Những ngày Tết không ngủ ở làng bánh chưng cổ truyền

(ĐSPL) – Năm nào cũng vậy, từ Rằm tháng Chạp cho đến 30 Tết, các g?a đình chuyên làm bánh chưng ở làng Tranh Khúc đều thức trắng đêm bên những nồ? bánh ngh? ngút khó? thơm nồng mù? gạo nếp, đỗ xanh, lá dong…

>> Tận mắt ch?êm ngưỡng quả phật thủ trị g?á 10 tr?ệu đồng

>> Đào, quất khoe sắc đón chào xuân mớ?

>> Chùm ảnh: Cá kho làng Vũ Đạ? vào tết

Làng Tranh Khúc (xã Duyên Hà, huyện Thanh Trì, Hà Nộ?) từ lâu nổ? t?ếng vớ? nghề làm bánh chưng. Đô? bàn tay khéo léo của ngườ? dân làng bánh chưng đã gó? nên những ch?ếc bánh vuông vức, dẻo thơm có mặt trên bàn thờ g?a t?ên hay mâm cơm của b?ết bao g?a đình mỗ? kh? xuân về Tết đến. Hàng năm cứ đến tháng Chạp, đ? đến con ngõ nào của làng cũng bắt gặp màu xanh mướt của lá dong, sắc trắng ngần của lạt buộc, hít hà thấy mù? thơm nồng của gạo nếp, đỗ xanh, cảm nhận rõ vị béo béo của những thớ thịt mỡ đã ngấm g?a vị…

Ông trưởng thôn Tranh Khúc cho b?ết, cả làng có khoảng 215 hộ làm bánh chưng, nghề làm bánh được các g?a đình lưu g?ữ và t?ếp nố? qua nh?ều thế hệ. Bánh chưng Tranh Khúc không chỉ được g?ao bán ở các tỉnh lân cận mà còn theo chân nh?ều V?ệt k?ều tớ? những đất nước xa xô? trên thế g?ớ?. “Bánh chưng do ngườ? làng chúng tô? làm đã mang không khí Tết truyền thông đến cho cộng đồng ngườ? V?ệt ở nh?ều nơ? trên thế g?ớ?. Đ?ều này kh?ến ngườ? dân Tranh Khúc rất vu? và tự hào”.

Tớ? thăm g?a đình ông Nguyễn Văn Quân g?a đình có truyền thống bốn đờ? làm bánh chưng những ngày g?áp Tết, PV báo Đờ? sống và Pháp luật thấy chất đầy trong các g?an nhà là nguyên l?ệu làm bánh. Trong khoảng sân rộng của g?a đình ông, mọ? ngườ? ngồ? quây tròn xung quanh những mẹt lá dong, những chậu gạo nếp và nhân bánh. Chỉ trong nháy mắt, đô? bàn tay khéo léo của mọ? ngườ? đã gó? xong ch?ếc bánh trưng vuông vắn, lạt buộc chắc chắn.

Để có được ch?ếc bánh chưng ngon, theo ông Quân khâu chọn nguyên l?ệu phả? thật kỹ càng, kỹ từ ch?ếc lạt buộc cho đến gạo nếp, đỗ xanh. Gạo gó? bánh là gạo nếp cá? hoa vàng hay nếp nhung hạt đều, chắc mẩy được nhập từ những vùng có thổ nhưỡng tốt như Hả? Dương, Nam Định. Lá dong được chuyển từ mạn ngược về phả? là lá bánh tẻ, các tàu đều nhau, màu xanh mướt… Kh? đầy đủ nguyên l?ệu là lúc ngườ? dân Tranh Khúc dùng sự khéo léo, k?nh ngh?ệm cha truyền con nố? của mình cho những khâu t?ếp theo.

Trung bình vào vụ Tết, các g?a đình làm bánh ở Tranh Khúc t?êu thụ khoảng 3000 ch?ếc bánh/tháng, g?a đình nào bán chạy có thể gấp đô? con số trên. Nếu so sánh về tà? gó? bánh nhanh thì không đâu có thể vượt qua ngườ? dân nơ? đây, nếu nhanh tay, một ngườ? có thể gó? được 120 ch?ếc bánh chỉ trong một g?ờ đồng hồ. Mặc dù các g?a đình ở đây đều rất lão luyện vớ? nghề nhưng hầu như nhà nào cũng phả? huy động thêm nhân công vào vụ Tết.

“Nhà tô? làm bánh chưng quanh năm, các công đoạn đều được phân công rõ ràng. Ngày bình thường thì chỉ cần ngườ? trong nhà làm là đủ bánh bán nhưng đến tháng Tết nh?ều ngườ? đặt bánh quá nên phả? thuê thêm ngườ?” – ông Quân ch?a sẻ. “Nh?ều lúc trộm nghĩ, ngườ? làm bánh chưng không khác ngườ? chăm con mọn là mấy. Phả? toàn tâm toàn ý ở mọ? công đoạn mớ? có được ch?ếc bánh rền, dẻo thơm. Mùa Tết, nhà nào làm bánh chưng hầu như không được ngủ. Mọ? ngườ? phả? làm luôn chân, luôn tay. Nhà bếp chẳng lúc nào ngơ? t?ếng nước nước luộc bánh sô? ùng ục, mù? bánh thơm quyện lẫn vào tóc vào da th?t của ngườ? làng”.

G?á một ch?ếc bánh chưng ở ở đây dao động từ 20 nghìn cho tớ? 70 nghìn tùy theo kích cỡ, trọng lượng của bánh. Dù to hay nhỏ, hương vị của bánh cũng đều như nhau. Năm nay, g?á cả các mặt hàng trên thị trường đều tăng mạnh nhưng các hộ làm bánh cho b?ết g?á bánh chưng Tranh Khúc hầu như g?ữ nguyên, nếu có khách đặt làm theo yêu cầu của họ như tăng đỗ hay thịt thì g?á sẽ nhỉnh lên nhưng không đáng kể.

Trước sự tác động của cơn bão khủng hoảng k?nh tế, làng bánh chưng Tranh Khúc năm nay không được nhộn nhịp như những năm trước. Dù có không nh?ều ngườ? bán buôn về làng đặt hàng nghìn ch?ếc bánh, dù t?ếng xe chở lá rong, gạo nếp có vẻ ít đ? nhưng được ngắm nhìn cảnh ngườ? Tranh Khúc cặm cụ? bên những ch?ếc bánh chưng xanh lạ? thấy mùa xuân rộn ràng trong t?m. Những ch?ếc bánh đượm tình ngườ? Tranh Khúc là một trong những yếu tố g?úp lưu g?ữ vẻ đẹp Tết Nguyên Đán, nhắc nhở thế hệ trẻ về những g?á trị truyền thống của dân tộc.

M?nh Anh