Tại sao xe tăng M1 Abrams dễ bị hạ gục tại chiến trường Ukraine?

Tồn tại nhiều điểm yếu

Theo thông tin trên báo Quân Đội Nhân Dân, chuyên gia vũ khí Vladimir Prokhvatilov của Học viện Khoa học Quân sự Nga đánh giá, Mỹ thực tế không gửi phiên bản hiện đại nhất của MBT M1 Abrams tới Ukraine bởi Washington hiểu rõ chúng sẽ nhanh chóng bị phá hủy trên chiến trường.

Trên thực tế, những xe tăng M1 Abrams viện trợ cho Lực lượng vũ trang Ukraine (AFU) không phù hợp để tham chiến trong môi trường bùn lầy ẩm ướt tại miền Đông Ukraine. Phương tiện này được thiết kế phù hợp để tác chiến tại các khu vực có khí hậu khô nóng.

Trong khi đó, nhà phân tích quân sự Viktor Murakhovsky - Tổng biên tập Tạp chí Arsenal of the Fatherland của Nga cho rằng, khuyết điểm chính của mẫu M1 Abrams viện trợ cho Ukraine chính là việc phương tiện này bị cắt bớt nhiều thiết bị quan trọng.

Mẫu MBT Abrams của Ukraine không có giáp khiên Uranium để bảo vệ bán cầu phía trước tháp pháo hay hệ thống quản lý thông tin chiến trường tích hợp. Ngoài ra, xe tăng không được trang bị thiết bị bảo vệ phần nóc xe và không lắp đặt thiết bị gây nhiễu UAV tự sát. 

Nhà phân tích quân sự Viktor Murakhovsky cho rằng, chính những vấn đề trên khiến xe tăng M1 Abrams trở thành mục tiêu dễ dàng đối với Quân đội Nga.

Một chiếc xe tăng M1 Abrams. Ảnh: Global Look Press

Nhà quan sát quân sự Alexei Leonkov cũng có những đánh giá về việc xe tăng M1 Abrams mà Mỹ gửi cho Ukraine bị phá hủy trên chiến trường. Cụ thể, ông cho rằng có thể do Ukraine nhận được những chiếc xe không được lắp đặt thiết bị bảo vệ bổ sung, VOV dẫn thông tin trên Sputnik cho hay.

Theo ông Alexei Leonkov, các thiết bị bảo vệ bổ sung được lắp đặt trên xe tăng do binh sĩ Mỹ vận hành. “Đây là lớp giáp uranium nghèo, giúp tăng độ bền cho xe tăng”, ông nói.

Trong phiên bản M1 Abrams viện trợ cho Ukraine, lớp giáp uranium nghèo đã được thay thế bằng lớp giáp vonfram, khiến xe tăng dễ bị đạn pháo và máy bay không người lái (UAV) của đối phương tấn công.

Ông Alexei Leonkov giải thích: “Bên cạnh đó là hệ thống bảo vệ tích cực của xe tăng, đặc biệt là hệ thống Trophy được lắp trên các xe tăng Abrams khác. Những chiếc M1 Abrams được gửi tới Ukraine không có hệ thống này.

Ngoài ra, những xe tăng này cũng không có hệ thống cảnh báo chống UAV để phòng thủ trước UAV đối phương. Có thể nói rằng, xe tăng Abrams mà Ukraine nhận được là phiên bản không được trang bị đầy đủ của loại xe tăng này”.

Cũng theo nhà quan sát quân sự Alexei Leonkov, xe tăng Abrams có một số điểm yếu. Cụ thể, Abrams là một loại xe tăng rất thất thường, với động cơ tua-bin khí hiệu suất cao sử dụng nhiên liệu máy bay và lớp giáp thường bị ảnh hưởng bởi các vấn đề kỹ thuật đặc biệt.

Điểm yếu thứ hai của xe tăng Abrams là đỉnh tháp pháo và phần nhô ra bên hông. Dù được bảo vệ tốt đến đâu, chiếc xe tăng này vẫn dễ bị tổn thương.

“Tuy nhiên, thực tế là việc sửa đổi xe tăng Abrams để gửi tới Ukraine liên quan đến việc đặt đạn pháo không chỉ ở thân xe mà còn một phần ở phía sau tháp pháo. Điều này nghĩa là nếu xe tăng bị bắn trúng trực tiếp hoặc trong một số trường hợp khác, nó có thể phát nổ”, ông Alexei Leonkov cho hay.

Ông nói thêm vấn đề thứ ba của xe tăng Abrams là hệ thống truyền động, đồng thời chỉ ra rằng hệ thống truyền động của xe tăng này là một điểm yếu, có thể biến xe tăng trở thành mục tiêu dễ bị tổn thương khi hoạt động ở địa hình hiểm trở.

“Quân đội Nga biết hết những vấn đề này của xe tăng Abrams, vì vậy, họ chờ đợi lực lượng Ukraine triển khai xe tăng ra mặt trận ở Avdiivka và sau đó nhắm mục tiêu”, ông Alexei Leonkov cho biết.

Chiến trường Ukraine quá “khắc nghiệt” với xe tăng?

Đánh giá dựa trên thông tin có sẵn về việc chiếc Abrams thứ hai bị phá hủy, ông Alexei Leonkov cho rằng hệ thống truyền động của chiếc xe này có thể đã bị hư hỏng, sau đó UAV của Nga đã lao tới và nhắm mục tiêu.

Nhà quan sát quân sự này cũng chỉ ra rằng, Mỹ cũng đã cung cấp cho Ukraine một số vũ khí ở “phiên bản không đầy đủ”. Chẳng hạn như, hệ thống tên lửa ATACMS Mỹ chuyển giao cho Ukraine vào năm 2023 không có hệ thống dẫn đường quán tính và mô-đun điều chỉnh hướng đi GPS do lo ngại về hệ thống tác chiến điện tử của Nga. Ukraine đã nhận phiên bản ATACMS có tầm bắn khoảng 160km, thấp hơn tầm bắn tối đa của hệ thống là 300km.

Xe tăng Abrams có pháo chính cỡ nòng 120mm, súng máy đồng trục 7,62mm và súng 12,7mm. Phương tiện này có thể đạt vận tốc tối đa 67km/h với kíp lái 4 người. Các chuyên gia quân sự đánh giá xe tăng Abrams có thể giúp Ukraine gia tăng năng lực tác chiến.

Thế nhưng, nhà quan sát Alexei Leonkov lưu ý rằng, trong mọi trường hợp, không nên phóng đại khả năng của xe tăng Abrams, ngay cả phiên bản được quân đội Mỹ sử dụng.

Hình ảnh được cho là chiếc xe tăng Abrams đầu tiên của Ukraine bị phá hủy trên chiến trường. Ảnh: The War Xone/X

Tạp chí The National Interest từng đưa ra nhận định, tại chiến trường Ukraine, xe tăng do Mỹ, Anh hay Đức sản xuất không có khả năng trở thành vũ khí thần kỳ “bất khả chiến bại” như những lời quảng cáo.

Ghi nhận thực tế tại chiến trường Ukraine, bất kỳ phương tiện chiến đấu nào xuất hiện tại tiền tuyến sẽ nhanh chóng trở thành mục tiêu của pháo binh, UAV tự sát và tên lửa chống tăng của đối thủ.

Tương tự như dòng xe tăng Leopard-2 hay Challenger-2, ngay khi xuất hiện, M1 Abrams đã phải đối đầu với hỏa lực áp đảo của quân đội Nga. Các bãi mìn và hỏa lực pháo binh, tên lửa chống tăng, trực thăng tấn công của Nga quá mạnh, trong khi AFU chưa có đủ lực để chế áp, che đầu cho lực lượng cơ giới tác chiến trên bộ.

Một yếu tố quyết định khác chính là việc sử dụng rộng rãi các loại UAV tự sát trên chiến trường. Không khó để tìm ra những hình ảnh UAV tự sát Lancet hay máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất (FPV) tự sát của cả Nga và Ukraine tấn công và phá hủy phương tiện thiết giáp của đối phương, kể cả những dòng MBT hiện đại và bọc giáp chắc chắn nhất.

Theo chuyên gia quân sự Gustav Gressel tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Châu Âu (ECFR) có trụ sở tại Đức, sự phát triển liên tục của các loại UAV trong cuộc xung đột đã làm gia tăng mối đe dọa đối với xe tăng Abrams.

Vị chuyên gia cho rằng, khi các UAV ngày càng trở nên tiên tiến, lớp giáp bảo vệ truyền thống của Abrams có thể không đủ để chống chọi các cuộc tấn công chính xác, khiến xe tăng có nguy cơ bị phá hủy cao.