Mới đây, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông tiếp nhận một trường hợp bệnh nhân nữ 37 tuổi (Hải Phòng) với tình trạng tăng huyết áp kéo dài, chỉ số thường xuyên ở mức 180 mmHg dù đã điều trị tại nhiều cơ sở y tế.
Theo chia sẻ, vài năm gần đây, cân nặng của chị tăng nhanh kèm huyết áp cao bất thường. Chị được kê thuốc hạ áp uống hàng ngày, nhưng tình trạng không cải thiện. Gần đây, khi có kế hoạch thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm (IVF), bác sĩ yêu cầu chị phải đưa huyết áp về ngưỡng an toàn mới có thể tiến hành.
Tiếp nhận bệnh nhân, bác sĩ Đoàn Dư Mạnh, Phó Giám đốc Trung tâm Tim mạch và Đột quỵ, nhận thấy bệnh nhân còn trẻ nhưng đã bị tăng huyết áp nặng, kéo dài. Ông khuyên bệnh nhân nên tầm soát sâu để tìm nguyên nhân gốc rễ.
Kết quả chụp cắt lớp vi tính (CT) bằng công nghệ photon cho thấy bệnh nhân có khối u lành tính (adenoma) ở tuyến thượng thận phải. Đây là dạng u có khả năng tiết hormone aldosterone hoặc cortisol, nguyên nhân gây giữ muối, nước, làm tăng thể tích máu và khiến huyết áp luôn ở mức cao.
Kết quả CT phát hiện bệnh nhân bị u tuyến thượng thận, căn nguyên dẫn đến tình trạng tăng huyết áp suốt 5 năm qua. Ảnh: BSCC
“Khi nghe kết quả, bệnh nhân rất bất ngờ vì không nghĩ tăng huyết áp có thể xuất phát từ khối u", bác sĩ Mạnh cho biết.
Ông cũng cảnh báo, những người bị tăng huyết áp khởi phát sớm, khó kiểm soát, hoặc có dấu hiệu rối loạn điện giải cần lưu ý nguyên nhân từ tuyến thượng thận. Nếu được phát hiện và xử lý sớm, người bệnh không chỉ kiểm soát tốt huyết áp, giảm nguy cơ biến chứng tim mạch, đột quỵ mà còn cải thiện chất lượng cuộc sống, đặc biệt với người đang có nhu cầu sinh sản.
Theo bác sĩ Mạnh, u tuyến thượng thận thường lành tính nhưng có thể tiết các hormone như aldosterone, cortisol hoặc catecholamine. Chúng làm tăng giữ muối – nước, tăng nhịp tim, co mạch, gây huyết áp cao kéo dài hoặc các cơn tăng huyết áp kịch phát kèm đau đầu, hồi hộp, vã mồ hôi.
Nếu không phát hiện và điều trị, tình trạng này sẽ làm tăng nguy cơ đột quỵ, suy tim, tổn thương thận. Đặc biệt, người trẻ tuổi bị tăng huyết áp khó kiểm soát kèm hạ kali máu nên được tầm soát nguyên nhân từ tuyến thượng thận.
Hiện nay, chụp CT hoặc cộng hưởng từ (MRI) là phương pháp hiệu quả để phát hiện u tuyến thượng thận. Tùy loại u và mức độ tiết hormone, bác sĩ có thể chỉ định điều trị nội khoa hoặc phẫu thuật cắt bỏ. Sau điều trị, đa số bệnh nhân có thể đưa huyết áp về mức bình thường.
Bác sĩ Mạnh khuyến cáo: “Tăng huyết áp không rõ nguyên nhân cần được thăm khám chuyên khoa để chẩn đoán chính xác. Việc chủ quan có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như đột quỵ não và các bệnh tim mạch khác".
Hiện bệnh nhân đang được tư vấn phương án điều trị khối u tuyến thượng thận nhằm ổn định huyết áp trước khi tiếp tục kế hoạch IVF.