Theo Đông y, phật thủ có vị cay, chua, hơi đắng; tính ấm; đi vào các kinh can, vị, phế; giúp điều hòa khí, hóa đờm, giảm đau vùng sườn, trị buồn nôn, hen suyễn,...
Theo bài viết của TS Nguyễn Đức Quang trên Báo Sức khỏe & Đời sống, quả phật thủ - còn gọi là quả tay Phật, phật thủ cam, hay phật thủ phiến - có tên khoa học Citrus medica L. var. sarcodactylis (Noot.) Swingle, thuộc họ Cam (Rutaceae).
Quả phật thủ mang đậm ý nghĩa tâm linh, còn được gọi là "phúc – thọ – cam", tượng trưng cho may mắn và tài lộc. Với hình dáng đặc biệt, màu sắc tươi sáng, hương thơm bền lâu, phật thủ thường được đặt ở vị trí trung tâm mâm ngũ quả ngày Tết và là loại quả không thể thiếu trên bàn thờ của nhiều gia đình. Ngoài giá trị thờ cúng, phật thủ còn có nhiều công dụng y học.
Quả phật thủ — còn gọi là quả tay Phật.
Trong y học cổ truyền, bộ phận được sử dụng làm thuốc chính là quả khô (có thể để nguyên hoặc chưng, thái lát dày 3-4 mm và phơi âm can). Rễ thường thu hoạch vào mùa thu, còn lá có thể hái quanh năm. Thành phần của quả phật thủ chứa tinh dầu, flavonoid (như sterolin, limettin, citroten...) và các hợp chất khác có khả năng kháng khuẩn, kháng nấm, hỗ trợ tiêu hóa.
Theo Đông y, phật thủ có vị cay, chua, hơi đắng; tính ấm; đi vào các kinh can, vị, phế; giúp điều hòa khí, hóa đờm, giảm đau vùng sườn, trị buồn nôn, nôn, ho, hen suyễn, đờm nhiều.
Về tác dụng trị ho, VietNamNet dẫn lời Lương y Vũ Quốc Trung (Hội Đông y Hà Nội) cho biết, theo nghiên cứu hiện đại, phật thủ chứa nhiều vitamin C, glycoside, đường và axit hữu cơ, giúp giảm đau, giải rượu, hỗ trợ tiêu hóa, tiêu đờm, giảm ho, và cải thiện hen suyễn.
Phật thủ chứa nhiều vitamin C, glycoside, đường và axit hữu cơ, giúp giảm đau.
Có nhiều cách dùng phật thủ để trị ho. Một trong những phương pháp phổ biến là thái lát mỏng, ngâm cùng đường phèn rồi hấp cách thủy, sau đó bảo quản lạnh để dùng dần. Với trường hợp ho do viêm nhiễm đường hô hấp (không sốt, không khó thở), có thể dùng 1-2 thìa cà phê siro phật thủ, uống 2-3 lần mỗi ngày để giảm ho.
Tuy nhiên, nếu trẻ bị ho do viêm phổi hoặc viêm phế quản, cần đưa trẻ đi khám bác sĩ thay vì chỉ tự điều trị bằng phật thủ.
Ngoài tác dụng giảm ho, phật thủ còn hỗ trợ giải rượu bằng cách dùng 30g quả tươi (hoặc 10g khô) sắc nước uống. Để chữa đau dạ dày do lạnh, có thể dùng 15g phật thủ khô kết hợp 30g gạo tẻ rang vàng, sắc lấy nước uống ba lần trong ngày hoặc nấu cháo ăn.
Như vậy, quả phật thủ không chỉ có giá trị tâm linh mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt trong hỗ trợ giảm ho và cải thiện tiêu hóa.
