Cho hàng xóm vay 500.000 đồng, lúc đòi còn bị chê "ki-bo", tính toán vặt

Hà Nội chiều cuối tuần, mưa rả rích ngoài hiên như gột rửa đi cái nóng hầm hập của cả một tuần dài. Tôi ngồi bên cửa sổ, nhìn những giọt nước lăn dài trên kính, mà lòng thì nặng trĩu một nỗi niềm khó tả. Chẳng phải chuyện gì to tát, chỉ là câu chuyện về năm trăm nghìn đồng cho người hàng xóm vay, để rồi nhận lại một bài học về lòng người mà có lẽ cả đời tôi cũng không quên được.

Chuyện bắt đầu cách đây hơn một tháng. Chị H, người hàng xóm sát vách nhà tôi, bỗng sang gõ cửa với vẻ mặt hớt hải, khổ sở. Chị kể lể đủ điều, rằng con bé út nhà chị bị sốt cao phải đi viện gấp mà lương chồng thì chưa tới, trong nhà lại không còn đồng nào. Nhìn gương mặt lo lắng của một người mẹ, nghe giọng tha thiết của chị, tôi không một chút đắn đo, liền vào nhà lấy ví đưa chị năm trăm nghìn.

Số tiền không lớn, nhưng với một nhân viên văn phòng sống chắt chiu như tôi, đó cũng là khoản chi tiêu cho cả tuần. Lúc ấy, tôi chỉ nghĩ đơn giản "bán anh em xa, mua láng giềng gần", giúp được nhau lúc hoạn nạn là điều nên làm. Chị H cảm ơn rối rít, hứa chắc như đinh đóng cột: "Tuần sau anh nhà chị lĩnh lương, chị gửi em ngay!".

Một tuần trôi qua, rồi hai tuần, tôi vẫn không thấy chị H có động tĩnh gì. Tôi tự nhủ, chắc chị bận quá nên quên, hay nhà vẫn còn khó khăn. Tôi ngại, không muốn vì mấy trăm nghìn mà làm mất tình nghĩa xóm giềng. Nhưng rồi, tôi bắt đầu thấy chị mua sắm quần áo mới, cả nhà dắt nhau đi ăn nhà hàng cuối tuần. Cảm giác khó xử trong tôi bắt đầu lớn dần. Tôi cần tiền để trang trải sinh hoạt, và hơn hết, tôi cảm thấy mình không được tôn trọng.

Sau gần một tháng im lặng, tôi quyết định lấy hết can đảm, lựa lúc chị đang tưới cây trước nhà để nhẹ nhàng nhắc: "Chị H ơi, dạo này em hơi kẹt, chị xem khoản hôm trước thế nào ạ?".

Tôi đã chuẩn bị tinh thần cho một lời xin lỗi, một lời khất hẹn khác. Nhưng không, phản ứng của chị khiến tôi sững sờ. Chị bĩu môi, giọng nói thay đổi 180 độ, từ tha thiết van nài ngày nào trở nên chua chát, đầy mỉa mai: "Có năm trăm bạc mà em làm gì căng thế? Tưởng gì to tát lắm. Chị có quỵt đâu mà em phải đòi gấp gáp thế. Đúng là cái đồ ki-bo, đo lọ nước mắm, đếm củ dưa hành!".

Tai tôi như ù đi. "Ki-bo"? Tôi không thể tin vào những gì mình vừa nghe. Tôi ki-bo khi sẵn lòng giúp chị trong lúc chị khó khăn nhất ư? Tôi tính toán khi đã kiên nhẫn chờ đợi gần một tháng trời mà không một lời oán thán? Cổ họng tôi nghẹn đắng lại, vừa giận, vừa uất, vừa thấy chua xót cho lòng tốt của mình đã đặt sai chỗ. Tôi không biết phải đáp lại ra sao trước sự tráo trở ấy. Mọi lời lẽ dường như vô nghĩa.

Vài ngày sau, chị H đưa con gái sang trả tiền. Cô bé dúi tiền vào tay tôi rồi chạy biến, còn chị đứng ngoài cổng nói vọng vào với thái độ hằn học. Tôi cầm tờ năm trăm nghìn trên tay mà thấy nó nặng trĩu. Nó không còn là giá trị vật chất đơn thuần nữa, nó là minh chứng cho một mối quan hệ hàng xóm đã vỡ nát, là cái giá cho một bài học về sự cả tin.

Từ hôm đó, chúng tôi lướt qua nhau như những người xa lạ. Không còn những câu chào hỏi, không còn những nụ cười xã giao. Khoảng sân chung vốn rộn rã tiếng nói cười giờ chỉ còn lại sự im lặng ngột ngạt.

Có lẽ tôi đã sai khi nghĩ rằng lòng tốt cho đi sẽ luôn được đáp lại bằng sự trân trọng. Hóa ra, đôi khi, nó lại bị xem là điều hiển nhiên, và khi ta đòi hỏi quyền lợi chính đáng của mình, ta lại trở thành kẻ xấu trong mắt người khác. Buồn, nhưng có lẽ đó cũng là một phần của cuộc sống mà tôi phải học cách chấp nhận.