Nếu hầu hết các loài chim phải dùng thân nhiệt để ấp trứng và chim non cần thời gian để học bay, thì loài chim Maleo ở Indonesia lại đi ngược hoàn toàn với quy luật tự nhiên. Chúng không chỉ tận dụng nhiệt độ từ núi lửa để ấp trứng mà còn có khả năng đặc biệt: chim non vừa nở đã có thể tự mình bay lượn.
Maleo (tên khoa học Macrocephalon maleo) là một loài chim quý hiếm, đặc hữu của đảo Sulawesi, Indonesia. Chúng có vẻ ngoài khá độc đáo với kích thước dài khoảng 55-60 cm, bộ lông đen và phần bụng dưới màu sáng. Điểm nổi bật nhất trên cơ thể Maleo là một khối u nhú trông giống như một chiếc mũ sắt trên đỉnh đầu. Bàn chân xanh xám có bốn móng vuốt dài và nhọn, cách nhau bằng một màng chân. Chim non có đầu lớn màu nâu và màu nhạt hơn với chỏm đen nâu ngắn, riêng lưng lại có màu vàng.
Maleo (tên khoa học Macrocephalon maleo) là một loài chim quý hiếm, đặc hữu của đảo Sulawesi, Indonesia.
Theo Người đưa tin, không giống như nhiều loài chim khác, Maleo không dùng thân nhiệt để ấp trứng mà tận dụng các yếu tố tự nhiên. Tuy sống ở đồi núi nhưng chúng lại làm tổ ở những vùng đất cát, đất gần núi lửa hoặc ở những bờ biển có nhiều ánh nắng Mặt trời để lấy nhiệt từ đất và nắng để ấp trứng (khoảng 33 độ C).
Ngay cách xây tổ của Maleo cũng thể hiện rõ sự "thông minh" của loài chim này. Cặp chim bố mẹ dùng chân đào một hố sâu ở khu vực làm tổ, sau đó chim cái sẽ đẻ trứng vào trong hố, rồi lấy cát lấp trứng lại để nhiệt độ Mặt trời hoặc núi lửa sưởi ấm.
Tuy nhiên, loài chim này không đào hố làm tổ một cách bừa bãi. Chúng cũng có khả năng nhận biết được nhiệt độ của mẫu cát hay đất bằng cách liên tục dùng miệng "nếm".
Meleo có một khối u nhú trông giống như một chiếc mũ sắt trên đỉnh đầu.
Các nghiên cứu cho thấy, nếu phát hiện tầng đất có mức nhiệt tầm 33 độ C là chúng không tiếp tục đào nữa và để con cái đẻ trứng. Trứng cũng được sắp xếp theo phương thẳng đứng để sau khi nở, chim non có thể chui lên qua lớp cát và bay ngay được.
Sự độc lập này là chìa khóa để chim non tự sinh tồn, tự tìm kiếm thức ăn và tự bảo vệ bản thân trước các loài săn mồi như trăn, lợn rừng hay mèo rừng.
Khoảng 2-3 tháng sau, cặp chim bố mẹ sẽ quay lại tổ cũ, sửa sang lại và tiếp tục quá trình sinh sản. Điều này có thể lặp lại tới hàng chục lần ở cùng một địa điểm, theo Tạp chí Thanh niên Việt.
Không giống như nhiều loài chim khác, Maleo không dùng thân nhiệt để ấp trứng mà tận dụng các yếu tố tự nhiên.
Với những đặc điểm hiếm thấy, chim Maleo không chỉ là một loài chim quý hiếm mà còn là minh chứng sống động cho sự kỳ diệu của tiến hóa và khả năng thích nghi phi thường trong tự nhiên.
Tuy nhiên, với nạn phá rừng, cháy rừng và sự săn bắt của con người, loài chim Maleo đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng cao. Tính đến năm 2005, số lượng loài này chỉ còn khoảng 4.000-7.000 cặp trong tự nhiên. Để bảo tồn Maleo, Indonesia đã thành lập các khu bảo tồn, thậm chí thuê người dân địa phương trông nom và phối hợp với các tổ chức quốc tế như Hiệp hội Bảo tồn động vật hoang dã Mỹ để mua đất bảo tồn, với hy vọng duy trì sự tồn tại của loài chim độc đáo này.