Uống thuốc cấm "trị đau khớp'" 1 người tử vong, 3 người nhiễm độc nặng

Mới đây, Bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận điều trị 4 bệnh nhân dị ứng nặng vì tự ý dùng thuốc cấm điều trị đau khớp.

Cụ thể, bệnh nhân nam (51 tuổi, Hải Phòng) tự mua Phenylbutazone online trị đau khớp dẫn đến tình trạng sốt cao, phát ban toàn thân.

Trường hợp bệnh nhân thứ 2 là bệnh nhân nam 66 tuổi, quê Nghệ An được người nhà cho dùng Phenylbutazone 35 ngày dẫn đến ban đỏ xuất huyết, sốt.

Bệnh nhân thứ 3 là nam 39, quê Phú Thọ, tự mua thuốc online uống 30 ngày dẫn đến sốt, đau họng, phát ban toàn thân.

Bệnh nhân thứ 4 là nữ 70 tuổi, quê Hòa Bình tự dùng Phenylbutazone, thuốc không rõ nguồn gốc dẫn đến tình trạng sốt cao, loét miệng, đau mắt, suy gan cấp. Khi vào viện bệnh nhân được chẩn đoán sốc nhiễm khuẩn, dẫn đến tử vong.

Tất cả bệnh nhân trên đều được bác sĩ chẩn đoán mắc hội chứng DRESS, là phản ứng dị ứng nặng do thuốc và hội chứng Lyell (hoại tử da nhiễm độc).

Chỉ trong nửa đầu năm 2025 Trung tâm Dị ứng & Miễn dịch lâm sàng, Bệnh viện Bạch Mai  đã tiếp nhận hàng loạt ca biến chứng nghiêm trọng từ việc lạm dụng thuốc này. Đây là hồi chuông báo động cho sức khỏe cộng đồng.

PhenylbutazonE là thuốc chống viêm không steroid (NSAID) đã bị Bộ y tế Việt Nam cấm lưu hành từ năm 2013. Loại thuốc này có nguy cơ gây ra các phản ứng dị ứng cực kỳ nghiêm trọng, đe dọa tính mạng như, hội chứng DRESS: Sốt cao, phát ban toàn thân, tổn thương nội tạng (gan, thận, tim, phổi).

Hội chứng Lyell (Hoại tử da nhiễm độc): Da bong tróc như bỏng nặng, nhiễm trùng, suy đa tạng, tử vong cao; Suy tủy xương, xuất huyết tiêu hóa, suy thận cấp.

Theo các bác sĩ 4 bệnh nhân trên chỉ là ví dụ trong một loạt ca bệnh dị ứng thuốc nặng do Phenylbutazol được tiếp nhận tại Trung tâm Dị ứng & Miễn dịch lâm sàng từ đầu năm 2025 đến nay.

Hầu hết các trường hợp đều khởi phát muộn, ít nhất 1 tuần kể từ khi bắt đầu dùng thuốc, thậm chí có thể sau 1 - 3 tháng mới xuất hiện triệu chứng. Do đó gây khó khăn trong việc khai thác tiền sử để tìm nguyên nhân gây dị ứng.

Bên cạnh đó, tên thuốc thường là tiếng nước ngoài, người bệnh không thể nhớ hoặc đọc lại đúng tên biệt dược hoặc hoạt chất đã dùng. Những triệu chứng ban đầu có thể gây nhầm lẫn với những triệu chứng do bệnh lý nhiễm trùng, do đó, người bệnh có thể đến khám tại các chuyên khoa khác. Vì vậy, thời gian chẩn đoán bị kéo dài dẫn đến không được can thiệp điều trị sớm.

Biến chứng nguy hiểm

BS. Chu Chí Hiếu, Trưởng phòng Dị nguyên, Trung tâm Dị ứng & Miễn dịch lâm sàng cho biết: "Các trường hợp dị ứng thuốc nặng, ngoài việc mất nhiều thời gian để có thể phục hồi hoàn toàn, dù đã khỏi thì vẫn có nguy cơ tái phát (kể cả không tiếp xúc lại với thuốc) và tiềm ẩn nhiều biến chứng muộn sau này.

Phenylbutazone là thuốc cấm vì nguy cơ gây dị ứng nghiêm trọng, suy đa tạng, thậm chí tính mạng người bệnh. Các ca bệnh là minh chứng rõ ràng nhất. Do đó, người dân tuyệt đối không tự ý mua, sử dụng bất kỳ thuốc gì khi chưa có chỉ định bác sĩ!".

TS.BSCC. Nguyễn Hoàng Phương, Giám đốc Trung tâm Dị ứng & Miễn dịch lâm sàng, Chủ tịch Hội Hen - Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng Việt Nam khuyến cáo: "Việc mua bán thuốc cấm như Phenylbutazone online là hành vi vô trách nhiệm, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng người dân! Chúng tôi kịch liệt lên án và kêu gọi cơ quan chức năng xử lý nghiêm minh mọi đối tượng vi phạm. Sức khỏe người dân không phải món hàng để trục lợi! Hãy nói không với thuốc không rõ nguồn gốc!".

Các bác sĩ khuyến cáo, tuyệt đối không mua, sử dụng thuốc Phenylbutazone hay bất kỳ thuốc không rõ nguồn gốc, không kê đơn.

Không tự ý dùng thuốc theo mách bảo, quảng cáo trên mạng, nhất là thuốc trị đau xương khớp "thần tốc".

Chỉ sử dụng thuốc khi có đơn và hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

Tố cáo ngay các trang web, tài khoản mạng xã hội, cơ sở bán thuốc bất hợp pháp cho cơ quan chức năng (Y tế, Công an, Quản lý thị trường).

Đến ngay cơ sở y tế nếu xuất hiện bất kỳ triệu chứng bất thường (sốt, phát ban, mệt mỏi, vàng da, loét miệng...) sau khi dùng thuốc.