Theo quy định của pháp luật Việt Nam, hành vi cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác là hành vi được thực hiện một cách có chủ đích, tức là người thực hiện có nhận thức rõ về hành vi của mình và mong muốn hoặc mặc nhiên để cho hậu quả xảy ra.
Trong trường hợp nạn nhân tử vong, nếu cái chết là hậu quả trực tiếp từ hành vi cố ý gây thương tích, người gây ra hành vi có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội "Cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác dẫn đến chết người".
Theo Điều 134 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017, người thực hiện hành vi cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác có thể bị xử phạt tùy theo tỷ lệ tổn thương cơ thể, mức độ nghiêm trọng của hậu quả và các tình tiết tăng nặng hoặc giảm nhẹ.
Tuy nhiên, nếu hành vi đó dẫn đến hậu quả chết người, căn cứ theo khoản 4 hoặc khoản 5 Điều 134, người phạm tội có thể bị xử lý như sau:
Khoản 4 Điều 134: Trong trường hợp hành vi gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe người khác dẫn đến chết người, người phạm tội có thể bị phạt tù từ 7 năm đến 14 năm.
Khoản 5 Điều 134: Nếu hành vi phạm tội có tính chất côn đồ, có tổ chức, hoặc có nhiều tình tiết tăng nặng khác, và hậu quả làm 2 người chết trở lên, thì hình phạt có thể lên tới từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình tùy theo mức độ nghiêm trọng.
Ảnh minh họa.
Nhiều người thường nhầm lẫn giữa hành vi cố ý gây thương tích dẫn đến chết người và tội giết người theo Điều 123 Bộ luật Hình sự. Tuy nhiên, điểm khác biệt cơ bản nằm ở ý chí chủ quan của người thực hiện hành vi.
Nếu người phạm tội không có ý định tước đoạt mạng sống của nạn nhân, mà chỉ cố ý gây thương tích, nhưng hậu quả dẫn đến chết người, thì hành vi đó sẽ không bị xử lý về tội giết người mà sẽ bị xử lý theo Điều 134 như đã nêu trên.
Ngược lại, nếu có đủ căn cứ cho thấy người đó cố tình giết người (dù bằng bất kỳ phương tiện nào), thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 123, với hình phạt nặng hơn rất nhiều, có thể lên tới tử hình.
Khi xét xử hành vi cố ý gây thương tích dẫn đến chết người, tòa án sẽ căn cứ vào nhiều yếu tố để đưa ra mức hình phạt cụ thể:
Tình tiết tăng nặng: Có tính chất côn đồ, dùng hung khí nguy hiểm, hành vi phạm tội có tổ chức, phạm tội nhiều lần, phạm tội với người dưới 16 tuổi hoặc người già yếu…
Tình tiết giảm nhẹ: Người phạm tội thành khẩn khai báo, tự nguyện bồi thường thiệt hại, ăn năn hối cải, có hoàn cảnh khó khăn, phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng…
Từ những phân tích trên, có thể thấy rằng, hành vi cố ý gây thương tích dẫn đến chết người là một hành vi nguy hiểm cho xã hội, bị pháp luật nghiêm trị với mức hình phạt nặng, có thể lên đến 20 năm tù hoặc tù chung thân trong các trường hợp nghiêm trọng. Do đó, mỗi cá nhân cần nâng cao ý thức pháp luật, kiềm chế cảm xúc, tránh để xảy ra những hậu quả đáng tiếc không chỉ cho người bị hại mà còn cho chính bản thân mình và gia đình.