Biển Đông trong bàn cờ Châu Á-Thái Bình Dương

Chính tại Biển Đông - yết hầu của con đường huyết mạch chiếm hơn 60\% trao đổi mậu dịch thế giới, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã đạt được hai kết quả quan trọng trong chuyến công du Châu Á vừa qua, với việc Philippines và Malaysia đã chứng tỏ không thụ động.

Song song với nỗ lực kiện Trung Quốc ra tòa án Liên hợp quốc, Manila đã nhân chuyến công du của Tổng thống Obama ký kết hiệp ước tăng cường hợp tác quân sự, củng cố hiệp định quốc phòng tương hỗ có hiệu lực từ năm 1951. Sau một thời gian “cơm không lành, canh chẳng ngọt” với Mỹ, Malaysia đã đồng ý ủng hộ chính sách tăng cường hải quân Mỹ tại Châu Á.

Từ thủ đô Philippines, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã kêu gọi Trung Quốc, tuy không nêu đích danh, tôn trọng quyền “được sống trong an ninh” của các nước và các dân tộc trong khu vực cũng như tôn trọng chủ quyền quốc gia.

Bản tin tiếng Anh của Nhân dân nhật báo, cơ quan tuyên truyền của Đảng Cộng sản Trung Quốc lập tức lên án “Washington xem Bắc Kinh là đối thủ và không che giấu quyết tâm ngăn chặn ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực”.

Tuy nhiên, giáo sư Ngô Vĩnh Long (đại học Maine -Mỹ) cho rằng Washington muốn “xây dựng một mạng lưới tổ chức an ninh chung cho khu vực và không loại trừ Trung Quốc”. Nhưng Trung Quốc lại muốn chia đôi thế giới để thống trị một nửa. Lấn chiếm Hoàng Sa, Trường Sa là để kiểm soát yết hầu kinh tế thế giới bất chấp quyền lợi của các láng giềng.

Hai nước Malaysia và Phillippines đã dứt khoát bảo vệ chủ quyền trước tham vọng của Trung Quốc và gia nhập “thế chân vạc” ở Châu Á-Thái Bình Dương.

Trả lời phỏng vấn của RFI, giáo sư Ngô Vĩnh Long – một chuyên gia về Trung Quốc ở Mỹ - nói: “Khi nói đến thế chân vạc, thật ra Mỹ muốn có một mạng lưới tổ chức an ninh chung cho toàn khu vực, trong đó một chân rất quan trọng là Đông Nam Á, ASEAN… Hiện nay ASEAN vẫn chưa có đồng thuận chung về việc làm sao bảo vệ an ninh khu vực. Thành ra, Tổng thống Mỹ sang Malaysia và Philippinnes. Với Malaysia, Tổng thống Mỹ muốn Malaysia nói rõ quyết định giúp đỡ khu vực như thế nào và đối với Philippines Mỹ muốn củng cố hiệp ước an ninh chung từ năm 1951”.

Theo giáo sư Ngô Vĩnh Long, Washington muốn nhắc nhở Bắc Kinh  rằng “cho dù ở cách xa 12 ngàn dặm, nhưng Mỹ vẫn là cường quốc ở Thái Bình Dương”.