Lý giải những câu chuyện khó tin bên 9 miệng giếng thiêng

Đền Chín G?ếng (hay còn gọ? đền Cô Chín) nổ? t?ếng l?nh th?êng nhất nhì xứ Thanh, trước thuộc địa phận phường Bắc Sơn, thị xã Bỉm Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Tên của ngô? đền bắt nguồn từ 9 m?ệng g?ếng th?êng quanh năm đùn nước không bao g?ờ cạn dướ? mặt dòng suố? tự nh?ên chảy qua đền Sòng và đền Chín G?ếng.

Ngườ? dân ở đây truyền tụng 9 m?ệng g?ếng th?êng là nơ? Cô Chín ca? ngự, và xung quanh 9 m?ệng g?ếng th?êng là những câu chuyện huyền bí, kỳ lạ đến khó t?n.

Chín m?ệng g?ếng th?êng

Cách đền Sòng 1km về phía đông, ngược dốc rồ? rẽ phả? chừng 200m là đến chân đền Cô Chín. Con đường dẫn xuống suố? trước là một thung lũng uốn mình trong rặng tre g?à, g?ờ chỉ còn là một khe hẹp “bó mình” g?ữa ha? quán nước chật kín những dãy bàn ghế.

Cảnh quan khu g?ếng sơn thủy hữu tình, vớ? 9 m?ệng g?ếng sâu, không đáy, quanh năm đùn nước không bao g?ờ vơ? cạn.

Phong cảnh suố? th?êng hữu tình chẳng khác nào tranh vẽ. Xung quanh suố? là những m?ệng g?ếng trong xanh, sâu thăm thẳm đùn nước lên thành từng nhịp. Chỉ tay xuống suố?, anh Huấn - đang làm nh?ệm vụ gh? công đức trong đền - nó?: “Trong số 9 g?ếng, m?ệng g?ếng thứ chín sâu nhất quanh năm đùn nước là nơ? Cô Chín đang ngự”.

Ông Hà Văn Châu - ngườ? trông co? đền lâu năm, đã chứng k?ến nh?ều sự đổ? thay xung quanh đền Chín G?ếng - cho b?ết: “Đền Cô Chín được khở? công cùng đền Sòng dướ? thờ? Cảnh Hưng tr?ều Vua Lê H?ển Tông (1740 - 1786) và chính thức tu sửa vào năm 1939. Năm 1993 đền được công nhận là d? tích lịch sử - văn hóa cấp quốc g?a. Ngô? đền đã có lúc bị tàn phá hoàn toàn, ngay cả những bức tượng cổ cũng bị hủy hoạ?, thất lạc”.

Ông Châu kể lạ?: 9 m?ệng g?ếng th?êng trước đền đã có từ lâu, xuất h?ện trong truyền thuyết Cô Chín - tức Cửu Th?ên Huyền Nữ - con gá? thứ 9 của Ngọc hoàng Thượng đế. Cửu Th?ên Huyền Nữ là một t?ên cô g?áng trần, trước cô bán nước ở cổng đền Ba Dọ?, từng theo hầu mẫu Sòng. Ban đầu những kẻ ngườ? trần mắt thịt không t?n, nghĩ cô là yêu quá? nên quở trách, đánh đuổ? và tìm mọ? cách d?ệt trừ. Vì tức g?ận nên cô đã về tâu vớ? th?ên đình cho thu g?am hồn phách rồ? hành cho dở dạ? dở đ?ên, không những vậy, cô “làm cho trăm trứng h?ểm nghèo/ kh? lộ? dướ? suố? kh? trèo lên cây”.

Vớ? phép thần thông quảng đạ? lạ? có b?ệt tà? xem bó? nghìn quẻ, trong những năm ch?nh ch?ến loạn lạc, cô đã phò vua g?úp nước bằng cách t?ên đoán trận mạc, nhờ đó trăm trận trăm thắng. Vớ? công lao to lớn, vua đã truyền dân lập đền thờ cô, trước đền có 9 m?ệng g?ếng tự nh?ên do cô ca? quản. Thế nhưng đó cũng chỉ là lý g?ả? theo tích xưa.

Phả? đến mấy chục năm sau, ngườ? ta mớ? thực sự hóa g?ả? được câu hỏ? g?ếng th?êng xuất h?ện từ đâu? Ông Châu suy tư một hồ? lâu rồ? t?ếp tục câu chuyện: “Tô? không nhớ chính xác vào năm nào, chỉ nhớ đó là một năm hạn hán, kh? nước s?nh hoạt khan h?ếm, ngườ? dân quanh vùng đã đ? tìm nguồn nước đào g?ếng. Cứ 4-5 ngườ? chung nhau đào, họ tìm đến suố? Sòng khoan g?ếng.

Đào l?ên tục 8 m?ệng g?ếng vẫn chưa tìm thấy một g?ọt nước nào. K?ên trì đặt mũ? khoan tớ? m?ệng g?ếng thứ chín, khoan sâu được 8-9m thì bất ngờ xuất h?ện một mạch nước lớn đùn lên ào ào. Cả làng được cứu sống nhờ mạch nước này và cũng từ đây xuất h?ện 9 m?ệng g?ếng th?êng.

Sau đó, có những đoàn ở Hà Nộ? về thăm dò, đo đạc, nhưng không có kết quả chính xác về độ sâu của g?ếng. Càng xuống sâu nước càng lạnh. Trực quan địa hình cùng quá trình lặn xuống lòng sâu, họ kết luận: Dướ? g?ếng có một dòng sông ngầm, dự đoán chảy từ dãy nú? Tam Đ?ệp (N?nh Bình) ra cửa b?ển Thần Phù (Nga Sơn)”.

Lý g?ả? những câu chuyện khó t?n

Ở thờ? kỳ đầu kh? ngườ? ta phát h?ện khu g?ếng th?êng này, ở m?ệng g?ếng thứ 9 rộng, sâu như một hườm đá được đẽo gọt tỉ mỉ xuất h?ện cá chuố?, cá trắm từng đàn, có con to như bắp đù? ngườ? lớn. Ngườ? dân đổ xô đ? câu, đánh kích, vây lướ? bắt cá về bán. Trong số những ngườ? bắt cá bằng kích đ?ện, có ha? trường hợp chẳng may bị đ?ện g?ật chết. Chuyện đánh kích đ?ện chết vì đ?ện g?ật thì không lạ, nhưng ngườ? dân nhân v?ệc này tuyên truyền đó là cá thần báo oán, từ đó v?ệc đánh bắt cá ở đây bặt dừng.

Vào mùa hè, khách hành hương sau kh? lên đền Cô Chín đều xuống dòng suố? này tắm vì có nh?ều đồn thổ? tắm nước suố? t?ên sẽ trắng da, xanh tóc, khỏe mạnh ph? thường. Nhưng cũng đã có tớ? 2-3 vụ chết đuố? ở đây.

“Do nước g?ếng không bao g?ờ cạn, đặc b?ệt m?ệng g?ếng thứ 9 sâu không đáy rất nguy h?ểm, những m?ệng g?ếng còn lạ? có cạn cũng lút đầu ngườ? lớn, nên ban quản lý đền đã gác tạm tấm bêtông lên m?ệng g?ếng, đứng trên cao nhìn xuống a? cũng tưởng g?ếng cạn, có đáy” - anh Huấn nó?. Như vậy, v?ệc có ngườ? chết đuố? cũng là đ?ều được lý g?ả?.

Ở đây còn có câu chuyện, rằng vào mùa mưa, nước suố? dâng cao, sau kh? khấn vá? trên đền xong xuô?, các con nhang có đem lộc thả xuống suố?, trong đó có quả bưở? vàng và những xấp t?ền xu 200 đồng đã được đánh dấu theo bản hộ?. Chẳng b?ết có phép nh?ệm màu nào mà chỉ mấy ngày sau, quả bưở? đó đã có mặt ở một g?ếng khác thuộc địa phận xã Hà Thanh. Cũng trong tháng đó những đồng xu 200 được khắc chữ phía sau đã được cư dân vùng b?ển Nga Sơn ở cách đó rất xa tìm thấy trong quá trình đ? b?ển.

Những câu chuyện kỳ lạ đó vẫn còn truyền cho tớ? ngày nay mà chưa có một lờ? lý g?ả? xác đáng. Có lẽ dòng sông ngầm dướ? g?ếng (như các nhà khoa học đã phán đoán) là một sự lý g?ả? có căn cứ?

Vốn trông đền lâu năm, ông Châu từng chứng k?ến những cảnh dở khóc dở cườ?: “Có những ông vận quần áo sang trọng, đến đền bệ vệ, oa? ngh?êm. Thế nhưng vừa bước vào cửa đ?ện đã van x?n, khóc lóc rồ? đập đầu vào chân đ?ện thờ”.

Thờ? g?an gần đây, do quá trình đô thị hóa, nh?ều hộ dân ở đây đã lấp đ? một và? m?ệng g?ếng nhỏ ngay dướ? chân đền để xây nhà, làm quán. Vì thế đường đ? xuống khu g?ếng thần trở nên hẹp dần, trong kh? lượng khách hành hương đổ về đây ngày một đông. Ông Châu khẳng định, Ban quản lý đền sẽ t?ếp tục đầu tư, quy hoạch trong thờ? g?an tớ?, như xây dựng bã? đỗ xe, mở rộng đường dẫn xuống suố? th?êng... để đền Chín G?ếng không chỉ là nơ? l?nh th?êng mà còn là đ?ểm du lịch hấp dẫn khách thập phương.

Theo Lao động