Chính quyền Myanmar lại chọc tức Trung Quốc

Ngày 22/7, một quan chức Myanmar cao cấp thông báo do dư luận trong nước phản đối quá mạnh và do bị chậm trễ, chính phủ Myanmar đã quyết định đình chỉ dự án đường sắt do Trung Quốc xây dựng từ Côn Minh (miền nam Trung Quốc) đến thành phố Kyaukpyu ở bang Rakhine (miền tây Myaanmar) dài hơn 1.200 km.

Theo RFI, thỏa thuận về dự án đường sắt này đã được Myanmar và Trung Quốc ký kết vào tháng 4/2011. Vốn đầu tư cho công trình lên tới 20 tỷ USD, phần lớn là vốn của Trung Quốc. Đường sắt này theo dự kiến sẽ được xây dọc theo đường ống dẫn khí đốt nối các mỏ khí ở vùng biển Andaman đến nhà máy tinh chế gần Côn Minh.

Dự án này mang ý nghĩa chiến lược đối với Trung Quốc bởi vì tuyến xe lửa Kyaukpyu-Côn Minh có thể thay thế eo biển Malacca làm con đường đi đến Trung Đông. Theo thỏa thuận ký kết năm 2011 với chính phủ Myanmar, Trung Quốc sẽ có quyền quản lý và khai thác tuyến đường sắt này trong thời hạn 50 năm.

Theo quan chức cao cấp nói trên, nguyên nhân khiến chính phủ Myanmar phải hủy dự án này là đã 3 năm kể từ khi ký biên bản ghi nhớ thỏa thuận, dự án này vẫn chưa có tiến triển gì. Nhưng thật ra chính những phản đối ngày càng mạnh của dư luận trong nước về tác hại môi trường và xã hội của dự án đường sắt này đã buộc chính quyền Myanmar phải đình chỉ dự án.

Ngoài lý do tác hại môi trường và xã hội, dư luận Miến Điện còn không chấp nhận việc tài nguyên của quốc gia bị đưa ra ngoài.

Hiện giờ, phía Trung Quốc chưa có phản ứng gì về quyết định của Myanmar hủy dự án đường sắt. Nhưng một nguồn tin từ Công ty Xây dựng Đường sắt Trung Quốc khẳng định với tờ Hoàn cầu Thời báo rằng Bắc Kinh sẽ tôn trọng ý kiến của người dân Myanmar về dự án này.

Việc chính quyền Myanmar hủy dự án đường sắt nói trên cho thấy quan hệ giữa hai nước láng giềng này không phải lúc nào cũng thuận buồm xuôi gió.

Đây là lần thứ hai Myanmar buộc phải đình chỉ một dự án với Trung Quốc do áp lực của dư luận trong nước. Vào năm 2011, chính phủ Myanmar đã buộc phải hủy dự án liên doanh với Trung Quốc xây đập thủy điện trị giá 3,6 tỷ USD.

Người Trung Quốc từng nghĩ rằng bằng cách đổ vốn ồ ạt vào các dự án cơ sở hạ tầng vào các nước Đông Nam Á, họ sẽ “mua” được bạn bè và có thêm nguồn cung cấp năng lượng cho nền kinh tế Trung Quốc. Nhưng ít ra là đối với Myanmar, chính sách này đã thất bại.