Sinh ra và lớn lên tại vùng đất Thốt Nốt, Cần Thơ, Nguyễn Hoàng Thái là con trai duy nhất trong một gia đình cơ bản có cha công tác tại bệnh viện và mẹ là tiểu thương buôn bán ở chợ. Nối tiếp con đường học vấn, sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông, Thái thi đỗ vào ngành Tài chính Ngân hàng của Đại học Cần Thơ, một lựa chọn hứa hẹn tương lai ổn định.
Theo Báo Cần Thơ, sau khi ra trường, với tấm bằng đại học và sự năng động, chàng trai quê ở cù lao Tân Lộc không mấy khó khăn để tìm được một vị trí đúng chuyên ngành tại một ngân hàng. Trong suốt 7 năm cống hiến, anh không chỉ hoàn thành tốt vai trò của một nhân viên ngân hàng mà còn nhận thêm nhiều công việc bên ngoài. Sự chăm chỉ giúp Thái đạt được mức thu nhập đáng nể, khoảng 2.000 USD/tháng (tương đương hơn 50 triệu đồng), một cuộc sống mà nhiều người trẻ ao ước với sự nghiệp rộng mở.
Tuy nhiên, sâu thẳm bên trong con người Thái, ngọn lửa đam mê với nông nghiệp và khát khao làm giàu trên chính mảnh đất quê hương chưa bao giờ nguôi. Anh quyết định rẽ ngang một cách táo bạo, từ bỏ công việc ổn định để trở về quê khởi nghiệp với mô hình trồng nấm mối đen.
Anh Thái bên trong trại nấm mối đen. Ảnh: Báo Cần Thơ
Lý giải về quyết định của mình, Thái chia sẻ: “Tôi nhận thấy nấm mối trong tự nhiên ngày càng hiếm, chúng chỉ xuất hiện vào mùa mưa và có giá trị kinh tế rất cao, lên tới hơn 1 triệu đồng/kg, chưa kể giá trị dinh dưỡng vượt trội. Khi tình cờ đọc được các bài báo quốc tế về kỹ thuật trồng nấm mối đen nhân tạo, tôi bắt đầu tìm hiểu sâu hơn và bị cuốn hút lúc nào không hay”.
Ngọn lửa đam mê đã được thắp lên. Từ năm 2021, anh bắt đầu hành trình học hỏi, không quản ngại xa xôi đi tham quan và tìm hiểu kinh nghiệm từ các trang trại trồng nấm trên khắp cả nước.
Đến năm 2023, Thái quyết định bắt tay vào thực nghiệm. Vừa duy trì công việc ở ngân hàng, anh vừa trồng thử nghiệm lứa đầu tiên với 200 phôi nấm mối đen. Nhưng kết quả không như mong đợi, toàn bộ lứa nấm thất bại do nhiễm bệnh. Không bỏ cuộc, chàng trai Cần Thơ tiếp tục nghiên cứu, rút kinh nghiệm và trồng tiếp 300 phôi giống, nhưng một lần nữa lại thất bại.
Những lần vấp ngã không làm anh nản lòng, ngược lại, chúng trở thành bài học đắt giá. Tích lũy đủ kinh nghiệm, anh quyết định đầu tư lớn hơn. Thái thuê một khu đất ngay tại trung tâm thành phố, mở rộng quy mô lên hơn 7.000 phôi nấm.
Thông tin trên báo VietNamnet, điểm đột phá trong lần trở lại này là việc ứng dụng công nghệ cao. Anh Thái xây dựng trang trại theo mô hình khép kín hoàn toàn bằng vật liệu panel cách nhiệt. Đặc biệt, anh lắp đặt hệ thống cảm biến Internet vạn vật (IoT) để kiểm soát tự động các yếu tố môi trường trọng yếu như nhiệt độ, độ ẩm và ánh sáng. Nhờ đó, môi trường sinh trưởng của nấm luôn được duy trì ở mức lý tưởng và ổn định.
"Nhờ áp dụng công nghệ, môi trường trồng luôn đạt chuẩn, giúp nấm phát triển đồng đều, có màu sắc đẹp, đồng thời hạn chế tối đa dịch bệnh và giảm thiểu công sức chăm sóc. Toàn bộ hệ thống có thể được điều khiển từ xa qua điện thoại thông minh, gần như tự động hóa hoàn toàn", anh Thái tự hào cho biết. Khi các thông số môi trường có dấu hiệu bất thường, hệ thống sẽ ngay lập tức gửi cảnh báo về điện thoại để anh kịp thời xử lý.
Đến nay, khi trang trại đã đi vào vận hành ổn định, Thái đã chính thức nghỉ việc ở ngân hàng để "toàn tâm toàn ý" với sự nghiệp trồng nấm. Anh chia sẻ: “Tôi đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, không nghỉ việc đột ngột. Tôi duy trì làm song song hai việc trong khoảng một năm nên không bị 'sốc' về kinh tế. Khi trang trại cho thấy tiềm năng, tôi mới chính thức nghỉ việc. May mắn lớn nhất là gia đình luôn ủng hộ, tạo điều kiện thuận lợi cho tôi khởi nghiệp”.
Nấm mối đen trong trang trại của anh Thái. Ảnh: VietNamnet
Theo anh Thái, việc ứng dụng công nghệ cao giúp năng suất trồng nấm tăng từ 30-40% so với phương pháp truyền thống. Tỷ lệ nấm loại 1, đạt chuẩn về kích thước, hình dáng và màu sắc, chiếm trên 65% tổng sản lượng.
Một vụ nấm mối đen từ lúc xuống phôi đến khi bắt đầu thu hoạch chỉ mất khoảng 20-25 ngày và thu hoạch rộ sau 30 ngày. Mỗi đợt phôi cho thu hoạch liên tục trong vòng 4-5 tháng.
“Với quy mô 7.000 phôi nấm mỗi vụ, trang trại của tôi cho năng suất khoảng 1,75 tấn nấm thành phẩm. Với giá bán dao động từ 200.000 - 300.000 đồng/kg, mỗi vụ tôi có thể đạt doanh thu khoảng 350 triệu đồng. Một năm tôi có thể trồng được hai vụ”, anh Thái tính toán.
Hiện tại, đầu ra cho sản phẩm của anh rất ổn định, bao gồm các nhà hàng lớn, chợ đầu mối, chợ truyền thống, các cửa hàng thực phẩm sạch và người tiêu dùng mua trực tiếp. Chàng trai 29 tuổi khẳng định, sản phẩm của anh cam kết "3 không" không sử dụng hóa chất, không chất bảo quản và không chất kích thích tăng trưởng.
Trong tương lai gần, anh dự định đưa sản phẩm nấm sạch của mình vào các kệ hàng trong siêu thị và xa hơn là hướng đến thị trường xuất khẩu. Thái cũng lên kế hoạch mở rộng quy mô với hai trang trại mới tại quận Ô Môn và Cái Răng. Song song đó, anh sẵn sàng chia sẻ, chuyển giao công nghệ và quy trình trồng nấm để lan tỏa tinh thần khởi nghiệp nông nghiệp sạch đến các bạn trẻ khác.
"Điều tôi muốn hướng đến là hành trình kiến tạo giá trị bền vững từ sự kết hợp giữa nông nghiệp truyền thống và công nghệ 4.0. Mỗi cây nấm mối đen thơm ngon không chỉ là sản phẩm kinh doanh, mà còn là kết tinh của đam mê và trách nhiệm với cộng đồng. Tôi kỳ vọng mô hình của mình sẽ góp phần tiếp thêm động lực cho những người trẻ dám khởi nghiệp từ nông nghiệp, để cùng nhau viết tiếp câu chuyện phát triển bền vững cho nông sản Việt Nam", anh Thái tâm huyết chia sẻ.