Táo bón ở trẻ nhỏ - nguyên nhân và cách xử trí

(Sức khỏe Onl?ne) - Theo nh?ều ngh?ên cứu cho thấy, đa số táo bón ở trẻ em là do chức năng bộ máy t?êu hóa của trẻ chưa hoàn th?ện, được gọ? là táo bón chức năng. Táo bón kh?ến trẻ b?ếng ăn, ­­đau bụng, nôn trớ, hay quấy khóc, nếu kéo dà? có thể dẫn đến suy d?nh dưỡng, chậm lớn. Làm sao để khắc phục tình trạng này?

Xuất phát từ chế độ ăn uống, s?nh hoạt chưa phù hợp và những đặc đ?ểm s?nh lý hệ t?êu hóa, trẻ nhỏ và phụ nữ có tha? là ha? đố? tượng rất dễ bị táo bón.

Thông thường, con bạn rất có thể đã mắc phả? chứng táo bón kh? bé có những b?ểu h?ện như g?ảm số lần đạ? t?ện bình thường, kèm theo đ? t?êu khó và đau do phân rắn hoặc quá to. Kh? số lần đ? t?êu của trẻ sơ s?nh dướ? 2 lần/ngày, của trẻ bú mẹ dướ? 3 lần/tuần (trên 2 ngày/lần), của trẻ lớn dướ? 3 ngày/lần thì co? là bị táo bón.

Các nguyên nhân dẫn đến táo bón ở trẻ nhỏ thường gặp là:

- Do ăn uống: Ăn chưa đủ số lượng, pha sữa quá đặc cho trẻ ăn, mẹ bị táo bón cho con bú, bé ăn ít chất xơ, không chịu ăn rau quả, chỉ ăn nước không ăn rau, quả hoặc uống chưa đủ nước hàng ngày.

- Do yếu tố tâm lý: Ham chơ? quên đ? đạ? t?ện hoặc không tập được thó? quen đ? đạ? t?ện đúng g?ờ.

- Do dùng thuốc: Hay gặp kh? trẻ bị ốm phả? dùng thuốc kháng s?nh gây mất cân bằng hệ v? s?nh đường ruột, hoặc thuốc ho có code?n, v?ên sắt...

- Bệnh toàn thân: Trẻ cò? xương, trẻ suy d?nh dưỡng do b?ếng ăn nên thường ăn ít dẫn đến tình trạng “đó?” phân, và? ngày trẻ mớ? đ? ngoà? một lần.

- Bệnh ngoạ? khoa, t?êu hóa: Dị tật bẩm s?nh như phình to đạ? tràng, hẹp ruột, hẹp hậu môn, nứt kẽ hậu môn…

Ngoà? ra, táo bón ở trẻ nhỏ còn là vòng lẩn quẩn, bé bị táo bón, đạ? t?ện đau rát nên bé cố nhịn đạ? t?ện làm táo bón ngày càng nặng thêm.

Cách xử trí kh? trẻ bị táo bón:

Trẻ nhỏ được xếp vào đố? tượng đặc b?ệt cần hạn chế sử dụng thuốc, do đó kh? trẻ bị táo bón nên hạn chế tố? đa v?ệc dùng thuốc để đ?ều trị mà nên đ?ều chỉnh, thay đổ? chế độ ăn uống, s?nh hoạt của trẻ như:

- Uống nh?ều nước.

- Ăn nh?ều rau xanh và quả chín: Chọn các loạ? rau quả có tính chất nhuận tràng: rau khoa? lang, mồng tơ?, củ khoa? lang, đu đủ, chuố? t?êu, cam, bưở?. Nên tập cho trẻ thó? quen ăn nh?ều rau, quả chín từ nhỏ.

- Chọn loạ? sữa không gây táo bón: Có bổ sung thêm chất xơ, pha sữa vớ? nước cháo loãng hoặc nước bột khoa? lang ngh?ền.

- Trẻ lớn: Không nên ăn các loạ? hoa quả có vị chát: ổ?, hồng x?êm, bánh kẹo, nước uống có gas, cà phê...

- Đ?ều trị táo bón cho mẹ: nếu mẹ bị táo bón kh? nuô? con bú phả? đ?ều trị kịp thờ?, cách tốt nhất là đ?ều chỉnh chế độ ăn uống của mẹ. 

- Tăng cường vận động cơ thành bụng và cơ tròn hậu môn: Chạy nhảy nô đùa, tập thể dục, thể thao (đố? vớ? trẻ lớn). Xoa bụng theo khung đạ? tràng từ phả? qua trá? ngày 3 - 4 lần vào khoảng cách g?ữa 2 bữa ăn (đố? vớ? trẻ dướ? 1 tuổ?).

- Vệ s?nh đạ? t?ện: Tập cho trẻ đạ? t?ện đúng g?ờ quy định, trẻ nhỏ thì x? ị hoặc cho trẻ ngồ? bô vào một g?ờ nhất định trong ngày.

- Đ?ều trị các bệnh: Cò? xương, suy d?nh dưỡng, th?ếu máu nếu có.

- Các sản phẩm hỗ trợ: Có thể sử dụng các loạ? thuốc nhuận tràng, v?tam?n C, men v? s?nh...

Chuyên g?a y tế - BS.Trịnh K?m Bảng