Mới đây, Bệnh viện Nhi Trung ương đã tiếp nhận một bệnh nhi 7 tuổi (ở Hà Tĩnh) nhập viện được chẩn đoán mắc viêm não do virus Dại và suy hô hấp.
Trước đó, ngày 23/1, trẻ bị chó nhà cắn vào vùng mặt. Một ngày sau khi bị chó cắn, trẻ được tư vấn và tiêm chủng vắc xin phòng Dại. Tuy nhiên, sau khi mới hoàn thành được 3 mũi vắc xin phòng dại, thì trẻ đã xuất hiện triệu chứng sốt, co giật, yếu tay chân.
Trẻ được điều trị tại bệnh viện địa phương, tuy nhiên, tình trạng bệnh tiến triển xấu, với những tổn thương não sớm, diễn biến nặng, nguy cơ tử vong. Vì vậy, gia đình đã đưa trẻ đến Bệnh viện Nhi Trung ương để tiếp tục điều trị.
Bé trai được điều trị tại bệnh viện địa phương, tuy nhiên, tình trạng bệnh tiến triển xấu. Ảnh: BVCC
Theo các bác sĩ, bệnh Dại là bệnh do virus Dại lây truyền từ động vật sang người, ảnh hưởng đến hệ thần kinh Trung ương nhưng có thể phòng ngừa được bằng vắc xin. Khi đã xuất hiện các triệu chứng lâm sàng, bệnh Dại gần như gây tử vong 100%. Trong 99% trường hợp, chó nhà là nguyên nhân lây truyền virus Dại sang người.
Tuy nhiên, bệnh Dại cũng có thể ảnh hưởng đến cả động vật nuôi và động vật hoang dã. Virus Dại lây lan sang người và động vật qua nước bọt, thường là qua vết cắn, vết trầy xước hoặc tiếp xúc trực tiếp với niêm mạc (ví dụ như mắt, miệng hoặc vết thương hở). Trẻ em từ 5 tuổi đến 14 tuổi là nạn nhân thường xuyên của căn bệnh này. Bệnh Dại hiện diện ở tất cả các châu lục ngoại trừ Nam Cực và hơn 95% số ca tử vong ở người xảy ra tại châu Á và châu Phi.
Chính vì thế, việc tiêm vắc xin dự phòng trước khi tiếp xúc cho những người có nguy cơ, bao gồm các bác sĩ thú y, người vận chuyển thú vật, người thám hiểm hang động, công nhân xử lý virus và những người đi du lịch đến các vùng lưu hành dịch,…Hay trường hợp khi một người bị chó, mèo, động vật nghi mắc bệnh dại cắn, liếm lên vết thương hở hoặc tiếp xúc với nước bọt của động vật nghi mắc bệnh Dại qua niêm mạc (như mắt, miệng, niêm mạc bộ phận sinh dục) hoặc các phơi nhiễm với bệnh phẩm/vi rút dại tại phòng thí nghiệm.
Nhiều trường hợp tử vong do chủ quan khi bị chó nhà cắn. Ảnh minh họa
Cần làm gì khi bị chó hoặc động vật cắn?
- Rửa vết thương dưới vòi nước chảy, càng sớm càng tốt trong 15 phút.
- Rửa vết thương bằng xà phòng và nước hoặc bằng các chất có tác dụng diệt khuẩn như cồn iod; cồn 700C hoặc rượu mạnh; xà phòng, dầu gội, dầu tắm…
- Khẩn trương đến các cơ sở y tế gần nhất để được đánh giá vết thương, tư vấn tiêm chủng vắc xin và huyết thanh theo từng trường hợp cụ thể căn cứ theo tình trạng động vật cắn, hoàn cảnh bị cắn hoặc tiếp xúc với nguồn bệnh; tình trạng và số lượng vết cắn, vị trí bị cắn; tình hình bệnh dại trong vùng.
Một số nguyên nhân thất bại trong điều trị dự phòng bệnh dại
- Tiêm vắc xin không đúng vị trí tiêm (tiêm mông)
- Tiêm vắc xin kháng Dại cùng vị trí tiêm vắc xin Dại
- Không sử dụng vắc xin kháng Dại khi có chỉ định
- Không làm sạch ngay vết thương
- Không thấm đẫm vắc xin kháng Dại vào tất cả vết thương
- Điều trị muộn
- Trên cơ địa người suy giảm miễn dịch
Theo các số liệu thống kê, hàng năm, thế giới ghi nhận khoảng 59.000 trường hợp tử vong do bệnh Dại ở người, chủ yếu ở Châu Á (59,6%) và Châu Phi (36,4%). Tại Việt Nam, bệnh Dại đã lưu hành nhiều năm nay ở hầu hết các tỉnh, thành. Đây là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây tử vong hàng đầu, với tỷ lệ tử vong gần 100% khi xuất hiện các biểu hiện lâm sàng.
Nhiều trường hợp tử vong do chủ quan khi bị chó nhà cắn, thiếu hiểu biết về bệnh Dại, hoặc e ngại tiêm phòng vắc xin, huyết thanh phòng dại…