Theo Dân Trí, đột quỵ là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu. Được xem là một tình trạng y tế khẩn cấp, đột quỵ xảy ra khi dòng máu đến não bị gián đoạn, khiến não thiếu oxy và dưỡng chất, dẫn đến chết tế bào nhanh chóng.
Mặc dù có nhiều yếu tố góp phần làm tăng nguy cơ đột quỵ, nhưng một số thói quen hàng ngày mà nhiều người Việt Nam mắc phải lại là những nguyên nhân chính.
Ăn mặn - Kẻ thù âm thầm của sức khỏe
Việc ăn mặn đã trở thành thói quen của nhiều người Việt.
Dù muối là một thành phần cần thiết trong chế độ ăn uống, nhưng tiêu thụ quá nhiều muối lại gây hại cho sức khỏe, đặc biệt là đối với hệ tim mạch và nguy cơ đột quỵ.
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), lượng muối tối đa một người nên tiêu thụ mỗi ngày là 5g.
Tuy nhiên, theo báo cáo của Bộ Y tế Việt Nam năm 2019, người Việt Nam trung bình tiêu thụ đến 9,4g muối mỗi ngày, gần gấp đôi so với mức khuyến nghị.
Việc tiêu thụ quá nhiều muối gây ra tình trạng tăng huyết áp, một trong những nguyên nhân chính dẫn đến đột quỵ. Khi huyết áp tăng cao, thành mạch máu phải chịu áp lực lớn, lâu dài sẽ làm tổn thương thành mạch và tăng nguy cơ vỡ mạch máu não, gây ra đột quỵ.
Một nghiên cứu từ American Heart Association đã chỉ ra rằng, việc tiêu thụ lượng muối cao làm tăng đáng kể nguy cơ đột quỵ. Bên cạnh đó, những người thường xuyên ăn mặn còn dễ mắc các bệnh liên quan đến tim mạch như: suy tim, bệnh mạch vành, góp phần làm tăng nguy cơ đột quỵ.
Hút thuốc lá - Nguy cơ đột quỵ cận kề
Hút thuốc lá là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới, và Việt Nam cũng không ngoại lệ.
Không chỉ gây ra các bệnh lý về phổi và ung thư, hút thuốc lá còn là yếu tố chính làm tăng nguy cơ đột quỵ. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 20% số ca đột quỵ trên toàn thế giới có liên quan đến việc sử dụng thuốc lá.
Hút thuốc lá không chỉ gây hại cho phổi mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ tim mạch.
Nicotin trong thuốc lá làm tăng huyết áp, trong khi các hóa chất độc hại khác trong khói thuốc làm tổn thương thành mạch máu, làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch và hình thành cục máu đông. Đây đều là những yếu tố nguy cơ chính dẫn đến đột quỵ.
Ngoài ra, những người không hút thuốc nhưng sống trong môi trường có khói thuốc (hút thuốc thụ động) cũng có nguy cơ đột quỵ cao hơn. Một nghiên cứu của The New England Journal of Medicine năm 2016 cho thấy, việc tiếp xúc với khói thuốc lá thụ động làm tăng nguy cơ đột quỵ lên đến 30%.
Ổn định huyết áp
Có nhiều nguyên nhân gây ra đột quỵ, một trong số đó là tình trạng huyết áp tăng cao đột ngột hoặc tăng huyết áp mạn tính chưa được kiểm soát.
Tăng huyết áp làm tăng áp lực thường xuyên của dòng máu lên trên thành mạch, khiến cho thành mạch xuất hiện những tổn thương. Những tổn thương này xuất hiện ngày càng tăng ở các mạch máu não, trường hợp tăng huyết áp mạn tính hoặc cơn cao huyết áp ác tính, có thể làm cho mạch máu bị vỡ ra gây xuất huyết não hay đột quỵ.
Vì vậy, mọi người cần ổn định huyết áp, kết hợp với việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tránh thừa cân, giảm tiêu thụ muối, hạn chế căng thẳng.
Trường hợp người bị huyết áp cao cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ về sử dụng thuốc cân bằng huyết áp.
Chế độ ăn uống hợp lý và kiểm soát cholesterol
Cần cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể, bổ sung nhiều loại rau xanh, trái cây tươi để tăng cường sức đề kháng. Hạn chế các loại thực phẩm giàu chất béo bão hòa, đồ chiên xào, thức ăn nhanh để tránh tăng cholesterol trong máu vì đây là nhân tố làm tăng nguy cơ tắc nghẽn động mạch, hạn chế khả năng lưu thông máu đến não, tăng nguy cơ đột quỵ.
Lưu ý uống đủ nước, nhu cầu trung bình của mỗi người là khoảng 1,5-2 lít mỗi ngày. Không nên đợi đến khi có cảm giác khát thì mới uống mà hãy chủ động uống nước liên tục trong ngày.
Xây dựng lối sống lành mạnh
Ngoài nguyên nhân do bẩm sinh hoặc di truyền như dị dạng mạch máu, nguy cơ đột quỵ còn liên quan nhiều đến lối sống không lành mạnh và có thể phòng ngừa được.
Các bác sĩ khuyến nghị mỗi người nên xây dựng lối sống lành mạnh, hạn chế sử dụng các chất kích thích, không hút thuốc lá, tăng cường rèn luyện sức khỏe, tập thể dục góp phần giảm tình trạng thừa cân, béo phì.
Sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ
Một trong những yêu cầu bắt buộc đối với các bệnh nhân, nhất là người có tiền sử bệnh nền về tim mạch, huyết áp đó là phải sử dụng thuốc đều đặn theo đúng chỉ định của bác sĩ. Trường hợp người bệnh không sử dụng thuốc đều đặn có thể dẫn tới các biến chứng khác, nặng có thể gây tử vong.
Khám sức khỏe tổng quát và tầm soát đột quỵ
Khám sức khỏe tổng quát và tầm soát đột quỵ nhằm phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ, từ đó có biện pháp phòng tránh hiệu quả. Trong quá trình tầm soát, bác sĩ sẽ phát hiện sớm các yếu tố tiềm ẩn đột quỵ như hẹp, tắc nghẽn mạch máu, phình, vỡ hay dị dạng mạch máu não và những bệnh lý nền khác có liên quan. Từ đó tư vấn, hướng dẫn người bệnh cách phòng ngừa, hạn chế tối đa nguy cơ đột quỵ, thông tin trên Vnexpress.