Mít, một loại cây ăn quả chủ lực tại nhiều tỉnh Nam Bộ và Đồng Bằng Sông Cửu Long, đã trở thành nguồn thu nhập chính của nhiều nhà vườn trong những năm gần đây. Giá mít thương phẩm tăng cao, đặc biệt là mít xuất khẩu sang Trung Quốc, đã thúc đẩy sự chuyển đổi mạnh mẽ trong cơ cấu cây trồng của nhiều hộ nông dân.
Tuy nhiên, việc mua bán mít không chỉ đơn giản là nhìn bằng mắt thường. Để đảm bảo chất lượng mít, đặc biệt là đối với những lô hàng xuất khẩu đường dài, thương lái cần phải xác định chính xác độ chín của từng quả mít mà không cần bổ ra. Đây chính là lúc nghề "ngửi mít thuê" ra đời và trở nên ngày càng phổ biến.
Những người "ngửi mít thuê" đóng vai trò quan trọng trong việc lựa chọn được quả mít ngon. Ảnh: VietNamnet
Khác với "cò mít" - những người chỉ đóng vai trò trung gian giới thiệu thương lái đến các vườn mít, người ngửi mít thuê có vai trò quan trọng hơn nhiều. Họ là những chuyên gia thực thụ, có kinh nghiệm lâu năm trong việc đánh giá chất lượng mít thông qua mùi hương đặc trưng. Họ đồng hành cùng thương lái đến từng vườn mít, sử dụng khứu giác tinh tường của mình để phân biệt những quả mít chín tới, đảm bảo chất lượng và tránh mua phải mít non hoặc mít nhiều xơ đen.
Không chỉ giúp thương lái chọn được những quả mít tốt nhất, người ngửi mít thuê còn hỗ trợ chủ vườn trong việc thu hoạch, đảm bảo mít được hái đúng thời điểm và không bị hư hỏng trong quá trình vận chuyển.
Thương lái lựa chọn mít. Ảnh: VietNamnet
Nghề "ngửi mít thuê" đòi hỏi sự tinh tế, kinh nghiệm và kiến thức sâu rộng về mít. Không phải ai cũng có thể làm được công việc này, bởi nếu đánh giá sai, hái nhầm mít non hoặc mít kém chất lượng, họ sẽ mất uy tín và không còn được thương lái tin tưởng.
Chính vì sự khó khăn và đòi hỏi cao về chuyên môn, những người làm nghề ngửi mít thuê thường được trả công rất hậu hĩnh. Vào mùa mít, họ có thể kiếm được cả triệu đồng mỗi ngày khi đồng hành cùng thương lái đi thu mua mít.
Người ngửi mít thuê, hay còn gọi là "thợ mít", không chỉ đơn thuần là người có kinh nghiệm trong việc đánh giá mít. Họ là những chuyên gia thực thụ, được công nhận và có "tiếng tăm" trong giới buôn mít nhờ khả năng đặc biệt của mình.
Anh Lê Văn Ngọc (Đồng Phú, Bình Phước), một "thợ ngửi mít" lão luyện với gần 10 năm kinh nghiệm, tự tin khẳng định rằng chỉ cần nhìn sơ qua là anh đã có thể biết được độ chín của mít, thậm chí còn chính xác hơn cả chủ vườn.
Chia sẻ trên báo Dân Việt, anh Ngọc cho biết, có 2 yếu tố để xác định trái mít đã già, đầu tiên là dựa vào mùi thơm của vườn để xác định, thứ 2 là phán đoán bằng mắt thường, nhìn vào cuống lá ở trên cuống.
Cụ thể, những chiếc lá ở trên cuống nếu ngả vàng và có đốm thì đến 90% trái mít đó đã già vã vài ngày tới sẽ chín. Còn nếu lá còn xanh mơn mởn thì trái mít vẫn còn non, chưa đủ độ già để hái.
Để chắc chắn, anh còn dùng dao chích nhẹ ở phần cuống, nếu như mủ mít chảy nhanh và trong khi trái mít sắp chín, còn nếu mủ đặc và chảy chậm thì chưa hái được.
Anh Lê Văn Ngọc - một "thợ ngửi mít" lão luyện với gần 10 năm kinh nghiệm. Ảnh: Báo Bình Phước online
Tuy nhiên, anh Ngọc cũng nhấn mạnh rằng nghề này không hề dễ dàng. Nếu hái nhầm mít non hoặc mít kém chất lượng, người ngửi mít thuê sẽ mất uy tín và không còn được thương lái tin tưởng.
Một "thợ mít" khác là anh Lê Văn Trung, quê gốc Hà Nội nhưng đã sinh sống tại xã Bù Na (Bù Đăng) được 17 năm. Anh Trung bén duyên với nghề này từ công việc buôn trái cây. Nhờ kinh nghiệm chọn mít già và không bị xơ đen, anh đã trở thành một "thợ mít" được nhiều người tìm đến.
Cả anh Ngọc và anh Trung đều là những minh chứng cho thấy, nghề "ngửi mít thuê" không chỉ đòi hỏi kỹ năng đặc biệt mà còn mang lại thu nhập hấp dẫn, đặc biệt là trong mùa mít. Mỗi ngày, họ có thể kiếm được cả triệu đồng khi đồng hành cùng thương lái đi thu mua mít.
Nghề "ngửi mít thuê" không chỉ là một nghề độc đáo mà còn phản ánh sự phát triển của thị trường nông sản và nhu cầu ngày càng cao về chất lượng sản phẩm. Đây cũng là một cơ hội việc làm mới cho những người có kiến thức và kinh nghiệm về nông sản, đặc biệt là mít.