Quảng cáo thông qua người nổi tiếng đang bị lợi dụng để tiếp thị các sản phẩm kém chất lượng

Theo VietNamNet, chiều 30/7, Hội nghị giao ban về quảng cáo trên mạng, do Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ VHTT&DL) chủ trì, diễn ra với sự tham dự của đông đảo đại diện Hiệp hội Quảng cáo, các doanh nghiệp, nền tảng số, nhãn hàng và công ty truyền thông lớn. 

Giải pháp nhằm xử lý nghiêm các trường hợp người nổi tiếng, nghệ sĩ vi phạm về quảng cáo trên mạng xã hội đã được nhấn mạnh, nhằm xây dựng một môi trường quảng cáo số trung thực và có trách nhiệm.

Nhiều bất cập từ hoạt động quảng cáo trên mạng

Với sự bùng nổ của kinh tế số, quảng cáo trên mạng đã trở thành công cụ tiếp thị hiệu quả, tạo ra nhiều cơ hội phát triển cho doanh nghiệp và người sáng tạo nội dung. Tuy nhiên, bên cạnh mặt tích cực, hoạt động quảng cáo trên mạng cũng nảy sinh nhiều bất cập. Nổi bật là tình trạng quảng cáo sai sự thật, gây nhầm lẫn về công dụng, chất lượng sản phẩm, dịch vụ. 

Đặc biệt, việc một số tổ chức, cá nhân, người nổi tiếng, người có ảnh hưởng trên mạng xã hội (KOL, KOC) tham gia quảng bá sản phẩm, dịch vụ mà không kiểm chứng thông tin, gây thiệt hại trực tiếp cho người tiêu dùng và làm suy giảm niềm tin vào hoạt động quảng cáo nói chung.

Ngoài ra, các vấn đề như quảng cáo vi phạm thuần phong mỹ tục, không đảm bảo an toàn thương hiệu hay quảng cáo ẩn danh cũng là những thách thức lớn.

Một số trường hợp vi phạm liên quan đến quảng bá thực phẩm, thuốc, hàng hóa giả mạo, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi người tiêu dùng và môi trường kinh doanh.

Theo ông Lê Quang Tự Do - Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử, việc quảng cáo thông qua người nổi tiếng, người có tầm ảnh hưởng đang bị lợi dụng để tiếp thị các sản phẩm kém chất lượng, chưa được kiểm chứng, thậm chí hàng giả.

Trong đó, nhiều nội dung sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để tạo hình ảnh người nổi tiếng nhằm mục đích quảng bá sản phẩm sai sự thật hoặc phát tán nội dung bôi nhọ, xuyên tạc, vi phạm pháp luật.

“Chúng ta đang đối mặt với tình huống: Tiến bộ công nghệ mới nhất hiện nay của nhân loại cũng đang được áp dụng cho các nội dung vi phạm pháp luật”, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử nêu.

Trong 6 tháng đầu năm 2025, Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử đã tích cực đẩy mạnh công tác kiểm tra, rà soát các hành vi quảng cáo sai sự thật và việc cài đặt quảng cáo vào nội dung "xấu độc". 

Cục đã nghiêm túc triển khai các Công điện của Thủ tướng Chính phủ liên quan đến quảng cáo thuốc, thực phẩm, sữa giả, hàng giả, gian lận thương mại.

Hàng loạt công văn đã được ban hành yêu cầu các đơn vị truyền thông, mạng xã hội, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ quảng cáo và nhãn hàng tăng cường kiểm duyệt nội dung, quản lý chặt chẽ hoạt động quảng cáo thông qua người có ảnh hưởng. 

Cục đã làm việc với 7 người nổi tiếng, KOL quảng cáo sai phạm; xử phạt 3 trường hợp với tổng số tiền phạt là 215 triệu đồng và nhắc nhở 2 trường hợp.

Đặc biệt, Cục cũng đã yêu cầu không quảng cáo trên các trang web vi phạm pháp luật, không hợp tác với các cá nhân, trang thông tin điện tử công khai vi phạm pháp luật.

Ông Lê Quang Tự Do khẳng định: “Thời gian tới sẽ triển khai các quy định pháp luật mới, tiếp tục tham gia xây dựng các Nghị định và kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm đặc biệt là những người nổi tiếng vi phạm quy định về quảng cáo”. 

Luật mới có hiệu lực từ đầu năm 2026

Báo Pháp Luật TP.HCM cho hay, ngày 16/6/2025, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo. Luật này sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, bổ sung nhiều quy định mới để quản lý hoạt động quảng cáo trên môi trường số.

Theo đó, khái niệm quảng cáo trên mạng được mở rộng, bao gồm cả mạng xã hội, nền tảng livestream, ứng dụng trực tuyến – những hình thức chưa được quy định rõ trong luật hiện hành.

Luật cũng xác định rõ nghĩa vụ của người phát tán nội dung quảng cáo, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ quảng cáo và cả nền tảng phân phối. Trong đó, người nổi tiếng, người có ảnh hưởng nếu quảng cáo sai sự thật, quảng cáo sản phẩm chưa được kiểm định hoặc vượt quá chức năng cho phép sẽ bị xử lý theo quy định.

Ông Lê Quang Tự Do cho rằng, dù luật có hiệu lực từ đầu năm 2026 nhưng nhiều nội dung cần phải được triển khai ngay từ bây giờ để tạo sự tin cậy cho cộng đồng. Cục mong muốn các nền tảng, doanh nghiệp, người làm quảng cáo nâng cao ý thức, bởi không ít trường hợp chỉ khi bị xử phạt mới nhận thức được mức độ vi phạm.

“Chúng tôi đã tập hợp nhóm các KOL, KOC để truyền tải thông điệp đúng đắn, lan toả nội dung tích cực trên không gian mạng. Tới đây, họ sẽ tham gia chiến dịch truyền thông cùng Cục”, ông Lê Quang Tự Do thông tin.

Chia sẻ tại hội nghị, bà Nguyễn Thị Thanh Huyền - Phó Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử cho rằng các nền tảng số đã tích cực phối hợp chặn gỡ quảng cáo vi phạm, triển khai công cụ kỹ thuật nhằm khắc phục tình trạng quảng cáo bị cài đặt vào nội dung vi phạm pháp luật, theo VietnamPlus.

Cục cũng đã yêu cầu các trang thương mại điện tử siết chặt quản lý quảng cáo thông qua người có ảnh hưởng trên mạng, đặc biệt là qua hình thức livestream, bài đăng, bài viết chia sẻ trải nghiệm về chất lượng, công dụng, hiệu quả của sản phẩm, đảm bảo nội dung quảng cáo phải phù hợp với công dụng, tác dụng đã được công bố.

Theo luật mới, bên cạnh việc tuân thủ các luật quảng cáo có liên quan, người truyền tải quảng cáo trên mạng xã hội phải tuân theo các quy định về Luật Trẻ em và các luật khác.

“Người nổi tiếng có trách nhiệm đảm bảo được nội dung quảng cáo và người sử dụng phải tận dụng tính năng mạng xã hội cung cấp để nhận diện đâu là nội dung quảng cáo. Các nền tảng cũng phải cung cấp tính năng tắt quảng cáo và chịu trách nhiệm giám sát các quảng cáo dẫn đến các trang web khác”, bà Nguyễn Thị Thanh Huyền nêu.

Sẽ xem xét hạn chế sự xuất hiện của người nổi tiếng vi phạm

Thời gian tới, Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử sẽ triển khai các quy định pháp luật mới, tiếp tục tham gia xây dựng các Nghị định (thi hành và xử phạt); kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm.

Đối với trường hợp người nổi tiếng, nghệ sĩ vi phạm, sẽ hợp với Cục Nghệ thuật biểu diễn để xem xét, áp dụng biện pháp hạn chế, kiểm soát hoạt động nghệ thuật, thông tin, hình ảnh trên báo chí truyền thông.

Đặc biệt, Cục khuyến nghị nhãn hàng, đại lý quảng cáo tiếp tục đồng thuận, ủng hộ áp dụng quảng cáo trong “White List”, cùng với Cục có cơ chế rà soát, cập nhật “White List,” “Black List” định kỳ.

Đồng thời, khuyến khích các nhà sáng tạo nội dung sản xuất các nội dung tích cực để thu hút quảng cáo, hướng tới mục tiêu: Chỉ nội dung “sạch” mới nhận được tiền quảng cáo, đẩy lùi nội dung nhảm nhí, độc hại.

Đối với các nền tảng quảng cáo, mạng xã hội xuyên biên giới, yêu cầu phải tăng cường bộ lọc, giải pháp kỹ thuật, công nghệ và nhân sự để chủ động rà soát, chặn gỡ các nội dung vi phạm pháp luật Việt Nam; truy quét các nội dung, trang, kênh vi phạm bị đăng tải lại để triệt để chặn gỡ; không cài đặt quảng cáo vào nội dung vi phạm; tắt hiển thị quảng cáo, ngừng việc chia sẻ tiền quảng cáo đối với các video, trang, kênh vi phạm; xem xét siết chặt điều kiện bật kiếm tiền, đảm bảo chỉ nội dung tuân thủ pháp luật mới được chia sẻ tiền quảng cáo.

Ông Lê Quang Tự Do nói: “Cục kêu gọi sự chung tay của toàn bộ hệ sinh thái quảng cáo trực tuyến để xây dựng một môi trường quảng cáo số lành mạnh, trung thực, sáng tạo và có trách nhiệm. Việc tuân thủ pháp luật không chỉ là nghĩa vụ, mà còn là nền tảng để phát triển bền vững trong kỷ nguyên số”.

Đóng góp giải pháp tại Hội nghị, ông Lâm Thanh, Tổng Giám đốc TikTok Việt Nam nêu vấn đề rằng người dùng phải phản hồi về sản phẩm kém chất lượng thì lực lượng chức năng mới vào cuộc, nền tảng mới gỡ quảng cáo. Có nghĩa là người sử dụng dịch vụ cũng phải có kiến thức và không “tặc lưỡi” cho qua những sai phạm thì môi trường xã hội mới có thể lành mạnh lâu dài.