguyên liệu nhôm thì khi ấy, Unilever lấy lý do ống nhôm in ấn không đẹp, “đòi” Công ty P/S phải chuyển từ ống nhôm sang ống phức hợp nhưng lúc này P/S chưa đáp ứng được yêu cầu.

Đến năm 2003, Unilever đã trả 6,5 triệu USD để P/S đầu tư nhà máy sản xuất vỏ nhựa theo đúng yêu cầu của Unilever.

Khi nhà máy vận hành, sản phẩm lại không được Unilever chấp nhận do không đáp ứng tiêu chuẩn.

Unilever chi thêm 3,5 triệu USD để P/S trả lương cho hơn 500 lao động của công ty. Đồng thời, Unilever trả 5 triệu USD để mua đứt thương hiệu kem đánh răng P/S.

Đến đây, Công ty P/S đã không còn liên quan đến sản phẩm kem đánh răng mang tên mình. Số cổ phần còn lại của P/S đã rơi vào tay Unilever.

Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần P/S Nguyễn Hùng Việt từng chia sẻ,  bán như vậy là được chứ không mất, bởi tại thời điểm kinh tế mở cửa, cạnh tranh giữa doanh nghiệp trong nước và nước ngoài rất gay gắt, nếu không liên doanh thì sản phẩm của Công ty lúc đó cũng bắt đầu chững lại. Hơn nữa, Công ty cũng phải cạnh tranh gay gắt với thương hiệu khác. 

“Nếu không liên doanh, chưa chắc nhãn hiệu P/S có thể “sống” đến hôm nay vì các tập đoàn lớn của nước ngoài sẽ bắt tay với đơn vị khác để sản xuất kem đánh răng”, báo Người lao động dẫn lời ông Nguyễn Hùng Việt trong một lần chia sẻ trên truyền thông.

Nhưng trên thực tế, đến đây, Công ty P/S đã không còn liên quan đến sản phẩm kem đánh răng mang tên mình và số cổ phần còn lại của P/S đã rơi vào tay Unilever. Thương hiệu kem đánh răng P/S nổi tiếng một thời đã chính thức nói lời giã biệt với quyền sở hữu Việt Nam mong manh cuối cùng.

P/S đã về tay Unilever.

Tái xuất tìm lại hào quang

Để mất thương hiệu P/S vào tay nước ngoài, Công ty P/S chuyển hướng dựa vào thế mạnh sản xuất ống đựng kem. Khi các loại kem đánh răng trên thị trường bắt đầu đổi sang dùng ống nhựa, P/S đầu tư dây chuyền sản xuất ống nhôm cho một số ngành dược phẩm và một số thương hiệu mỹ phẩm như Dược Hậu Giang, Shinpoong, Medipharco, Pharmedic, Phil Interco, Rohto, Aventis.

Vốn từng tham gia sản xuất các loại chất tẩy rửa như dầu gội đầu P/S, nước rửa chén, nước tẩy Javel, nước làm mềm vải…, Công ty tập trung sản xuất một số sản phẩm nước rửa chén P&C, nước tẩy vải Javel P&C bán ra thị trường. Bên cạnh đó, P/S bắt đầu gia công sản xuất kem đánh răng xuất khẩu và sản xuất nhãn hàng riêng cho một số công ty nước ngoài.

Đặc biệt, sau 10 năm liên doanh và mất thương hiệu P/S, Công ty Cổ phần P/S cũng bắt đầu phục hưng lại sản phẩm kem đánh răng Hynos sau khi cổ phần hóa vào năm 2007. Hynos được xem là tiền thân của P/S, một thời vang bóng Sài Gòn, không chỉ từng nổi danh ở thị trường trong nước mà còn xuất khẩu sang Thái Lan, Singapore, Hong Kong.

Nhưng khi các thương hiệu khác như Colgate, P/S gần như đã chiếm 90% thị trường thì Hynos “tái xuất” vẫn chưa có dấu ấn đáng kể. Ngoài sản xuất Kem đánh răng Hynos, Chất tẩy rửa, Công ty còn sản xuất bao bì Ống nhôm cho ngành Dược phẩm, Mỹ phẩm… với mong muốn hướng người tiêu dùng sử dụng các sản phẩm bao bì làm từ nhôm, thân thiện môi trường, giảm chất thải nhựa.

Thật đáng tiếc, sau hơn 4 thập kỷ thăng trầm thay tên đổi họ, kem đánh răng Hynos không thể phục hưng lại như thuở ban đầu, theo Kiến thức đầu tư.

Vân Anh (T/h)