Các triệu chứng của cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua có thể qua nhanh, nhưng bạn không nên chủ quan, hãy coi đó là dấu hiệu cảnh báo để giảm nguy cơ đột quỵ sớm.
Cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua là gì?
Theo Dân Trí, cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua, thường được gọi là một cơn đột quỵ nhỏ, xảy ra khi não bị thiếu máu tạm thời.
Khi bạn bị cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua, một hoặc nhiều động mạch cung cấp máu cho não bị tắc nghẽn, do mảng bám hoặc cục máu đông. Tình trạng này thường cải thiện trong vòng vài phút, tránh tổn thương não vĩnh viễn.
Các triệu chứng của cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua giống như các triệu chứng của đột quỵ, nhưng chỉ kéo dài trong vài phút hoặc vài giờ. Hiệp hội Đột quỵ Hoa Kỳ sử dụng từ viết tắt FAST để giúp mọi người phát hiện các dấu hiệu của cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua hoặc đột quỵ.
Chúng bao gồm:
- F (Face) - Mặt chảy xệ: Bạn có thể thấy một bên mặt chảy xệ hoặc trông có vẻ tê liệt. Nếu người đó cười, khuôn mặt có thể trông không đều.
- A (Arm) - Yếu tay: Một bên tay có thể yếu hoặc tê liệt. Nếu bạn giơ cả hai tay lên, một bên có thể trôi xuống dưới.
- S (Speech) - Khó nói: Người bệnh có thể bị líu lưỡi.
- T (Time) - Thời điểm gọi cấp cứu: Nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào ở trên, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức.
Bạn không bao giờ được bỏ qua cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua. Đây là cảnh báo rằng bạn có nguy cơ cao bị đột quỵ toàn diện.
Cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua hay đột quỵ toàn diện?
Cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua là đột quỵ trong đó tình trạng tắc nghẽn chỉ là tạm thời và các triệu chứng thường cải thiện trong vòng một giờ. Vì không có cách nào để biết ngay các triệu chứng của bạn là do cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua hay đột quỵ toàn diện, bạn hãy luôn coi đó là trường hợp khẩn cấp để gọi cấp cứu ngay lập tức.
Nguy cơ đột quỵ sau khi bị cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua
Điều quan trọng là phải coi trọng các cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua. Mặc dù các triệu chứng chỉ là tạm thời, nhưng bạn có nguy cơ cao hơn nhiều bị đột quỵ hoàn toàn. Khoảng một phần ba số người bị cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua cuối cùng sẽ bị đột quỵ hoàn toàn.
Nguy cơ cao nhất trong vòng 48 giờ đầu tiên, có tới 10% số người bị cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua sẽ bị đột quỵ thực sự trong vòng vài ngày. Nguy cơ đột quỵ cũng có thể cao hơn nếu bạn có bất kỳ yếu tố nguy cơ nào sau đây:
- Bệnh tiểu đường type 2.
- Tuổi từ 60 trở lên.
- Huyết áp cao.
- Yếu ở một bên cơ thể trong thời gian bị cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua.
- Vấn đề về giọng nói trong thời gian bị cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua.
- Các triệu chứng của cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua kéo dài trong một giờ hoặc lâu hơn.
- Bệnh tim hiện có (động mạch bị tắc nghẽn hoặc hẹp nghiêm trọng).
Thông thường, bạn không cần phải nhập viện để điều trị cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua. Tuy nhiên, bạn sẽ được kê đơn một số loại thuốc nhất định để giảm nguy cơ bị đột quỵ hoàn toàn như thuốc chống tiểu cầu, thuốc chống đông máu...
Bác sĩ cũng có thể kê đơn thuốc để điều trị các tình trạng bệnh lý tiềm ẩn khác làm tăng nguy cơ đột quỵ, chẳng hạn như huyết áp cao hoặc cholesterol cao.
Phòng ngừa cơn thiếu máu não thoáng qua thế nào?
Theo Sức khỏe & Đời sống, biết được các yếu tố nguy cơ, sống lành mạnh và kiểm tra y tế thường xuyên là những điều tốt nhất có thể làm để ngăn ngừa thiếu máu não thoáng qua.
- Không hút thuốc: Ngừng hút thuốc sẽ làm giảm nguy cơ mắc thiếu máu não thoáng qua hoặc đột quỵ.
- Hạn chế cholesterol và chất béo: Cắt giảm cholesterol và chất béo, đặc biệt là chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa trong chế độ ăn uống có thể làm giảm sự tích tụ mảng bám trong động mạch.
- Ăn nhiều trái cây và rau quả: Những thực phẩm này chứa các chất dinh dưỡng như kali, folate và chất chống oxy hóa, có thể bảo vệ chống lại thiếu máu não thoáng qua hoặc đột quỵ.
- Hạn chế natri: Nếu bị huyết áp cao, tránh ăn mặn và không thêm muối vào thức ăn có thể sẽ làm giảm huyết áp của bạn, lượng natri dư thừa có thể làm tăng huyết áp ở những người nhạy cảm với natri.
- Luyện tập thể dục đều đặn: Nếu bạn bị huyết áp cao, tập thể dục thường xuyên là một trong số ít cách giúp bạn hạ huyết áp mà không cần dùng thuốc.
- Hạn chế uống rượu: Uống rượu điều độ. Giới hạn được khuyến nghị là không quá một ly mỗi ngày đối với phụ nữ và hai ly mỗi ngày đối với nam giới.
- Kiểm soát cân nặng thích hợp để khỏe mạnh: Thừa cân sẽ góp phần vào các yếu tố nguy cơ khác, chẳng hạn như huyết áp cao, bệnh tim mạch và tiểu đường. Giảm cân bằng chế độ ăn kiêng và tập thể dục có thể làm giảm huyết áp và cải thiện mức cholesterol của bạn.
- Không sử dụng thuốc và sử dụng các loại thuốc như cocaine có liên quan đến việc tăng nguy cơ thiếu máu não thoáng qua hoặc đột quỵ khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
- Cần kiểm soát bệnh đái tháo đường: Nếu mắc bệnh cần kiểm soát bệnh đái tháo đường và huyết áp cao bằng chế độ ăn kiêng, tập thể dục, kiểm soát cân nặng và dùng thuốc khi cần thiết.
