Muối là gia vị không thể thiếu, giúp món ăn đậm đà và tham gia vào nhiều chức năng quan trọng của cơ thể. Tuy nhiên, việc lạm dụng muối gây tổn thương nghiêm trọng cho gan, tim, và thận, nguy hiểm tương đương với việc uống rượu bia quá mức.
Tổn thương thận và thúc đẩy suy thận mạn tính
Thận chịu trách nhiệm chính trong việc cân bằng Natri và chất lỏng. Khi bạn ăn quá mặn, thận phải hoạt động liên tục với cường độ cao để loại bỏ Natri dư thừa, dẫn đến tình trạng quá tải kéo dài. Theo thời gian, áp lực này gây tổn thương các đơn vị lọc máu (nephron), làm suy giảm chức năng thận và tăng nguy cơ mắc các bệnh lý như sỏi thận, viêm thận, và đặc biệt là thúc đẩy tiến trình suy thận mạn tính.
Khi bạn ăn quá mặn, thận phải hoạt động liên tục với cường độ cao để loại bỏ Natri dư thừa, dẫn đến tình trạng quá tải kéo dài.
Gây tích nước, phù nề
Khi bạn ăn quá nhiều muối cơ thể sẽ phản ứng bằng cách giữ lại nước để cân bằng nồng độ natri trong máu. Lượng nước dư thừa này gây ra tình trạng tích nước, dẫn đến phù nề (sưng) ở các bộ phận như mắt cá chân, bàn tay, mặt và gây cảm giác nặng nề, khó chịu toàn thân. Đây chính là lý do bạn thường cảm thấy người "nặng" hơn sau một bữa ăn nhiều muối.
Gây ung thư dạ dày
Nghiên cứu cho thấy lượng muối cao, natri hoặc thức ăn mặn có liên quan đến sự gia tăng ung thư dạ dày. Quỹ Nghiên cứu Ung thư Thế giới và Viện Nghiên cứu Ung thư kết luận rằng muối, cũng như các loại thực phẩm ướp muối và mặn, là một nguyên nhân có thể xảy ra của bệnh ung thư dạ dày.
Gây tăng huyết áp và tăng nguy cơ bệnh tim mạch
Tác hại hàng đầu và nguy hiểm nhất của việc ăn thừa muối là gây tăng huyết áp. Khi cơ thể dung nạp quá nhiều Natri, thận phải giữ lại nước để pha loãng nó, làm tăng thể tích máu và tạo áp lực lớn lên thành mạch máu. Tình trạng huyết áp cao kéo dài là yếu tố nguy cơ chính dẫn đến các biến cố tim mạch và não bộ như đột quỵ, nhồi máu cơ tim và cuối cùng là suy tim.
Gây mệt mỏi, uể oải
Lượng natri cao trong cơ thể làm xáo trộn sự cân bằng chất lỏng tinh tế, ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của các tế bào và cơ quan.
Điều này có thể dẫn đến cảm giác mệt mỏi, uể oải, thiếu năng lượng và suy giảm khả năng tập trung mà không rõ nguyên nhân. Nếu bạn thường xuyên cảm thấy kiệt sức sau bữa ăn, rất có thể thủ phạm là lượng muối dư thừa.
Ảnh hưởng đến thần kinh cơ
Quá nhiều natri có thể gây cản trở nghiêm trọng sự truyền dẫn xung thần kinh và gây ra các triệu chứng như chóng mặt, chuột rút cơ bắp và run rẩy. Điều này có thể làm suy yếu phản ứng cảm giác, cảm thấy mất phương hướng hoặc phát triển các triệu chứng trầm cảm khác.
Gây mất canxi và dẫn đến loãng xương
Giữa Natri và Canxi có sự liên kết trong quá trình bài tiết qua thận. Khi thận tăng cường đào thải Natri dư thừa, quá trình này cũng vô tình kéo theo sự mất mát Canxi qua đường nước tiểu. Sự mất mát Canxi kéo dài làm giảm mật độ xương, dẫn đến loãng xương, khiến xương trở nên giòn và dễ gãy, đặc biệt là ở người cao tuổi và phụ nữ sau mãn kinh.
Tác hại của việc ăn mặn dẫn tới 62% các ca đột quỵ não.
Gây đột quỵ
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tác hại của việc ăn mặn dẫn tới 62% các ca đột quỵ não. Các nhà khoa học đã chỉ ra rằng nếu giảm 1 thìa cà phê muối ăn trong các bữa ăn mỗi ngày sẽ giúp làm giảm nguy cơ đột quỵ.
Gây đau đầu
Việc ăn quá nhiều muối có thể gây mất nước nhẹ do cơ thể cần nhiều nước hơn để xử lý lượng natri dư thừa. Tình trạng mất nước này, dù chỉ ở mức độ nhẹ, cũng có thể là nguyên nhân gây ra các cơn đau đầu, bao gồm cả chứng đau nửa đầu hoặc đau đầu do căng thẳng. Do đó, nếu bạn ăn thực phẩm nhiều muối, hãy nhớ uống đủ nước để bù lại.
Nên ăn bao nhiêu muối mỗi ngày tốt cho sức khỏe?
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), lượng muối tiêu thụ hàng ngày nên dưới 5g chứa khoảng 2000mg natri (khoảng 1 thìa cà phê). Con số này bao gồm cả muối tự nhiên trong thực phẩm và muối thêm vào khi chế biến. Giảm lượng muối trong bữa ăn có thể giúp giảm huyết áp, giảm nguy cơ bệnh tim mạch và thận.
Lượng muối khuyến nghị cho trẻ em sẽ ít hơn người lớn và thay đổi tùy theo độ tuổi. Những người có bệnh lý nền như tăng huyết áp, bệnh tim mạch hoặc bệnh thận cần phải cắt giảm lượng muối nhiều hơn nữa, đôi khi là xuống dưới 3 gram/ngày, theo chỉ dẫn của bác sĩ.