Máy bay quân sự Trung Quốc ở khu vực giàn khoan 981

Những ngày vừa qua, ngoài việc liên tiếp sử dụng các tàu Hải cảnh, Hải quân tấn công, ngăn cản tàu chấp pháp của Việt Nam tiến vào khu vực giàn khoan Hải Dương 981 hạ đặt trái phép, Trung Quốc thậm chí còn sử dụng cả máy bay nhằm uy hiếp các tàu Việt Nam đang thực thi nhiệm vụ trên vùng biển thuộc chủ quyền của mình, trong đó đặc biệt nghiêm trọng là việc xuất hiện máy bay chiến đấu trên bầu trời, tạo ra không khí cực kỳ căng thẳng tại khu vực.

Loại máy bay mà Trung Quốc sử dụng nhiều nhất tại khu vực hạ đặt giàn khoan Hải Dương 981 là máy bay Y-8J Cub, đây là phiên bản máy bay cảnh báo sớm được phát triển từ máy bay vận tải Y-8. Phần mũi của loại máy bay này khá đặc biệt khi được lắp radar Searchwater 2000, radar này được Trung Quốc đặt mua từ công ty Racal (Anh) vào năm 1996 với tổng cộng từ 6-8 bộ, giá trị hợp đồng lên đến 66 triệu USD.

Radar Searchwater 2000 có tầm phát hiện mục tiêu tối đa lên đến 400 km và phát hiện được 100 mục tiêu trên mặt biển, 6 mục tiêu trên không cùng lúc. Ngoài ra, radar còn có thể truyền thông tin trực tiếp về mục tiêu đến các tàu chiến và tàu ngầm của Trung Quốc để dẫn bắn cho tên lửa đối hạm tầm xa. Chiếc Y-8J đầu tiên của Trung Quốc thực hiện chuyến bay thử vào ngày 26/9/1998, hiện nay Trung Quốc có tổng cộng 4 máy bay Y-8J và tất cả số máy bay đó đều thuộc biên chế của Hải quân Trung Quốc.

Nghiêm trọng hơn là việc Trung Quốc đã đưa cả máy bay chiến đấu ra khu vực này. Các tốp máy bay chiến đấu của Trung Quốc được phát hiện lần đầu vào ngày 11/5 khi bay phía trên các tàu Kiểm ngư và Cảnh sát biển Việt Nam ở độ cao 800-1000m. Loại máy bay này được nhận dạng là cường kích JH-7A đang có trong biên chế của Không quân và Hải quân Trung Quốc.

JH-7A là phiên bản nâng cấp của JH-7 với khả năng mang được tải trọng vũ khí lớn hơn, khung thân được cải tiến nhẹ và bền chắc hơn nguyên mẫu. Máy bay JH-7A của Hải quân Trung Quốc được thiết kế chuyên thực hiện nhiệm vụ chống hạm với khả năng mang được khối lượng vũ khí lên đến 9.000 kg và trang bị nhiều loại tên lửa chống hạm hiện đại như YJ-82 có tầm bắn 120 km, tốc độ Mach 0,9. Hiện nay Trung Quốc đang bố trí 1 sư đoàn Không quân Hải quân trang bị máy bay JH-7A đóng tại đảo Hải Nam, rất có thể chiếc máy bay trong ảnh đã xuất phát từ căn cứ trên đảo bay ra.

Ngoài máy bay tuần thám và máy bay cường kích, Trung Quốc còn sử dụng máy bay trực thăng Z-9 của Hải cảnh tham gia uy hiếp các tàu Việt Nam. Các trực thăng Z-9 này trang bị trên một số tàu Hải cảnh cỡ lớn của Trung Quốc để làm nhiệm vụ trinh sát.

Ngoài ra, trên 2 tàu đổ bộ số hiệu 998 và 999 được Trung Quốc đưa ra khu vực giàn khoan Hải Dương 981 còn có các máy bay trực thăng hạng nặng Z-8 đi kèm. Trực thăng Z-8 có nhiệm vụ vận tải và chuyên chở lính thủy đánh bộ.

Như vậy, Trung Quốc đang dần thể hiện mình sẵn sàng đe dọa vũ lực nhằm tạo áp lực lên các tàu Việt Nam đang thực thi pháp luật. Những máy bay của Hải quân Trung Quốc được triển khai với khả năng phát hiện mục tiêu trên biển và tấn công sẽ là mối đe dọa lớn với các tàu chấp pháp của Việt Nam.