Tạo “đại lộ” khơi thông nguồn lực để phát triển

Pháp luật phải đi đầu, quyết sách tạo “bệ đỡ”

Ông Hoàng Anh Công - Phó trưởng Ban Dân nguyện của QH nhấn mạnh, trong bất cứ giai đoạn phát triển nào của đất nước thì chính sách pháp luật đều đóng vai trò rất quan trọng.

Trong bối cảnh thế giới đang chuyển mình nhanh chóng và xu hướng toàn cầu hóa tiếp tục gia tăng, có thể khẳng định vai trò của hệ thống pháp luật và những quyết sách trong công tác lập pháp là một trong những yếu tố quan trọng nhất để tạo điều kiện thúc đẩy phát triển bền vững.

Tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Trong 3 điểm nghẽn lớn nhất hiện nay là thể chế, hạ tầng và nhân lực thì thể chế là “điểm nghẽn của điểm nghẽn””.

Tổng Bí thư Tô Lâm thẳng thắn nhìn nhận trong tổ chức và hoạt động của Quốc hội vẫn còn có những tồn tại, hạn chế, cần sớm được khắc phục. Theo đó, chất lượng xây dựng, hoàn thiện pháp luật chưa đáp ứng nhu cầu của thực tiễn, một số luật mới ban hành đã phải sửa đổi, các quy định chưa thực sự đồng bộ còn chồng chéo, nhiều quy định còn khó khăn, cản trở việc thực thi, gây thất thoát, lãng phí các nguồn lực, chưa tạo môi trường thực sự thuận lợi để thu hút các nguồn lực của các nhà đầu tư trong và ngoài nước, khơi thông nguồn lực ở trong dân.

ĐBQH Hoàng Anh Công trao đổi với Đời sống và Pháp luật bên hành lang Quốc hội.

Trong bài viết “Một số nội dung cơ bản về kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc; những định hướng chiến lược đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” người đứng đầu Đảng tiếp tục đặt ra yêu cầu phải đổi mới mạnh mẽ công tác lập pháp. Trong đó, nhấn mạnh quan điểm phải chuyển đổi tư duy xây dựng pháp luật theo hướng vừa bảo đảm yêu cầu quản lý Nhà nước vừa khuyến khích sáng tạo, giải phóng toàn bộ sức sản xuất, khơi thông mọi nguồn lực để phát triển. Tư duy quản lý không cứng nhắc, dứt khoát từ bỏ tư duy “không quản được thì cấm”.

Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV đãt hành công tốt đẹp, công tác lập pháp là nội dung trọng tâm, chiếm phần lớn thời gian của kỳ họp, trong kỳ họp này Quốc hội đã thông qua 18 luật, 21 nghị quyết, bên cạnh đó đã cho ý kiến lần đầu đối với 10 dự án luật khác.

Đánh giá những quyết sách tạo “bệ đỡ” về chính sách pháp luật nhằm khơi thông nguồn lực để đất nước phát triển thời gian qua, ông Hoàng Anh Công - Phó trưởng Ban Dân nguyện của QH, đoàn ĐBQH tỉnh Thái Nguyên nhấn mạnh trong bất cứ giai đoạn phát triển nào của đất nước thì những chính sách pháp luật đều đóng vai trò rất quan trọng.

“Pháp luật bao giờ cũng phải đi đầu, tạo cơ sở, tạo hành lang, tạo “đại lộ” để cho các thành phần kinh tế, người dân và xã hội phát triển. Do đó, phải có pháp luật thì mới phát triển được. Nếu không có pháp luật, cơ chế chính sách đúng thì không thể phát triển được”, ông Công nói.

Phó trưởng Ban Dân nguyện đưa ví dụ không thể ra đường mà không biết nên đi bên phải hay bên trái. Do vậy, chính sách pháp luật là định hướng, là hành lang và công cụ để người dân, doanh nghiệp và xã hội căn cứ vào đó để hoạt động, phát triển.

Theo ông Hoàng Anh Công, giai đoạn này hoàn thiện cơ chế là yêu cầu đầu tiên giải quyết “điểm nghẽn”, tạo cơ sở nền tảng pháp lý cho hoạt động kinh tế- xã hội phát triển. Điều này, có ý nghĩa rất quan trọng. Chính sách về pháp luật có thể coi là một trong ba thành tố đem đến sự thành công của đất nước. “Bất cứ quốc gia nào cũng cần phải có cơ chế tốt, nguồn nhân lực tốt và phương thức sản xuất tiên tiến nên việc hoàn thiện cơ chế dù là việc rất nặng nhưng phải làm”, ông Công nhấn mạnh.

Cũng theo vị đại biểu này, “khơi thông” nguồn lực để phát triển thì thay đổi tư duy về làm luật, thay đổi tư duy trong xây dựng pháp luật là yêu cầu cấp bách.

“Theo tôi, pháp luật không cần quá nặng nề về học thuật mà cần quy định điều chỉnh những vấn đề cụ thể để người dân, doanh nghiệp thực thi. Do đó, luật phải rõ ràng, ngắn gọn, súc tích, không khẩu hiệu suông, không có sự mâu thuẫn chồng chéo giữa các luật. Tôi rất đồng tình với quan điểm xây dựng pháp luật phải nhanh, gọn, ngắn”, ông Công nói và cho rằng Quốc hội ban hành Luật, Chính phủ có hướng dẫn để đảm bảo luật khi được bấm nút thông qua nhanh chóng đi vào cuộc sống và bảo đảm tính ổn định.

“Vướng ở đâu gỡ ngay ở đó”

Trao đổi với Đời sống và Pháp luật về vấn đề này, ĐBQH Hồ Thị Minh (đoàn Quảng Trị) nhấn mạnh, hệ thống luật pháp ngày càng đồng bộ, đáp ứng được yêu cầu tiêu chuẩn quốc tế.

Nhìn lại trong kỳ họp thứ 8, Quốc hội đã thảo luận các dự án luật để thông qua cũng như cho ý kiến lần đầu là kỷ lục. Có những luật dù mới thông qua nhưng Quốc hội vẫn quyết tâm đưa vào chương trình nghị sự để sửa đổi như: Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chứng khoán, Luật Kế toán, Luật Kiểm toán độc lập, Luật Ngân sách Nhà nước, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, Luật Quản lý thuế và Luật Dự trữ quốc gia (1 Luật sửa 7 Luật); và dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu (1 Luật sửa 4 Luật)... tất cả những điều này cho thấy sự vào cuộc quyết liệt của cơ quan lập pháp để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc.

“Tôi hy vọng rằng, thời gian tới khi làm luật hay sửa luật không cần phải chờ đến định kỳ mà “khó khăn ở đâu thì phải tháo gỡ ngay ở đó”, làm sao khi luật ra đời phải thực sự hiệu quả”, ĐBQH Hồ Thị Minh (đoàn Quảng Trị) bày tỏ.

Đại biểu Hồ Thị Minh cho biết, Luật Đầu tư công, Luật Đấu thầu đều là luật mới, khi thực hiện giao phân cấp phân quyền từ địa phương nhưng vẫn có những vướng mắc thì lần này trong thảo luận tổ các bộ, ngành được giao soạn thảo đã cử các đồng chí đồng hành và đề nghị các địa phương đề xuất tháo gỡ ở những điểm nào, khoản nào, câu từ nào để giúp địa phương, doanh nghiệp thực hiện tốt. “Điều này chính là sự đồng hành của các cơ quan lập pháp, đặc biệt là của Quốc hội giúp các doanh nghiệp, địa phương thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình”, bà Minh nhấn mạnh.

Đại biểu đoàn Quảng Trị cũng đánh giá chính sách pháp luật có vai trò rất quan trọng trong việc khuyến khích, đổi mới sáng tạo cũng như khơi thông nguồn lực đầu tư cho các ngành kinh tế mũi nhọn. “Khi các luật được thông qua sẽ “cởi trói” những quy định là rào cản cho doanh nghiệp phát triển như quy định trình tự thủ tục hành chính...”, bà Minh nói và nhấn mạnh việc địa phương, doanh nghiệp gặp vướng mắc khi thực thi các điều khoản trong các dự án luật đã được Quốc hội và cơ quan soạn thảo nhanh chóng tiếp thu, sửa đổi cho phù hợp thực tiễn cuộc sống chứ không nhất thiết phải chờ luật sau khi ban hành, đi vào thực tiễn 5-10 năm sau mới sửa.

Cho rằng luật “vướng ở đâu gỡ ngay ở đó” chính là điểm mới và sự quyết liệt của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội trong khóa XV này, nữ Đại biểu đoàn Quảng Trị tin tưởng với điểm mới này, những khó khăn, vướng mắc trong hệ thống pháp luật sẽ được tháo gỡ nhanh chóng, giúp các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp thực thi hiệu quả hơn và pháp luật thực sự đi vào cuộc sống cũng như tạo động lực đưa đất nước tiến bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình.

Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV đã thành công tốt đẹp.

Bài đăng trên ấn phẩm báo in Đời sống & Pháp luật số 20 đến 29 (ra từ ngày 23/1/2025 đến 3/2/2025).