Vì sao khi thắp hương lại phải có 3 cây nhang? Câu trả lời không phải ai cũng biết

Thắp hương nhang là nét đẹp trong truyền thống văn hoá con người Việt từ bao đời nay. Thắp nhang thể hiện lòng thành kính, sự biết ơn đối với tổ tiên. 

Phong tục thắp nhang bắt nguồn từ Ấn Độ cách đây khoảng 5000 – 6000 năm. Sau đó truyền qua Trung Quốc vào đời nhà Tần và dần phát triển lan rộng sang các nước châu Á. Việt Nam là nước đã tiếp thu nét văn hoá đặc biệt đó.

Khi thắp hương, chúng ta thường sẽ lấy 3 nén nhang, bạn có biết nguyên nhân vì sao không?

Có nhiều quan niệm khác nhau về con số các nén hương:

- 1 nén hương: Thể hiện lòng thành kính.

- 2 nén hương: Khi viếng linh cữu người chết và trong thời gian để tang người ta thường thắp 2 nén hương.

- 3 nén hương: Con số 3 có nhiều quan niệm khác nhau hơn.

Đó có thể là: Tam bảo (Phật – Pháp – Tăng); Tam giới (Dục giới, Sắc giới và Vô sắc giới); Tam thời (Quá khứ – Hiện tại – Tương lai); Tam vô lậu học (Giới – Định – Tuệ) của nhà Phật. Điều này lý giải vì sao ở sân chùa thường có 3 đỉnh hương to.

Vì sao khi thắp hương lại phải có 3 cây nhang? Câu trả lời không phải ai cũng biết. Ảnh minh họa.

Ngoài ra, việc thắp ba nén hương mà người Việt hay làm còn thể hiện ý nghĩa là tâm nhang (lòng thành), giới nhang (theo lời răn dạy của Phật thánh tổ đường) và định nhang (tuyệt đối không thay lòng đổi dạ).

- 5 nén hương: Con số 5 là 5 phương trời đất, 5 hướng thần linh. Theo phong thủy là Ngũ hành: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ.

- 7 và 9 nén hương: Số 7 và số 9 tượng trưng cho “vía” của con người, khi người ta muốn xin ơn cho cá nhân (nam thất nữ cửu).

Việc thắp một nén hương và 3 nén hương là cách làm phổ biến ở các gia đình Việt Nam hiện nay. Buổi sáng người ta thường thắp một nén hương lên ông Thần Tài, ông Địa. Số 1 là số dương – ý chỉ là người sống thành tâm cầu thần linh, cầu mong thần linh phù hộ cho người mua may bán đắt hay được an lành, may mắn.

Ba nén hương là số hương phổ biến nhất, có thể áp dụng cho bất cứ dịp nào và ở bất cứ đâu. Trong tâm linh, số 3 là sự tượng trưng cho 3 giới Thiên (trời) – Địa (đất) – Nhân (người). Người dân Việt Nam hay chọn 3 nén để thắp hương vào ngày Tết, những dịp cúng giỗ, động thổ, cưới xin hay những khi tiến hành các việc quan trọng trong đời.

Những lưu ý khi thắp hương

Tư thế thắp hương

Trước khi thắp hương nên sắp xếp ổn thỏa những vật phẩm cúng dường như hoa, quả tươi, nước sạch… Khi thắp hương chú ý phong thái của bản thân phải đoan chính, nghiêm trang, không vội vàng, hấp tấp. Khoảng cách giữa chỗ đứng với bát hương vừa phải, không quá xa hoặc quá gần.

Khi lấy hương phải thận trọng, nhẹ nhàng, không nên để hương bị rơi vãi hoặc đổ xuống đất. Khi cắm hương, cố gắng dùng hai tay cắm đẻ biểu thị sự kính cẩn. Nếu vị trí bát hương không thuận cho việc cắm bằng hai tay thì ta cắm bằng tay phải. Hương cắm cần ngay thẳng, tránh nghiêng lệch làm mất sự nghiêm trang, đồng thời làm cho cây hương dễ đổ hoặc đốm lửa giữa các nén hương cháy không đều, dễ bị tắt.

Vì sao khi thắp hương lại phải có 3 cây nhang? Câu trả lời không phải ai cũng biết. Ảnh minh họa.

Xử lý hương tắt khi đang cúng

Hương tắt trong khi cúng ngoài lý do hương kém chất lượng, thắp hương tại nơi có nhiều gió hoặc còn có thể do những nguyên nhân khác gây nên. Theo quan niệm dân gian, khi cầu cúng nếu hương tắt ở phần trên là ở Thiên, liên quan đến nóc nhà, bàn thờ...Hương tắt ở đoạn giữa là Nhân, liên quan đến thành viên gia đình. Hương tắt đoạn cuối là Địa, liên quan đến mồ mả, đất cát...

Thắp nén tâm hương đêm giao thừa mà bị tắt thì năm đó làm ăn thất bát hoặc gia cảnh gặp điều xui. Nếu đang cúng lễ mà hương tắt thì cứ để thế châm lửa lại, đừng nhổ ra đốt rồi cắm lại sẽ trở thành hương thừa, cầu cúng mất linh nghiệm. Nên thắp hương nơi kín gió để hương không bị tắt.

Cắm hương vào bát hương

Một điều nữa cần ghi nhớ khi dâng hương chính là việc cắm hương vào bát hương (lư hương). Phải cắm từng nén hương với hai tay, cắm ngay thẳng để thể hiện tấm lòng ngay thẳng. Đặc biệt khi mới lập bát hương nên cắm chính giữa 3 nén, sau đó mỗi khi thắp hương sẽ cắm vòng tròn sát cạnh bát hương, cắm đủ vòng ngoài rồi đến vòng kế tiếp cho đến khi vào tâm của bát.

Nhiều người thường không lưu ý vấn đề này, cắm chen chúc nhau, cắm nghiêng ngả. Điều này hoàn toàn không tốt bởi bát hương sum suê đầy đủ cũng thể hiện gia đình đầm ấm, quây quần bên nhau.

Những kiêng kỵ khi thắp hương

Dâng hương là nghi thức tâm linh thiêng liêng, là nét đẹp văn hóa cần được giữ gìn, người dâng hương cần kiêng kỵ vài điều sau:

Trang phục khi dâng hương không được hở hang, người dâng hương cần ăn mặc chỉnh tề, nghiêm túc. Nếu có thể hãy vệ sinh cá nhân sạch sẽ trước khi thực hiện nghi thức dâng hương.

(Bài viết chỉ mang tính tham khảo)

Như Quỳnh (T/h)