Hành trình khám phá và chinh phục “vua đèo Tây Bắc”

(ĐSPL) - Vượt đèo, đổ đèo không chỉ là ch?nh phục mà nó còn là cá? thú mê đắm bao tay lá? V?ệt, thậm chí “gây mê” cả những khách du lịch Tây kh? đến vớ? V?ệt Nam. Đ?ều thú vị hơn nữa, ở độ cao hơn 2000m so vớ? mực nước b?ển tưởng chỉ có hun hút g?ó mây ấy, con ngườ? vẫn sống, vẫn mưu s?nh tự bao đờ?.

Huyền thoạ? đèo... vua

Toàn cảnh 2/3 đèo Ô Quy Hồ thuộc địa phận tỉnh La? Châu nhìn từ cổng trờ?. Ảnh: Thu Dương

Đã có hứng thú khám phá vùng đất Tây Bắc V?ệt Nam mà không phượt đèo bằng xe máy thì cũng co? như mất một phần thú vị nhất của cuộc hành trình. Đó là đ?ều không chỉ ngườ? V?ệt Nam, đặc b?ệt là g?ớ? trẻ, mà ngay cả những vị khách du lịch nước ngoà? kh? muốn khám phá vẻ đẹp t?ềm ẩn của dả? đất hình chữ S cũng khẳng định. Vớ? những thông số là đèo dà? nhất, nguy h?ểm nhất, hùng vĩ nhất, con đèo vắt qua dãy Hoàng L?ên Sơn đến nay vẫn là một trả? ngh?ệm đầy thú vị vớ? những a? đã một lần đến và là n?ềm mơ ước ch?nh phục trong mắt kẻ chưa có dịp d?ện k?ến.

Nhân một chuyến phượt bụ? lên vùng cao Tây Bắc, tô? được anh bạn ngườ? Dao là Bàn Sá Lì (SN 1987) ở Tam Đường, La? Châu ch?a sẻ: “Đã lên đến La? Châu mà không phượt đèo Ô Quy Hồ qua Sa Pa, Lào Ca? để tận hưởng cảm g?ác trên “đỉnh trờ?” có sự g?ao hòa âm dương thì không xứng là thanh n?ên V?ệt Nam”. Phần vì tưng tức, phần vì tò mò và cũng sẵn máu ph?êu lưu, dù bản thân là con gá?, tô? làm bộ, vật nà? anh bạn chí cốt hồ? còn chung “ch?ến hào” trên g?ảng đường đạ? học dẫn tô? phượt một chuyến cho đã. Và tất nh?ên, máu ph?êu lưu của tô? đã chạm đúng n?ềm tự hào quê hương bản tộc của bạn. Một ch?ếc “m?n khờ” đã được trùng tu kỹ lưỡng, cha? nước khoáng 500ml là tất cả hành trang của chúng tô? kh? ch?nh phục “đèo vua”. Lì nháy mắt t?nh nghịch bảo tô?: “Đừng lo đó?, lên cổng trờ? ở đỉnh đèo sẽ có t?ếp tế”.

T?ếng máy nổ g?òn tan của “con ngựa sắt” đưa chúng tô? qua một hành trình đầy nguy h?ểm. Có những lúc xe bạn lù? về số 1 mà t?ếng máy vẫn gầm ì ì bướng bỉnh bò từng mét đường dốc lên. Mệt, cân não qua những khúc quanh tay áo rợn ngườ? nhưng vớ? năng kh?ếu của một hoạt náo v?ên từ thờ? còn đ? học, Lì đã tranh thủ kể cho tô? nghe khá nh?ều những câu chuyện ly kỳ, hấp dẫn.

Theo lờ? Lì, đèo xưa có tên là đèo Hoàng L?ên, hay là đèo Hoàng L?ên Sơn, bở? con đèo như dả? lụa vắt vẻo ngang qua dãy Hoàng L?ên Sơn, nơ? có nóc nhà Đông Dương là đỉnh Phan X? Păng ngự trị. Các cụ cao n?ên trong bản thường truyền ta? con cháu đờ? sau câu chuyện về những con “hổ thần” ẩn mình quanh đèo vắng. Theo đó, từ thờ? xa xưa kh? con đường chưa đổ bê tông, trả? nhựa như bây g?ờ, khắp vùng là nú?… hoang sơ. Nh?ều ngườ? k?ếm củ? ngang qua khu vực vách nú? này bắt gặp từng đàn hổ gầm rú đến kh?ếp sợ. Mỗ? năm nếu bản không tự động cống nạp một thanh n?ên tra? tráng chưa vợ cho “thần hổ” thì “thần hổ” sẽ  phá? cả bầy đàn xuống bản bắt ngườ? làm đồ tế lễ. Ngày đó, tạ? bản, ngay dướ? chân đèo có một đô? nam nữ yêu nhau say đắm mà đúng năm đó, thanh n?ên tra? tráng trong làng đã không còn ngườ? để cống nạp nữa. Tình yêu của đô? trẻ kh?ến ngườ? bản không nỡ cắt sợ? duyên trờ? xe. Đến ngày mang lễ vật cống hổ, ngườ? bản xú? đô? tra? gá? chạy trốn đ? thật xa để lũ hổ không tìm thấy được. Thế nhưng, định mệnh như bắt họ phả? ở mã? nơ? đây vớ? con đèo huyện thoạ?. Lũ hổ đã tìm thấy và càm đô? nam nữ lên đỉnh đèo cao…

Sau t?ếng đàn hổ gầm rú vang dậy tứ phương, khác vớ? mọ? kh?, ngườ? ta thấy trờ? bỗng dưng đổ mưa tầm tã suốt cả ngày. Buổ? đêm, ngườ? bản lạ? thấy trên đỉnh đèo bừng lên một nguồn sáng rực cả một góc rừng. Ngày hôm sau, không thấy dấu tích của đàn hổ dữ. Tạ? địa đ?ểm đỉnh đèo, nơ? xưa nay d?ễn ra những cuộc hành xử rùng rợn của đàn hổ vớ? vật phẩm cúng tế, ngườ? ta thấy xuất h?ện đô? ch?m Ô Quy Hồ cứ quấn quýt lấy nhau cả ngày lẫn đêm. Ngườ? dân nơ? đây cho rằng, đô? ch?m đó là h?ện thân của đô? tra? gá? yêu nhau không đến được vớ? nhau vì sự man rợ của “hổ thần”. Cũng từ kh? đô? ch?m xuất h?ện, không bao g?ờ ngườ? ta còn thấy hổ bắt ngườ? trên con đèo hoang vu này nữa. Cuộc sống của ngườ? dân nhờ đó mà bình yên, có thể kha? hoang s?nh sống quanh khu vực đèo. Để tưởng nhớ và cảm ơn đô? tra? gá? đã “hy s?nh” vì sự bình yên của dân bản, ngườ? ta bắt đầu gọ? con đèo là đèo Ô Quy Hồ.

Sức sống bền bỉ nơ? đỉnh đèo vua

Một k?ểu khí hậu ướt mưa sương của 1/3 đèo còn lạ? thuộc địa phận tỉnh Lào Ca?.
(Thường xuyên có khí hậu đố? nghịch nhau ở con đèo huyền thoạ? Ô Quy Hồ). Ảnh: Thu Dương.

 

Đèo dốc nguy h?ểm nhưng lạ? là nơ? thu hút đam mê ch?nh phục của nh?ều ngườ?, đặc b?ệt là g?ớ? trẻ. Ảnh Thu Dương

Câu chuyện mang đầy màu sắc huyền bí của Lì kh?ến tô? quên đ? cá? cảm g?ác rùng rợn kh? một bên là vách nú? dựng đứng, một bên là vực sâu thăm thẳm, và trước mắt là những khúc cua tay áo đến chóng mặt. Kh? đã đ? qua gần 30km vượt đèo dốc l?ên tục, Lì dừng chân ở một bã? đất rộng, nhìn lạ? phía sau là b?ển mây trắng bồng bềnh trô?. Cá? nắng hè rực sáng cả một cung đường nhỏ xíu vắt ngang qua dãy Hoàng L?ên như nét chấm phá đ?ệu nghệ của ngườ? họa sĩ trong bức tranh nú? rừng. Lì kéo tô? vào vệ đường nơ? có một quán lá lúp xụp vớ? một ngườ? phụ nữ đứng tuổ? bày trước mặt mình một lò than hồng lửa, bên trên có những bắp ngô đang cháy sém cùng  trứng, khoa? và một và? loạ? nước ngọt khác.

Mang t?ếng là học cùng nhau 4 năm nhưng đây là lần t?ên tô? gặp mẹ Lì. Tô? bất ngờ và hạnh phúc lây lan kh? thấy Lì nhìn mẹ yêu mến. Thì ra, cá? nháy mắt “t?ếp tế” của Lì là đây. Mẹ Lì không nó? sõ? t?ếng K?nh nên tô? phả? g?ao t?ếp vớ? nhau qua ngườ? ph?ên dịch là Lì. G?a đình Lì đã “canh tác” đất buôn bán ở đỉnh đèo này từ kh? con đường được mở. Nh?ều năm nay, mỗ? sáng, bố Lì chở mẹ Lì vượt chặng đường đèo mà tô? vừa mớ? đ? qua mang theo những mặt hàng cần th?ết lên bán để mưu s?nh. Ngày gặp khách, trừ hết ch? phí đ? cũng k?ếm năm ba chục nghìn bỏ tú?, phả? ngày mưa g?ó thì co? như đ? du lịch đèo. Kh? xưa bố Lì là ngườ? đầu t?ên kha? mở hàng quán ở đỉnh đèo thì làm ăn cũng khá. Anh em Lì đều được lớn lên, được ăn học từ gánh hàng rong vượt đèo của cha mẹ. Và? năm trở lạ? đây, nh?ều ngườ? cũng tìm kế mưu s?nh g?ống nhà Lì nên hàng họ ế ẩm nh?ều. Nhưng khổ một nỗ?, dướ? bản ruộng ít lạ? cằn, nên mưu s?nh nhờ khách du lịch ngang qua ở đỉnh đèo cũng là cách để thoát đó?. Lì cườ?, cho tô? b?ết: “Mấy năm trước kh? chưa có xe máy, bố mẹ mình toàn gánh bộ mang đồ lên bán đấy”.

Tô? mang theo sự ngạc nh?ên và khâm phục sức sống bền bỉ của ngườ? vùng cao, như g?a đình Lì, theo cậu ch?nh phục 1/3 đoạn đèo còn lạ?. Chỉ cách đ?ểm cổng trờ? nơ? mẹ Lì bán hàng một vòng cua nú?, xe chúng tô? ùa vào một vùng sương mờ bảng lảng, lạnh buốt ngườ?, phả? dừng xe mặc thêm áo mưa mớ? g?ữ ấm ngườ? để đ? t?ếp được. Lì bảo, ở con đèo này thường xuyên tồn tạ? ha? k?ểu thờ? t?ết đố? nghịch nhau. Chỉ cách nhau một khúc quanh nú? mà thờ? t?ết đã phân định rõ ràng. Phía đèo mạn Lào Ca? thường lạnh và mù sương, khác hẳn vớ? cá? nắng nóng đốt cơ thể phía đèo mạn La? Châu. Đỉnh trờ? theo quan n?ệm của ngườ? dân nơ? đây là nơ? g?ao thoa g?ữa trờ? và đất, âm và dương. Như thế, cá? lạnh phía Lào Ca? bằng 1/3 quãng đường đèo b?ểu thị cho phần âm yếu ớt như đức t?n muôn đờ? của ngườ? bản rằng cá? ác sẽ chỉ là một phần âm rất nhỏ. Đ?ều tốt luôn tồn tạ? đánh bật cá? ác. Như tình yêu của đô? nam nữ năm xưa lẩn khuất trong t?ếng kêu da d?ết của ch?m Ô Quy Hồ, nhắc nhở rằng: Cá? tốt đẹp sẽ trường tồn mã? mã? vớ? thờ? g?an!

Thu hút hàng vạn luợt khách mỗ? năm Trước đây kh? chưa xây dựng, đèo chỉ là một lố? mòn nhỏ vừa bước chân ngườ? bản đ? k?ếm củ?. Từ kh? con đường được mở rộng, trả? nhựa, đổ bê tông, Ô Quy Hồ trở thành một trong những cung đường đèo đẹp nhất V?ệt Nam. Sự hùng vĩ của vua đèo mỗ? năm thu hút hàng vạn lượt khách du lịch đến khám phá. Đa số mọ? ngườ? chọn phương t?ện là xe máy để có những trả? ngh?ệm đèo dốc thú vị. Thậm chí, đã có những đoàn ngườ? vượt Ô Quy Hồ bằng xe đạp, k?nh ngh?ệm bán hàng rong từ những ngày đầu t?ên mở đường đèo của mẹ Lì, cô Bàn Thị Mây cho b?ết.

Thu Dương – Tr?nh Phúc