Vụ lừa đảo gây chấn động Mỹ: "Đội lốt" từ thiện chiếm đoạt hơn 600.000 USD chi cho tình trẻ

Ông William Aramony là người đã xây dựng tổ chức từ thiện United Way Of America thành một trong những tổ chức từ thiện hàng đầu của Mỹ.

Được biết, trong 22 năm điều hành tổ chức từ năm 1970 đến 1992, ông Aramony đã đưa tên tuổi của United Way và hơn 2.100 chi nhánh độc lập của tổ chức này thành một thương hiệu quen thuộc với người dân. Dưới sự lãnh đạo của ông, số tiền từ thiện được gửi cho United Way đã tăng từ 787 triệu USD lên 3,1 tỷ USD.

Hành trình xây dựng danh tiếng

William Aramony sinh ngày 27/7/1927 tại Jewett, bang Conneticut (Mỹ). Ông lớn lên ở Worcester, Massachusetts, tốt nghiệp Đại học Clark năm 1949 và lấy bằng thạc sĩ về công tác xã hội tại Cao đẳng Boston năm 1951.

Cùng năm đó, ông kết hôn với người vợ đầu là bà Bebe Ann Nojeim. Cả hai có với nhau 3 người con chung nhưng cuối cùng đã "đường ai nấy đi" vào năm 1991. Sau đó, năm 2002, ông tái hôn với bà Gail Manza.

Ông Aramony đã tham gia Quân đội từ năm 1951 đến năm 1953 và trở thành trung úy trong Quân đoàn Dịch vụ Y tế, cung cấp các dịch vụ xã hội tâm thần tại một bệnh viện quân sự ở Texas cho các cựu chiến binh mắc chứng rối loạn căng thẳng chiến đấu.

Năm 1954, ông gia nhập tổ chức từ thiện United Community Fund and Council of America, tiền thân của United Way. Trong 4 năm tiếp theo, ông là nhân viên lập kế hoạch nhân sự cho chi nhánh của tổ chức ở Indiana. Sau đó vào những năm 1960, ông là giám đốc điều hành các chi nhánh ở Indiana, Nam Carolina và Florida.

Ông William Aramony đã xây dựng nên thương hiệu của tổ chức từ thiện United Way. Ảnh: NY Times

Khi ông gia nhập cơ quan quản lý vào năm 1970, tổ chức này được miêu tả giống như một hiệp hội thương mại với hàng nghìn chi nhánh độc lập và theo đuổi nhiều mục tiêu từ thiện. Sau đó, để tạo nên một thương hiệu đặc sắc và mang tính quốc gia, ông Aramony đã đề xuất đổi tên tổ chức thành United Way Of America, chuyển trụ sở chính từ New York đến Alexandria. 

Ngoài ra, ông còn thuê một nhà thiết kế đồ họa thiết kế logo riêng cho tổ chức. Ông đã đi đến mọi thành phố lớn để thuyết phục các chi nhánh độc lập sử dụng biểu tượng mới, tên chung và một chiến lược thống nhất.

Ông đã đạt được một bước đột phá vào năm 1973 bằng cách thành lập quan hệ đối tác với Liên đoàn Bóng đá Quốc gia (N.F.L), sử dụng các cầu thủ và huấn luyện viên để quảng bá hình ảnh và hoạt động của tổ chức.

Đến năm 1981, khi ông Ronald Reagan đắc cử tổng thống Mỹ, tổ chức United Way và ông Aramony được công nhận là nguồn "động lực chính" của các hoạt động từ thiện. 

Trong cuốn sách năm 1987 của mình "United Way: Trăm năm tiếp theo", ông Aramony đã dự đoán về sự phát triển vượt bậc trong tương lai của tổ chức từ thiện này. 

Âm mưu lừa đảo bị phanh phui

Tuy nhiên, tới những năm đầu 1990, ông William Aramony bất ngờ bị bài viết của tờ Washington Post phanh phui hành động sai trái của mình. 

Cụ thể, trong năm 1992, dư luận chấn động khi phát hiện ra "ông trùm" từ thiện nổi tiếng ấy hóa ra lại là kẻ lừa đảo, bòn rút tiền từ chính tổ chức từ thiện do ông điều hành. Sau khi bị bại lộ, ông đã buộc phải từ chức và rời United Way vào cùng năm.

Tới năm 1994, ông William Aramony cùng 2 đồng phạm bị cáo buộc 71 tội danh lừa đảo, trốn thuế và rửa tiền. Bên cạnh đó, ông Aramony bị tố ăn cắp 1 triệu USD tiền gây quỹ từ thiện của tổ chức. 

Những sự thật về hành vi gian lận của ông Aramony bị phanh phui đã khiến dư luận chấn động. Ảnh: NY Times

Trong đó, các nguồn tin cho biết ông đã cho tình trẻ của mình khi ấy là Lori Villasor 80.000 USD tiền mặt và chi tiền cho các chuyến du lịch sang trọng cùng cô tới London (Anh), New York (Mỹ), Ai Cập và nhiều nơi khác.

Được biết, Lori Villasor đã bắt đầu quan hệ tình ái với "ông trùm" từ thiện William Aramony vào năm 1986, khi mới 17 tuổi. Ông được cho là đã lấy tiền chiếm đoạt được từ United Way để mua một căn hộ sang trọng ở thành phố New York. Thời điểm ấy, ông nói rằng căn hộ này được sử dụng làm trụ sở của United Way nhưng theo các nhân chứng, chỉ có mình ông Aramony và tình nhân Villasor có chìa khóa vào căn hộ trên.

Không chỉ chi tiền cho những chuyến du lịch sang trọng, ông Aramony còn dành tiền cho các buổi hẹn hò xa hoa, từ mua vé nhạc kịch Broadway tới các bữa tối đắt đỏ ở New York. 

Tại Tòa án liên bang Alexandria năm 1995, các công tố viên đã cho biết nghi phạm đã sử dụng Partnership Umbrella, một công ty con của United Way mà ông Aramony thành lập vào năm 1986, để bòn rút tiền. 

Các luật sư của ông Aramony và 2 đồng phạm Stephen J. Paulachak và Thomas J. Merlo, đều là giám đốc điều hành United Way, đã phủ nhận các cáo buộc. Tuy nhiên, cuối cùng, cả 3 người đàn ông đã phải lĩnh án tù với 3 tội danh âm mưu lừa đảo, gian lận và ăn cắp 600.000 USD. 

Khi ở trong tù, ông Aramony đã kiện United Way, đòi 4,2 triệu USD tiền trợ cấp hưu trí và khoản bồi thường. Tuy nhiên, phía United Way đã phản đối đề xuất này vì những thiệt hại mà ông đã gây ra đối với tổ chức.

Cuối cùng, tòa án ra phán quyết ông Aramony vẫn được hưởng một vài quyền lợi từ tổ chức từ thiện. Nhưng vì ông phải đền bù cho những tổn hại do mình gây ra đối với tổ chức nên số tiền cuối cùng ông nhận được chỉ là 7.781 USD.

Ông William Aramony được thả tự do vào năm 2001. Sau khi ra tù, ông dành phần lớn thời gian thực hiện một dự án của riêng mình ở Trung Đông nhằm thúc đẩy các chuyến thăm trao đổi, họp mặt cùng các dịch vụ hòa giải cho các cộng đồng Cơ đốc giáo, Do Thái và Hồi giáo. Ông mất năm 2011 ở tuổi 84 sau thời gian chống chọi với bệnh ung thư.

Minh Hạnh (Theo NY Times)