Mỹ kêu gọi Nga tôn trọng “toàn vẹn lãnh thổ Ukraine”

Trong cuộc họp báo thường kỳ ngày 27/2, phát ngôn viên Nhà Trắng Jay Carney nói:  "Chúng tôi ủng hộ mạnh mẽ toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền của Ukraine. Chúng tôi hy vọng các quốc gia khác cũng làm như vậy”.

Lực lượng an ninh Ukraine tại Crimea, một nước cộng hòa tự trị ở miền nam Ukraine, đã được đặt trong tình trạng báo động, sau khi các nhóm vũ trang chiếm giữ  tòa nhà chính phủ và quốc hội ở đây. Trong khi đó, Quyền Tổng thống Ukraine Alexandr Turchynov cũng cảnh báo rằng mọi hành động chuyển quân của Hạm đội Biển Đen ở Crimea "sẽ bị coi là xâm lược quân sự”.

Phát ngôn viên Carney cho biết Washington đang “theo dõi chặt chẽ " cuộc tập trận quân sự của Nga dọc theo biên giới Ukraina và nói: "Chúng tôi hy vọng Nga sẽ công khai minh bạch về các hoạt động và tránh có  hành động khiêu khích. Chúng tôi kêu gọi họ (Nga) không thực hiện bất kỳ hành động nào có thể bị hiểu nhầm hoặc dẫn đến một tính toán sai lầm trong thời điểm rất nhạy cảm này”.

Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu cho biết các cuộc tập trận nhằm mục đích để kiểm tra tính sẵn sàng chiến đấu của quân đội và không liên quan gì đến Ukraine.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry , người đã nói chuyện với người đồng cấp Nga Sergey Lavrov qua điện thoại ngày 27/2, cho biết ông đã được phía Nga đảm bảo tôn trọng chủ quyền của Ukraine. Kerry kêu gọi Nga hành động phù hợp với lời nói: “Chúng tôi cho rằng tất cả các bên cần…tránh mọi hành động khiêu khích”.

Cả Ngoại trưởng John Kerry và phát ngôn viên Nhà Trắng Jay Carney đều hoan nghênh quyết định của quốc hội Ukraina hôm 27/2 về thành lập một chính phủ mới ở Ukraine.

Tổng thống Ukraine Viktor Yanukovich đã bị quốc hội Ukraine phế truất ngày 22/2, một ngày sau khi ông ký  thỏa thuận với các nhà lãnh đạo phe đối lập nhằm dập tắt bạo lực tăng mạnh ở Ukraine.

Phản ứng trước hành động này, Moscow đã triệu hồi đại sứ Nga tại Ukraine để  "tham vấn" , trong khi Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev ngày 24/2 đã đặt câu hỏi về tính hợp pháp của chính quyền mới ở Ukraine , nói rằng "những kẻ đeo mặt nạ và cầm vũ khí không phải là đối tác đối thoại”.

Trong khi đó, Truyền hình Nga nói ông Viktor Yanukovich đang ở Nga, nhưng không nói rõ ông  đang ở đâu. Hãng tin Reuters và báo chí Nga nói ông Yanukovich sẽ có họp báo vào thứ Sáu tại thành phố Rostov trên sông Đông ở miền nam nước Nga."Tôi vẫn coi mình là người đứng đầu nhà nước Ukraine hợp pháp," ông Yanukovich được truyền hình Nga dẫn lời nói và yêu cầu được bảo vệ "khỏi những hành động của những kẻ cực đoan".

Ông Yanukovich nói vụ lật đổ ông là trái phép vì ông đã "được các công dân Ukraine bầu lên trong cuộc bỏ phiếu tự do". Quốc hội Ukraine đưa ra quyết định trong khi nhiều nghị viên thuộc Đảng Khu vực của ông và các dân biểu từ các nhóm khác vắng mặt vì lo ngại cho sự an toàn của họ.

Vị tổng thống bị bãi nhiệm này nói thêm rằng người dân ở miền đông và nam Ukraine sẽ không chấp nhận tình trạng vô luật pháp và việc các bộ trưởng được thông qua bởi đám đông ở quảng trường thành phố. Ông cũng cảnh báo về xung đột vũ trang trong tương lai.

Minh Đức (theo THX, Reuters)