(ĐSPL) - Dướ? sức ép của dư luận cùng sự vào cuộc của các cơ quan chức năng, cuố? cùng Công an Tỉnh Bắc G?ang đã chính thức lên t?ếng thừa nhận những sa? lầm, th?ếu sót trong vụ án oan sa? Nguyễn Thanh Chấn.
Tuy nh?ên, h?ện tạ? ông Nguyễn Thanh Chấn vẫn là bị can trong vụ án oan 10 năm. Vậy cho đến kh? cơ quan t?ến hành tố tụng chính thức có những phán quyết xác định ông Chấn không phạm tộ? thì một vấn đề khác được đặt ra là, cơ quan, tổ chức, cá nhân nào sẽ chịu trách nh?ệm hoặc l?ên đớ? chịu trách nh?ệm bồ? thường cho ông Nguyễn Thanh Chấn.
Để có câu trả lờ?, chúng ta cần xem xét một số trường hợp sau:
Thứ nhất, nếu cơ quan đ?ều tra xác định ông Nguyễn Thanh Chấn không phạm tộ? g?ết ngườ? nhưng lạ? có Quyết định thay đổ? quyết định khở? tố bị can để t?ến hành đ?ều tra về một tộ? phạm khác. Như vậy có nghĩa là ông Nguyễn Thanh Chấn chưa chính thức được xác định là có bị oan sa? hay không. Nếu có đủ căn cứ chứng m?nh ông Chấn đã “cố ý kha? báo g?an dố?” thì căn cứ theo Đ?ều 27 Luật trách nh?ệm bồ? thường của Nhà nước, v?ệc bồ? thường đố? vớ? ông Chấn có thể sẽ không được xem xét.Trong trường hợp này, để đưa ra được câu trả lờ?, cần phụ thuộc vào phán xét cuố? cùng của Tòa án.Trường hợp thứ ha?, nếu cơ quan đ?ều tra xác định ông Nguyễn Thanh Chấn không phạm tộ? và đưa ra Quyết định đình chỉ bị can, đồng thờ? cơ quan đ?ều tra cũng không khở? tố vụ án, khở? tố bị can (để đ?ều tra về các tộ? phạm mà ông Nguyễn Thanh Chấn tố cáo là: Bức cung, nhục hình, th?ếu trách nh?ệm, kha? báo g?an dố?…). Như vậy, có nghĩa là ông Chấn đã bị oan sa? và đã chính thức được m?nh oan. Trong trường hợp này, trách nh?ệm bồ? thường th?ệt hạ? sẽ thuộc về Tòa phúc thẩm TAND Tố? caoTrong tình huống ngược lạ?, tức là nếu như cơ quan đ?ều tra xác định ông Nguyễn Thanh Chấn không phạm tộ? và có Quyết định đình chỉ bị can, đồng thờ? cũng có Quyết định khở? tố vụ án và khở? tố bị can để đ?ều tra về các tộ? phạm khác như nộ? dung được ông Chấn tố cáo là bức cung, nhục hình, th?ếu trách nh?ệm…, thì cũng có nghĩa là ông Nguyễn Thanh Chấn đã bị oan sa? và đã chính thức được m?nh oan. Tuy nh?ên, trách nh?ệm bồ? thường trong trường hợp này lạ? phả? đợ? kết quả cuố? cùng từ Tòa án. Vì nếu như chứng mình được trong quá trình đ?ều tra, xét xử có ngườ? đã phạm tộ? bức cung, nhục hình, th?ếu trách nh?ệm thì v?ệc g?ả? quyết bồ? thường có thể được áp dụng theo quy định tạ? Đ?ều 42 Bộ luật hình sự “Ngườ? phạm tộ? phả? sửa chữa hoặc bồ? thường th?ệt hạ? vật chất đã được xác định do hành v? phạm tộ? gây ra. Trong trường hợp phạm tộ? gây th?ệt hạ? về t?nh thần, Tòa án buộc ngườ? phạm tộ? phả? bồ? thường về vật chất, công kha? x?n lỗ? ngườ? bị hạ?”. Đồng thờ? có thể áp dụng các Đ?ều 604, Đ?ều 618, Đ?ều 620 Bộ luật Dân sự “Ngườ? nào do lỗ? cố ý hoặc lỗ? vô ý xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tà? sản, quyền, lợ? ích hợp pháp khác của cá nhân, xâm phạm danh dự, uy tín, tà? sản của pháp nhân hoặc chủ thể khác mà gây th?ệt hạ? thì phả? bồ? thường. Pháp nhân phả? bồ? thường th?ệt hạ? do ngườ? của mình gây ra trong kh? thực h?ện nh?ệm vụ được pháp nhân g?ao; nếu pháp nhân đã bồ? thường th?ệt hạ? thì có quyền yêu cầu ngườ? có lỗ? trong v?ệc gây th?ệt hạ? phả? hoàn trả một khoản t?ền theo quy định của pháp luật. Cơ quan t?ến hành tố tụng phả? bồ? thường th?ệt hạ? do ngườ? có thẩm quyền của mình gây ra kh? thực h?ện nh?ệm vụ trong quá trình t?ến hành tố tụng” để xem xét trách nh?ệm bồ? thường hoặc trách nh?ệm l?ên đớ? phả? bồ? thường, trên cơ sở căn cứ vào mức độ lỗ? của cơ quan, tổ chức, cá nhân có sa? phạm.Luật sư Dương M?nh K?ên - Văn phòng luật sư Dương M?nh Nhâm (Đoàn luật sư tỉnh Bắc G?ang)