Vụ VN Pharma: Những dấu hỏi trước phiên phúc thẩm

Hàng loạt câu hỏi liên quan đến H-Capita là thuốc giả hay chỉ có giấy tờ giả? Nguyễn Minh Hùng và đồng phạm buôn lậu hay buôn bán thuốc chữa bệnh giả? Khoản chi 7,5 tỉ đồng... là những dấu hỏi cần làm rõ trong phiên phúc thẩm vụ VN Pharma.

Theo kế hoạch, vào ngày 19 - 20 /10, TAND Cấp cao tại TPHCM sẽ mở phiên toà xét xử phúc thẩm vụ buôn lậu thuốc chữa bệnh ung thư xảy ra tại Công ty cổ phần VN Pharma (gọi tắt là VN Pharma) theo kháng nghị của Viện KSND cùng cấp và kháng cáo của các bị cáo.

Trước đó, TAND TPHCM tuyên phạt các bị cáo Nguyễn Minh Hùng (nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc công ty CP VN Pharma) 12 năm tù, Võ Mạnh Cường 12 năm tù về tội buôn lậu. Các bị cáo khác trong vụ án này cũng bị tuyên từ 2 năm cho đến 5 năm tù.

Sau khi bản án tuyên, có 6 bị cáo đã kháng cáo kêu oan, xin giảm nhẹ hình phạt. Ngày 22/9, Viện KSND Cấp cao tại TPHCM kháng nghị phúc thẩm theo hướng huỷ toàn bộ bản án sơ thẩm.

Như đã thông tin, sau khi TAND TP.HCM xét xử Nguyễn Minh Hùng (nguyên tổng giám đốc VN Pharma) và các đồng phạm về tội buôn lậu trong vụ nhập khẩu lô thuốc ung thư H-Capita giả, dư luận dấy lên nhiều câu hỏi về các tình tiết chưa được làm rõ trong vụ án.

Đó là vấn đề trách nhiệm của Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) trong cấp phép nhập khẩu lô thuốc, khoản tiền hoa hồng hơn 7,5 tỉ đồng mà VN Pharma đã chi và đặc biệt là vấn đề định tội danh của bị cáo Hùng và các đồng phạm là buôn lậu hay phải là buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh.

Hàng giả hay hàng kém chất lượng?

Trong suốt quá trình xét xử, bị cáo Nguyễn Minh Hùng (Chủ tịch VN Pharma), cho rằng bị cáo không nhập thuốc giả mà chỉ nhập thuốc không rõ nguồn gốc. Trong khi đó, đại diện VKS cho biết các cơ quan tố tụng đã kết luận đây không phải thuốc giả mà là thuốc kém chất lượng, không rõ nguồn gốc. Vì vậy, các bị cáo bị truy tố về tội Buôn lậu chứ không bị truy tố về hành vi Sản xuất - buôn bán thuốc chữa bệnh giả.

Tại toà, luật sư đã đề nghị giám định lại chất lượng lô thuốc H-Capita. Tuy nhiên, HĐXX cho rằng đây là vụ án buôn lậu chứ không phải buôn bán hàng giả, vì vậy việc giám định chất lượng thuốc là không cần thiết.

Tuy nhiên, theo kết luận của Bộ Y tế, 9.000 hộp thuốc H-Capita 500mg đều không rõ nguồn gốc, mã vạch trên bao bì không thể hiện được thuốc sản xuất ở đâu, thuốc không được dùng để chữa bệnh cho người. Vì thế, một trong những câu hỏi gây nhiều tranh cãi trong vụ án VN Pharma là: Nếu H-Capita không phải là thuốc giả nhưng không được dùng để chữa bệnh cho người thì đó là loại thuốc gì?

Trách nhiệm của Cục quản lý Dược, Bộ Y tế đến đâu?

Sau phiên xét xử hồi tháng 8, TAND TP.HCM đề nghị làm rõ trách nhiệm của Cục quản lý Dược gồm: Ông Nguyễn Tấn Đạt (Phó cục trưởng Cục quản lý Dược), ông Phạm Công Chiến (Trưởng phòng Quản lý kinh doanh Dược, Trưởng phòng pháp chế), bà Lê Thúy Hương (chuyên viên) là những người có trách nhiệm thẩm định tính pháp lý của hồ sơ nhập khẩu lô thuốc H-Capita 500 mg Caplet.

Những cán bộ trên đã hoàn toàn không phát hiện công ty Austin (Hồng Kông) – đơn vị bán thuốc cho VN Pharma – đã hết hạn giấy phép hoạt động. Tổ thẩm định cho rằng “hồ sơ đạt yêu cầu” rồi đề xuất Cục Quản lý Dược ký duyệt, cấp phép cho Cty VN Pharma nhập hàng.

Làm rõ khoản chi 7,5 tỉ đồng

Khai tại toà, bị cáo Lê Thị Vũ Phương (Kế toán trưởng VN Pharma) cho biết đã tự ý nâng khống giá thuốc nhằm hợp thức hoá khoản tiền chi hoa hồng cho bác sĩ.

Trong quá trình điều tra, Ngô Anh Quốc (nguyên Phó tổng giám đốc VN Pharma) cũng đã giao nộp cho cơ quan điều tra một số giấy biên nhận chi tiền cho nhân viên phòng bán hàng để chi phí cho bác sĩ các bệnh viện mà VN Pharma cung cấp thuốc.

Tổng cộng các hóa đơn này khoảng 7,5 tỷ đồng. Các khoản chi phí này đều không có hóa đơn, chứng từ hợp lệ. Khoản tiền này cũng không được VN Pharma thể hiện ở sổ sách công ty.

Để luân chuyển dòng tiền này đến tay bác sĩ, các cá nhân trong Công ty VN Pharma mở sổ tiết kiệm tại một số ngân hàng và chi hoa hồng thông qua tài khoản của các doanh nghiệp mà họ lập ở nước ngoài như Công ty Sa Chempha ở Camphuchia, Công ty Sigma Holding và Công ty Auspicious ở Hong Kong. Trong đó, Ngô Anh Quốc đứng tên số tiền trên 70 tỷ đồng; Nguyễn Trí Nhật đứng tên số tiền 59 tỷ đồng; Lê Thị Vũ Phương đứng tên số tiền 27,5 tỷ đồng; Nguyễn Văn Vàng đứng tên số tiền 5 tỷ đồng.

Cơ quan điều tra xác định: “Thực chất số tiền này là tiền của VN Pharma sử dụng chi phí hoa hồng cho các bệnh viện”. Tuy nhiên, câu hỏi số tiền 7,5 tỷ đồng này dùng để “bôi trơn” cho những ai đến nay vẫn chưa có lời giải đáp.

Cự Giải