Ghi nhận ca mắc giun rồng thứ 26: Người dân làm gì để phòng bệnh?

Theo báo Người Lao Động, người đàn ông 47 tuổi ở Phú Thọ nổi các đường ngoằn ngoèo dưới da, vừa được phát hiện nhiễm giun rồng - loại ký sinh trùng hiếm gặp. Đây cũng là ca bệnh thứ 26 ghi nhận ở nước ta.

Bệnh nhân cho biết ban đầu xuất hiện nốt rát, sẩn màu hồng nhạt trên da vùng hông trái. Sau 5 ngày, các đường ngoằn ngoèo dài 5-6 cm xuất hiện ở vùng gối trái, kèm da khô và ngứa từng cơn, không chảy dịch, không hóa mủ hay sốt. Hiện người bệnh được điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ.

Vài ngày trước, tại tỉnh Phú Thọ cũng ghi nhận một ca mắc giun rồng, là người đàn ông 44 tuổi. Bệnh nhân đi khám do sốt cao, bắp tay sưng to, ngứa nhiều.

Một bệnh nhân nam khác ở Hòa Bình, từng bị mẩn ngứa ở cẳng chân trái, sau đó sưng đỏ và mưng mủ. Khi vết thương đóng vảy, anh dùng tay cạy ra thì bất ngờ kéo được một đoạn "dây trắng" dài khoảng 15 cm nhưng vẫn chủ quan, không đi khám.

Ít lâu sau, chân phải tiếp tục sưng rộp, ngứa dữ dội. Lần này, anh tự rút ra một con giun dài tới 45 cm. Lần cuối cùng, anh phát hiện thêm một con dài khoảng 20 cm ở vùng lưng. Sau ba lần liên tiếp, anh mới đến cơ sở y tế và được chẩn đoán nhiễm giun rồng.

Cận cảnh gắp giun rồng ra khỏi chân bệnh nhân. Ảnh: Người Lao Động

Được biết, giun rồng có tên khoa học là Dracunculus medinensis, gây bệnh ở người và động vật, lây truyền qua đường tiêu hóa và xâm nhập vào cơ thể qua nước uống hoặc thức ăn tái, sống từ động vật thủy sinh (cá, ếch, nhái, tôm...) có chứa ấu trùng giun rồng.

Tổ chức Y tế thế giới xếp bệnh giun rồng vào nhóm bệnh nhiệt đới bị lãng quên. Tính đến cuối năm 2024, bệnh giun rồng chỉ còn lưu hành tại 5 quốc gia châu Phi gồm Angola, Chad, Ethiopia, Mali, Nam Sudan và Việt Nam.

Tại Việt Nam, từ năm 2020 - 2024 đã ghi nhận 24 trường hợp bệnh do nhiễm giun rồng. Các ca bệnh ghi nhận lẻ tẻ tại một số tỉnh miền núi phía Bắc. Trong đó, Yên Bái có 11 ca, Phú Thọ 9 ca, Thanh Hóa và Lào Cai mỗi nơi 2 ca, Hòa Bình một ca. Bệnh nhân đều là nam giới, có thói quen ăn thực phẩm sống hoặc chín tái cá, ếch, nhái, tôm hoặc uống nước suối trên rừng.

Tuổi Trẻ Online dẫn thông tin từ PGS.TS Đỗ Trung Dũng - Trưởng khoa Ký sinh trùng, Viện Sốt rét, Côn trùng và Ký sinh trùng trung ương, cho biết bệnh giun rồng không có thuốc điều trị, không có vaccine, người nhiễm phải đợi đến khi giun rồng chui ra khỏi da thông qua các vết sứt hoặc vết phồng rộp trên da.

Người mắc thường không có triệu chứng rõ rệt trong thời gian đầu. Khi giun trưởng thành di chuyển dưới da, có thể sốt nhẹ, buồn nôn, tiêu chảy, ngứa, sưng đỏ tại vùng tổn thương. Lúc giun chui ra, vùng da thường tiết dịch vàng, lộ đầu giun trắng.

Hình ảnh bệnh nhân mắc giun rồng ở Phú Thọ. Ảnh: Tuổi Trẻ Online

Khi giun rồng chui ra, người bệnh/cơ quan y tế sẽ quấn cẩn thận để kéo giun ra nhưng phải làm sao để giun không bị đứt và lấy ra dần dần, có trường hợp phải trên một ngày giun mới chui ra khỏi da hoàn toàn.

Ngoài cách này, hoàn toàn không nên phẫu thuật hoặc làm đứt "giun rồng", do khi đứt có thể có hàng triệu ấu trùng "giun rồng" giải phóng vào vùng da thịt người bệnh, có thể gây nhiễm tiếp hoặc gây phản ứng viêm rất mạnh. Từng có bệnh nhân gặp tình trạng này.

Trường hợp giun rồng không chui ra qua da, có thể giun tự thoái hóa hoặc chui vào các khớp, gây bệnh lý ở đây. Từ khi nhiễm đến khi có triệu chứng thông thường 11-12 tháng.

Để phòng bệnh, người dân tuyệt đối không ăn cá sống, đồ tái, gỏi. Bên cạnh đó, uống nước đun sôi, tránh dùng nước giếng, nước suối chưa lọc kỹ. Giữ gìn vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ.

Khi có dấu hiệu mụn nước, sưng tấy da chi, sốt không rõ nguyên nhân, cần đến ngay cơ sở y tế để khám và điều trị kịp thời. Phòng bệnh là biện pháp duy nhất hiệu quả hiện nay.

PGS.TS Đỗ Trung Dũng cũng khuyến cáo người dân không tự ý lấy giun rồng hoặc cắt rạch để loại bỏ, mà cần đến cơ sở y tế để được xử lý đúng cách.