Loại cỏ dại bờ rào xưa không ai ngó, nay thành đặc sản 60.000 đồng/kg, gợi vị quê hương trong mâm cơm hiện đại

Với những người con xa xứ, nhắc đến món canh chua me đất nấu cá là cả một bầu trời ký ức tuổi thơ ùa về. Món ăn tuy dân dã, không cầu kỳ về nguyên liệu, chỉ đơn giản với vị chua thanh nhẹ nhàng, ngọt dịu của cá, nhưng lại đủ sức khơi gợi bao nỗi bồi hồi, xao xuyến.

Nhớ lắm những trưa hè, lũ trẻ con rủ nhau ra triền đê hay góc vườn sau nhà, thi nhau hái từng cọng lá chua me hình trái tim, mang về biếu mẹ để chuẩn bị bữa cơm đạm bạc nhưng đầy ắp tình thương. Thứ rau dại ngày ấy không chỉ là món ăn, mà còn là một phần không thể thiếu trong bức tranh ký ức về quê hương.

Cây me đất.

Cây chua me đất thuộc loại thân mềm, mảnh mai, thường mang màu đỏ hoặc xanh nhạt, rất dễ gãy. Điều đặc trưng nhất ở loại cây này chính là những chiếc lá có hình dáng tựa trái tim úp ngược, mọc thành chùm ba lá chét trên một cuống dài. Chính vì hình dáng đặc biệt này mà nhiều người dân quê còn ưu ái gọi bằng cái tên thân thuộc là "cỏ ba lá".

Khi vào mùa hè, cây trổ những bông hoa nhỏ xinh, có thể mang sắc vàng tươi tắn hoặc tím nhạt mộng mơ, điểm tô vẻ đẹp mộc mạc cho những vùng đất hoang. Rễ cây là dạng rễ chùm, phát triển mạnh mẽ ở những nơi đất tơi xốp, khô thoáng.

Không chỉ có một tên gọi, tùy theo từng vùng miền, chua me đất lại được biết đến với những cái tên khác nhau. Ở miền Nam, cây thường được gọi là chua me ba chìa, trong khi đó, đồng bào dân tộc Tày lại gọi là sỏm hèn.

Với khả năng thích nghi mạnh mẽ và sự phổ biến rộng khắp, chua me đất không chỉ là một loại rau ăn quen thuộc mà còn là một vị thuốc dân gian quý giá, được cha ông ta sử dụng trong nhiều bài thuốc truyền miệng.

Không chỉ có một tên gọi, tùy theo từng vùng miền, chua me đất lại được biết đến với những cái tên khác nhau.

Thuở xưa, khi cuộc sống còn nhiều khó khăn, rau chua me đất từng là "cứu tinh" cho những bữa cơm quê đạm bạc. Chỉ với chút cá khô và nắm rau hái vội sau vườn, các bà, các mẹ đã có thể chế biến thành món ăn ngon lành, giúp cả gia đình ấm lòng vượt qua những ngày thiếu thốn. Sự dễ tìm, dễ hái đã biến chua me đất thành một phần không thể thiếu trong ký ức về thời kỳ gian khó nhưng đầy ắp tình người.

Ngày nay, cùng với tốc độ đô thị hóa nhanh chóng, nhiều vùng đất hoang bị san lấp để xây dựng, bê tông hóa, cùng với việc sử dụng tràn lan thuốc trừ cỏ đã khiến rau chua me đất dần trở nên hiếm hoi.

Chính sự khan hiếm này lại càng đẩy giá trị của nó lên cao. Giờ đây, chua me đất được nhiều người "săn lùng", đặc biệt là những người con xa quê muốn tìm lại hương vị tuổi thơ, hương vị của những món ăn mẹ nấu ngày xưa.

Với vị chua thanh đặc trưng, chua me đất được sử dụng để làm thành các món ăn có hương vị độc lạ

Với vị chua thanh đặc trưng không lẫn vào đâu được, chua me đất đã được các đầu bếp sáng tạo đưa vào nhiều món ăn mang hương vị độc đáo. Không chỉ dừng lại ở các món canh chua truyền thống, thứ rau dân dã này còn xuất hiện trong gỏi trộn, được dùng để nhúng lẩu, hay ăn kèm với cá hấp, thịt luộc như một loại rau gia vị mang đến sự tươi mát, giải ngấy nhẹ nhàng.

Đặc biệt, trên các sàn thương mại điện tử và chợ mạng, rau chua me đất đang được rao bán với mức giá không hề rẻ, lên tới 60.000 đồng/kg, cho thấy sức hút và giá trị kinh tế mà loại "cỏ dại" này đang mang lại.