30 tuổi, có nên khởi nghiệp?

Nếu Hollywood cần phác họa chân dung một doanh nhân trên phim ảnh thì hình mẫu phổ biến sẽ là: một anh chàng chưa đến 30, có thể có hoặc không bằng đại học, xuất hiện trong trang phục quần jean xanh, hơi nhếch nhác với mái tóc bù xù.

Khuôn mẫu này gợi ra hình ảnh lãnh đạo công nghệ trẻ tuổi Mark Zuckerberg thế nhưng Mark chỉ là một phần trong câu chuyện của thế giới doanh nhân. Nhiều doanh nhân thậm chí không nghĩ sẽ gây dựng sự nghiệp của riêng mình cho đến những năm 30, 40 hay tận 50 tuổi, sau rất nhiều năm làm việc.

Ray Kroc, nhà sáng lập nên hãng đồ ăn nhanh McDonald’s vẫn bán những chiếc cốc giấy và máy lắc trộn sữa cho tới năm ông 52 tuổi. Nhà sáng lập Mary Kay Ash của hãng mỹ phẩm Mary Kay còn bán sách và đồ trang trí nội thất cho tới năm 45 tuổi.

Nếu bạn đang băn khoăn khi mình trên 40 tuổi và bây giờ mới bắt đầu kinh doanh riêng, hãy nhìn vào những ví dụ về các doanh nhân Việt sau đây để được tiếp thêm động lực. 

Ông Trương Gia Bình - Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Tập đoàn FPT khởi nghiệp ở tuổi 32. Sinh năm 1956, trước khi bước qua tuổi 30, công việc của ông Bình gắn chặt với việc học tập và nghiên cứu. Năm 23 tuổi, ông Bình tốt nghiệp Cử nhân Toán, trường Đại học Tổng hợp Lomonosov, CHLB Nga. Ba năm sau, ông bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ chuyên ngành Toán Lý của trường này. Về nước năm 26 tuổi, ông làm tại Viện Cơ học thuộc Viện khoa học Việt Nam. Sau đó, từ năm 1983 tới 1985, ông là nghiên cứu viên cao cấp thuộc Viện toán học Steclov thuộc viện Hàn Lâm khoa học Xô Viết. 

Năm 1988, khi bước sang tuổi 32, ông Bình cùng các thành viên khác sáng lập Công ty công nghệ Thực Phẩm, tiền thân của Tập đoàn FPT sau này.

Hiện, FPT có trên 15.000 nhân viên, với tổng tài sản khoảng 15.000 tỷ đồng và lợi nhuận hàng năm luôn vượt trên nghìn tỷ.

Hay như tỷ phú Phạm Nhật Vượng - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vingroup. Theo giới thiệu của Vingroup, ông Vượng sinh năm 1968, nguyên quán Hà Tĩnh, là kỹ sư kinh tế Địa Chất. Ông Vượng bắt đầu kinh doanh từ khá sớm, nhưng trước tuổi 30, ông chủ yếu sống và làm việc tại Đông Âu .
Trước năm 1993, ông Vượng học và làm việc ở Matxơcova. Công việc của ông khi đó giống như những tiểu thương buôn bán nhỏ tại chợ người Việt. Năm 25 tuổi, ông Vượng cùng một số bạn bè thành lập Công ty cổ phần Technocom, chuyên kinh doanh các mặt hàng thức ăn nhanh tại Ukraina. Theo ước tính, ở thời kỳ thịnh vượng, sản phẩm mỳ gói Mivina của Technocom chiếm 80\% tới 90\% thị phần tại Ukraina, biến công ty này thành một trong những doanh nghiệp nổi tiếng nhất tại quốc gia này.

Năm 2000, Tập đoàn Technocom thông qua hai công ty là Vincom và Vinpearl bắt đầu đầu tư vào Việt Nam trong các lĩnh vực du lịch khách sạn, bất động sản, chứng khoán và thương mại tài chính.

Tháng 9 năm 2009, Tập đoàn Technocom tại Việt Nam đổi tên thành Tập đoàn Vingroup (tên đầy đủ là: Tập đoàn Đầu tư Việt Nam), chuyển trụ sở từ Kharkov (Ukraina) về Hà Nội. Tháng 2 năm 2010, Tập đoàn Nestle của Thụy Sĩ đã mua lại cơ sở Technocom ở Ukraina và thương hiệu Mivina, giá mua được thỏa thuận giữ kín. Tháng 11 năm 2011, đại hội cổ đông bất thường 2 Công ty cổ phần Vincom và Vinpearl đã chính thức thông qua phương án sáp nhập để thành lập Tập đoàn Vingroup.

Một ví dụ khác là đại gia Đoàn Nguyên Đức - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai.

Đảm đương cả cương vị Chủ tịch Câu lạc bộ bóng đá Hoàng Anh Gia Lai, nên vị doanh nhân sinh năm 1963 còn được biết đến với tên gọi Bầu Đức. Trước khi trở thành ông chủ Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai với tài sản cá nhân vài nghìn tỷ đồng, ông Đoàn Nguyên Đức có sự nghiệp học hành nhiều trắc trở với 4 lần thi trượt đại học.

Năm 22 tuổi, sau khi thử đi thử lại với công danh khoa cử, ông Đức quyết định thành lập một phân xưởng nhỏ chuyên đóng bàn ghế cho học sinh tại xã ở Gia Lai. Qua vài năm điều hành, năm 1990, xí nghiệp này bắt đầu làm ăn có lãi, vốn liếng tăng lên nhanh chóng. Ba năm sau đó, khi tròn 30 tuổi, ông quyết định chuyển phân xưởng thành Xí nghiệp Tư doanh Hoàng Anh, tiền thân của Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai, với công việc chính vẫn là chế biến gỗ.

Hiện, Hoàng Anh Gia Lai hoạt động trong 4 lĩnh vực chính là bất động sản, thủy điện, cao su và chế biến gỗ. Ngoài thị trường trong nước, bầu Đức cũng đang chi hàng trăm triệu USD đầu tư sang Lào, Campuchia, Myanma. Cá nhân ông Đức hiện là người giàu thứ 2 sàn chứng khoán Việt Nam.

Một khi bạn đã tìm thấy những gì bạn muốn làm, thì hãy ghi nhớ những điều dưới đây để tạo dựng thành công, dù có thể bạn bắt đầu kinh doanh từ con số 0:

Tìm hiểu những thông tin về các công ty khác đang kinh doanh trong lĩnh vực mà bạn muốn phát triển là điều không bao giờ thừa. Thậm chí bạn phải đi sâu nghiên cứu, “lặn ngụp” trong các thông tin thị trường và nghiên cứu nó như một chuyên gia.

Bên cạnh đó, nên tìm kiếm Google các từ khóa có liên quan đến ngành nghề mà bạn muốn kinh doanh. Không được nản lòng nếu thị trường có vẻ đã được nhiều đối thủ khai thác, điều quan trọng là bạn cần tìm được ý tưởng đột phá.

Denise Morrison, CEO của Tập đoàn Campell Soup từng nói rằng: “Điều mà tôi học được sớm nhất là cần phải đặt ra mục tiêu cho cuộc đời của chính mình, cả ngắn hạn và dài hạn, trong kinh doanh cũng vậy. Đặt ra những mục tiêu sẽ giúp chúng ta vạch ra những kế hoạch cụ thể để đạt được chúng”.

Thực tế, với những người làm kinh doanh, họ thường đặt ra những mục tiêu tài chính cụ thể theo giai đoạn và luôn ghi nhớ nó trong đầu. Mỗi khi đạt được một cột mốc trong tiến trình thực hiện mục tiêu tức là bạn đang tiến ngày càng gần hơn đến thành quả cuối cùng. Đặt mục tiêu cũng giúp bạn hiểu rõ được công việc mỗi ngày bạn phải làm là gì.

Trong thời đại công nghệ số, bạn không thể bỏ qua việc tạo ra một trang web với nội dung hấp dẫn để người xem có thể nắm bắt được những ý tưởng độc đáo mà bạn muốn truyền tải. Thông qua đó, những đối tác và khách hàng sẽ hiểu hơn về sản phẩm và dịch vụ của bạn. Sử dụng mạng xã hội cũng là một cách hiệu quả để quảng bá thương hiệu của bạn.

Email là hình thức tốt nhất để lưu trữ thông tin trực tuyến hiện nay và xây dựng một danh sách email là một trong những công cụ quan trọng nhất trong việc xây dựng một doanh nghiệp.

Khi bạn phát triển trang web chia sẻ, hãy lưu lại thông tin của những người từng ghé thăm trang web của bạn bằng cách yêu cầu họ để lại email hoặc số điện thoại và thường xuyên gửi các thông tin có giá trị cho họ.

Điều này sẽ giúp bạn duy trì mối liên hệ với các khách hàng tiềm năng khi sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn ra mắt.

Bill Gates, Oprah Winfrey hay Warren Buffett đều khởi nghiệp từ tay trắng và theo đuổi đam mê mà không cần phải chờ đến lúc đã có sự chuẩn bị hoàn hảo.

Nếu bạn đặt ra mục tiêu trong 6 tháng, công việc kinh doanh của bạn phải thu về được những khoản tiền đầu tiên, bạn phải bán một cái gì đó.

Hãy dành thời gian để tìm hiểu những khó khăn mà những người truy cập web (khách hàng) của bạn đang phải đối mặt và xây dựng mối quan hệ với họ. Sau đó, tạo ra sản phẩm hoặc dịch vụ có thể giải quyết vấn đề của khách hàng và bạn sẽ thu về được những khoản tiền đầu tiên khi bán được sản phẩm, dịch vụ.

Kevin Plank, CEO của hãng đồ thể thao nổi tiếng Under Armour từng nói rằng: “ Có một số doanh nhân ngày nay vì sợ thất bại nên thường bào chữa rằng ‘bây giờ chưa phải lúc’. Nhưng thực ra, không phải việc gì cũng phải chờ đến thời điểm tốt nhất. Tôi đã khởi nghiệp bằng việc thành lập công ty may mặc trong thời điểm mà công nghệ cao mới là lĩnh vực hot. Lúc đó tôi đã nghĩ, thôi nào, hãy bước ra ngoài và nắm bắt một cơ hội và bắt đầu kinh doanh thôi”.

Rất nhiều người lãng phí thời gian suy nghĩ về những điều hoàn hảo trước khi họ khởi động kinh doanh. Đây là một sự lãng phí thời gian. Các công ty thành công cũng khởi động rất ngẫu nhiên và không phải công ty nào cũng bắt đầu với tất cả sự chuẩn bị hoàn hảo.

Hãy lấy Facebook và tất cả những thay đổi và cải tiến dần qua thời gian làm một ví dụ. Mạng xã hội này bắt đầu từ một trang web trong phạm vi trường đại học rồi dần dần cải thiện các tính năng để vươn tầm ra toàn thế giới và hiện nay đã có hơn 1 tỷ người dùng.

Vì vậy, hãy bắt đầu kế hoạch kinh doanh của bạn ngay từ hôm nay. Nếu không phải bây giờ, thì là bao giờ?

Ngọc Anh  (Tổng hợp)