Dự kiến miễn học phí đào tạo nhân lực điện hạt nhân, hướng tới làm chủ công nghệ

Chiều 31/7, Bộ Giáo dục và Đào tạo (Bộ GD&ĐT) tổ chức họp triển khai Quyết định 1012/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về Đề án đào tạo, bồi dưỡng nhân lực phục vụ phát triển điện hạt nhân đến năm 2035. 

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Văn Phúc khẳng định việc triển khai Đề án là nhiệm vụ chiến lược, cấp thiết. Từ nay đến giai đoạn 2030–2031, mục tiêu là hoàn thành đào tạo nhân lực để vận hành hai nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2, với đội ngũ cán bộ, kỹ sư, giảng viên và chuyên gia được chuẩn bị bài bản.

Ông yêu cầu các đơn vị liên quan phải xác định rõ trách nhiệm, bám sát mục tiêu của Đề án, đồng thời đẩy nhanh công tác tuyển sinh ngành điện hạt nhân ngay từ năm học tới để bảo đảm đủ số lượng và chất lượng nhân lực theo kế hoạch.

“Triển khai phải linh hoạt, thực chất và sát thực tiễn. Đây không chỉ là nhiệm vụ của ngành giáo dục mà còn là trách nhiệm chung của các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp, nhằm bảo đảm nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành điện hạt nhân lĩnh vực then chốt cho phát triển bền vững quốc gia", Thứ trưởng nhấn mạnh.

Phó Cục trưởng Cục Khoa học, Công nghệ và Thông tin (Bộ GD&ĐT) Vũ Thanh Bình cho biết Bộ GD&ĐT sẽ chủ trì triển khai toàn diện Đề án, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp và cơ sở đào tạo để hướng dẫn, kiểm tra, đánh giá tiến độ từng giai đoạn, đồng thời tổ chức sơ kết vào năm 2030 và tổng kết vào năm 2035.

Bộ cũng sẽ xây dựng cơ chế, chính sách ưu đãi đặc thù cho các cơ sở đào tạo; lập kế hoạch tuyển sinh, đào tạo nhân lực trong và ngoài nước; lựa chọn các trường đủ điều kiện để tham gia giảng dạy, bồi dưỡng phục vụ xây dựng, vận hành và bảo trì hai nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2.

Ông Bình nhấn mạnh yêu cầu đào tạo sát thực tiễn, đảm bảo nguồn nhân lực đạt chuẩn quốc tế. “Tổng hợp nhu cầu, giao chỉ tiêu và giám sát thực hiện phải được tiến hành nghiêm túc, bài bản. Các cơ sở đào tạo cần phối hợp chặt chẽ với đơn vị sử dụng lao động để sẵn sàng cung cấp nhân lực chất lượng cao cho chiến lược phát triển điện hạt nhân bền vững của Việt Nam", ông nói.

Đại diện Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Tài Anh khẳng định EVN sẽ đồng hành cùng Bộ GD&ĐT triển khai Đề án. EVN đã cử cán bộ đi đào tạo chuyên sâu ở nước ngoài và đặt yêu cầu cao về chất lượng đầu ra để sẵn sàng tiếp nhận sinh viên sau tốt nghiệp.

Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng Việt Nam (PVN) cũng triển khai nhiều chương trình hỗ trợ đào tạo đội ngũ kỹ sư, cán bộ kỹ thuật chủ chốt cho ngành năng lượng hạt nhân. PVN phối hợp cùng Bộ GD&ĐT và các trường đại học cấp học bổng, tổ chức đào tạo thực hành và tái đào tạo sau tốt nghiệp, nhằm bảo đảm lực lượng lao động đạt chuẩn quốc tế.

Ông Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh cần có chiến lược đào tạo bài bản, dài hạn, sát thực tiễn và đạt chuẩn quốc tế. Bộ KH&CN đang phối hợp với Bộ GD&ĐT xây dựng chương trình chuẩn hóa, đồng thời đề xuất thành lập cơ sở đào tạo chuyên biệt để bảo đảm đào tạo liên tục, bền vững.

Đại diện các trường đại học, như ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐHQG Hà Nội) và ĐH Bách khoa TP.HCM, khẳng định sẵn sàng tham gia sâu vào Đề án, đầu tư chương trình đào tạo liên ngành và chuyên sâu về kỹ thuật hạt nhân, an toàn lò phản ứng và giám sát vận hành.

Kết luận cuộc họp, Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc nhấn mạnh: “Đào tạo nhân lực điện hạt nhân là nhiệm vụ cấp bách, đòi hỏi tinh thần trách nhiệm cao và quyết tâm chính trị mạnh mẽ. Đây là sứ mệnh chiến lược bảo đảm an ninh năng lượng và phát triển các ngành công nghệ cao".

Dự kiến miễn phí đào tạo nhân lực

Bộ GD&ĐT sẽ đẩy mạnh chỉ đạo các cơ sở đào tạo cập nhật chương trình tiên tiến, lựa chọn giảng viên chất lượng cao, mở rộng hợp tác quốc tế, tìm kiếm học bổng và chuyển giao công nghệ. Đồng thời, Thứ trưởng đề nghị có chính sách ưu đãi, tiến tới miễn phí đào tạo hoàn toàn cho học sinh, sinh viên theo học ngành năng lượng nguyên tử.

Ông nhấn mạnh nguyên tắc “đầu tư trọng tâm – trọng điểm – hiệu quả”, trong đó việc phát triển hệ thống phòng thí nghiệm hiện đại, dùng chung là giải pháp then chốt giúp nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu. Với quyết tâm cao nhất, mục tiêu đặt ra là đến năm 2035, Việt Nam có đội ngũ nhân lực chất lượng cao, làm chủ công nghệ, vận hành an toàn các nhà máy điện hạt nhân đầu tiên.