Tổ chức Halloween: Cần phù hợp với văn hóa và bối cảnh, đừng a dua quá lố, phản cảm

"Cơ hội để 'bung xõa' hay chỉ là một trào lưu?"

Halloween, lễ hội hóa trang với những hình ảnh ma quái, kỳ dị, đang ngày càng phổ biến trong giới trẻ Việt Nam. Tuy nhiên, bên cạnh sự hào hứng, đón nhận, vẫn còn không ít bạn trẻ tỏ ra thờ ơ, thậm chí e ngại với lễ hội này.

Không thể phủ nhận sức hút mạnh mẽ của Halloween với một bộ phận lớn giới trẻ. Họ coi đây là dịp để thỏa sức sáng tạo, thể hiện cá tính thông qua những bộ trang phục độc đáo, ấn tượng, từ những nhân vật kinh dị trong phim ảnh đến những hình tượng siêu anh hùng, thần tượng được yêu thích.

Trao đổi với PV Đời sống & Pháp luật, Ngọc Linh, sinh viên năm 3, Trường Đại học Hà Nội hào hứng cho hay: "Mình và nhóm bạn đã lên kế hoạch cho Halloween từ cả tháng trước. Năm nay tụi mình quyết định hóa trang thành nhóm Naruto, mỗi đứa một nhân vật. Chắc chắn sẽ rất vui!".

Hơn cả một lễ hội hóa trang, Halloween còn là dịp để các bạn trẻ gặp gỡ, giao lưu, cùng nhau tham gia các hoạt động vui chơi, giải trí. Những bữa tiệc hóa trang sôi động với âm nhạc, ánh sáng, những trò chơi "ma quái" kịch tính, những màn "hù dọa" bất ngờ... tất cả tạo nên một bầu không khí đầy phấn khích, giúp các bạn trẻ giải tỏa căng thẳng sau những giờ học tập, làm việc mệt mỏi.

"Mình thích nhất là được tham gia 'trick or treat' cùng lũ trẻ con trong xóm. Nhìn tụi nhỏ thích thú khi nhận được kẹo, mình cũng thấy vui lây.", Anh Tú, nhân viên văn phòng cho biết.

Không khí lễ hội Halloween trên phố Hàng Mã. Ảnh: VTC News

Bên cạnh những ý kiến tích cực, cũng có không ít bạn trẻ tỏ ra thờ ơ, thậm chí e ngại với Halloween. Họ cho rằng đây chỉ là một trào lưu, một hình thức "đú trend" của giới trẻ, không mang nhiều ý nghĩa.

"Mình không hiểu sao mọi người lại thích Halloween. Hình ảnh ma quỷ, kinh dị khiến mình cảm thấy sợ hãi, rùng rợn chứ không có gì vui vẻ cả.", Mai Chi, học sinh lớp 10, chia sẻ.

Một số bạn trẻ khác lại bày tỏ sự lo ngại về việc du nhập tràn lan văn hóa nước ngoài, làm mai một bản sắc văn hóa dân tộc.

"Theo mình, thay vì chạy theo những thứ xa lạ, chúng ta nên quan tâm hơn đến những giá trị văn hóa truyền thống. Ví dụ như lễ Vu Lan báo hiếu, Tết Trung thu... đều là những dịp lễ ý nghĩa, đậm đà bản sắc dân tộc.", Khánh Vy, sinh viên năm cuối thẳng thắn bày tỏ quan điểm.

Có nên cấm tổ chức vui chơi nơi công cộng nếu có hình ảnh máu me, rùng rợn?

Trình bày quan điểm về vấn đề liệu có nên tổ chức vui chơi Halloween ở Việt Nam hay không, GS.TSKH Trần Ngọc Thêm, nguyên giảng viên cao cấp Khoa Văn hóa học, Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM chia sẻ trên báo Thanh niên: “Hiện nay, trong bối cảnh hội nhập, giao lưu hợp tác quốc tế, đặc biệt là qua các kênh thông tin đại chúng nên một số lễ hội như Halloween đã du nhập vào Việt Nam. Theo nguyên tắc, cái gì không có hại cho mình thì hoàn toàn có thể chấp nhận. Nên theo tôi khó có thể nói là nên ủng hộ hay không”.

GS.TSKH Trần Ngọc Thêm cũng cho biết thêm: “Không có nền văn hóa nào phù hợp với những hình ảnh rùng rợn, thế nhưng nếu để chơi đùa cho vui thì ai chấp nhận được thì tham gia; ai không chấp nhận, không thích thì đừng tham dự.

Các hoạt động này không do một tổ chức quan phương nào đứng ra tổ chức mà hoàn toàn mang tính cộng đồng. Vì vậy, mỗi người, gia đình phải hướng dẫn, giải thích cho con mình để tham gia vui chơi thế nào cho an toàn và không xảy ra những sự việc đáng tiếc như ở Hàn Quốc cách đây 2 năm”.

Hình ảnh quả bí ngô được khoét ruột, khắc hình mặt người và thắp nến bên trong đã trở thành biểu tượng quen thuộc của Halloween. Ảnh minh họa 

Còn PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ, chuyên ngành văn hóa học, giảng viên cao cấp Viện Phát triển năng lực lãnh đạo ĐH Quốc gia TP.HCM, cho rằng trong bối cảnh hiện nay ở Việt Nam chưa phù hợp để khuếch trương tổ chức các hoạt động có nguồn gốc nước ngoài như Halloween ở nơi công cộng.

Vậy liệu có nên cấm lễ hội này ở Việt Nam? Ông Thơ cho rằng: “Tôi nghĩ hiện nay Việt Nam đang trên đà phát triển và hội nhập với thế giới, người nước ngoài đến sinh sống và làm việc tại nước ta có nhu cầu tổ chức hoạt động văn hóa theo tập quán của họ; song, một bộ phận giới trẻ có thể vì tò mò hay nhu cầu trải nghiệm văn hóa quốc tế có thể tìm đến các hoạt động như Halloween, vậy nên không có lý do gì để cấm đoán.

Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay thì không nên khuyến khích khuếch trương hoạt động này và chưa phù hợp để công nhận hay cho phép tổ chức ở quy mô lớn hay ở nơi công cộng. Rõ ràng chúng ta không thể và không nên cấm hoạt động này, song cũng không khuyến khích nó. Chúng ta cần phát triển kinh tế và giao lưu hội nhập với thế giới, nhưng cũng cần gìn giữ và phát huy truyền thống văn hóa dân tộc. Vậy nên cần linh hoạt trong việc bố trí, sắp xếp, tổ chức hoạt động này ở quy mô nhỏ, gắn với nhu cầu tìm hiểu văn hóa thế giới và tinh thần giao lưu văn hóa với bạn bè quốc tế”.

Các hoạt động phổ biến trong lễ hội Halloween là trick-or-treat (bị ghẹo hay cho kẹo), đốt lửa, khắc bí ngô, hóa trang thành những nhân vật ma quái, tham dự các bữa tiệc được trang trí rùng rợn.