Thực hư việc bắt giữ người trái phép ở Đà Nẵng?

Anh Nguyễn Hoàng Tuấn bị bắt tạm giam.

Trả lời về vụ việc trên, Luật sư Sơn Hải – VP Luật sư Danh Chính đã có những quan điểm về sự việc khởi tố anh Nguyễn Hoàng Tuấn.

Việc bắt giữ người được chứng minh như thế nào nếu như anh Nam vẫn được sinh hoạt và đi lại tự do?

Theo Đại Từ điển Tiếng Việt, “Bắt là nắm giữ lấy, không cho hoạt động tự do”; “Giữ là: 1. Làm cho ở nguyên một chỗ, không có sự xê dịch; 2. Làm cho ở trạng thái ổn định, không có sự thay đổi; 3. Trông coi, bảo quản; 4. Đảm nhận”; “Giam là: 1. Giữ người có tội ở chỗ nào đó; 2. Bị ràng buộc, không cho tự do”1.”

Ý kiến của luật sư trong sự việc khởi tố anh Nguyễn Hoàng Tuấn này là như thế nào?

Dưới góc độ khoa học luật hình sự Việt Nam, bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật được hiểu là các hành vi ngăn cản, tước đoạt sự tự do hoạt động, tự do dịch chuyển thân thể của người khác trái với những quy định của pháp luật về căn cứ, thẩm quyền và thủ tục. Như vậy, theo sự phân tích nêu trên thì một người vẫn được đi lại tự do không thể coi là người đó bị "bắt giữ trái phép. Đối chiếu sự phân tích nêu trên với trường hợp cụ thể của anh Nam thì không thể nói anh Nam đã bị bắt giữ trái phép bởi anh Nam vẫn quyết định và chủ động được việc đi lại của mình (đi ra ngoài mua cafe, mua thuốc, nói chuyện với những người xung quanh).

Nếu trong trường hợp cơ quan điều tra không chứng minh được tội danh, thì việc xử lý của anh Nguyễn Hoàng Tuấn sẽ ra sao?

Trong vụ việc của bị can Nguyễn Hoàng Tuấn, có thể thấy rằng việc cơ quan điều tra khởi tố và bắt tạm giam anh Tuấn về tội "bắt giữ người trái pháp luật" theo quy định tại Điều 123 Bộ luật hình sự là chưa chính xác bởi anh Tuấn không có hành vi đe dọa anh Nam hay người thân của anh Nam để buộc anh Nam ở lại nhà mình  mà anh Nam là người tự nguyện ở lại nhà anh Tuấn để bàn bạc giải quyết công nợ giữa mình với anh Tuấn và bạn anh Tuấn. Đồng thời, thời điểm này anh Nam đang bị rất nhiều chủ nợ khác tìm kiếm nên muốn ở nhà anh Tuấn để "tạm lánh nợ".

Chính vì thế,  Sau khi anh Tuấn bị Cơ quan điều tra triêụ tập và sau này khởi tố vụ án, chính anh Nam đã viết rất nhiều đơn từ khẳng định mình không bị bắt giữ và khẳng định việc mình ở lại nhà anh Tuấn là hoàn toàn tự nguyện chứ không bị cưỡng bức hay ép buộc gì. Nếu hết thời hạn điều tra, Cơ quan điều tra không chứng minh được anh Tuấn phạm tội bắt giữ người trái pháp luật thì phải đình chỉ vụ án đồng thời đình chỉ bị can và trả tự do cho anh Tuấn. Nếu anh Tuấn bị oan cơ quan điều tra và Viện kiểm sát nhân dân quận Thanh Khê phải xin lỗi công khai đối với anh Tuấn và phải bồi thường thiệt hại khi anh Tuấn yêu cầu.

Lời khai của anh Huỳnh Ngọc Nam có giá trị như thế nào trong việc chứng minh buộc tội đối tượng Tuấn?

Trong vụ án này, lời khai của bị hại Nam có vai trò rất quan trọng trong việc giải quyết vụ an bởi hơn ai hết anh Nam biết rõ mình có bị bắt giữ trái phép hay không. Tuy nhiên, lời khai của anh Nam không phải là chứng cứ duy nhất trong vụ án bởi lời khai của anh Nam được coi là chứng cứ khi nó phù hợp với các chứng cứ khác (lời khai của anh Tuấn, của hàng xòm nhà anh Tuấn....).