Vụ án “Cướp gỗ huê”: Tại sao 14 bị can tiếp tục kêu oan?

Vụ án “cướp gỗ huê” tại tỉnh Quảng Bình đã kéo dài gần 3 năm nay. Viện kiểm sát nhân dân (VKSND) và tòa án nhân dân (TAND) nhiều lần trả lại hồ sơ, đã khiến có nhiều hoài nghi trong dư luận về sự bất thường của vụ án. Lá đơn kêu oan lần này đến với báo Đời sống & Pháp luật khi một bị can đã qua đời trong một tai nạn giao thông, nên chỉ còn 14 bị can cùng ký tên.

Các bị can tiếp tục kêu oan

Năm 2012, cả tỉnh Quảng Bình đã nóng lên về câu chuyện 3 cây gỗ sưa đỏ (hay gọi là huê) có giá hàng trăm tỷ đồng được phát hiện tại khu vực Hung Trí thuộc VQG Phong Nha – Kẻ Bàng. Sự việc càng nóng hơn khi CQĐT Công an huyện Bố Trạch và Phòng CSĐT tội phạm về trật tự Xã hội (PC45) Công an tỉnh này đã bắt giữ, khởi tố 15 đối tượng. Nhiều ý kiến cho rằng, CQĐT đã vội vàng nhận định và buộc tội 15 người trên có hành vi cướp tài sản (gỗ huê).

Trong đơn kêu oan của các “bị can” cho thấy: Trước đó, vào cuối tháng 4/2012, Quảng Bình rộ thông tin, nhóm của Phạm Văn Thắng trú tại xóm Thanh Sen, xã Phúc Trạch, huyện Bố Trạch đã phát hiện 3 cây huê tại Hung Trí thuộc VQG Phong Nha – Kẻ Bàng. Nguyễn Văn Hiệu đã rủ một số lái buôn lên xã Xuân Trạch (Bố Trạch) tìm gom huê về xuôi tiêu thụ. Tại đây, nhóm của Hiệu gặp nhóm của Phạm Văn Toàn và được biết, nhóm này vừa gom được 7 gùi gỗ huê (khoảng 400kg) từ 3 cây gỗ trên.

Nhóm của Hiệu đặt vấn đề mua lại số gỗ huê trên của Toàn. Lúc đầu, Toàn ra giá 1,2 tỷ đồng. Trong quá trình thương thảo, Hiệu có nói, nếu không bán sẽ báo kiểm lâm và công an lên thu giữ, nên nhóm của Toàn đồng ý bán lại số gỗ trên với giá 750 triệu; trong đó, 150 triểu trả tiền công gùi. Tổng số tiền 600 triệu, nhóm của Hiệu mới có và đưa trước cho Toàn 390 triệu, còn nợ 210 triệu đồng.

Sau đó, nhóm của Hiệu giao cho Ngô Xuân Thiện (thường gọi là Bốn) mang trả số tiền trả nợ cho Toàn. Tuy nhiên, do cá độ bóng đá, cờ bạc nên Thiện mất hiết tiền, chưa có trả đành dây dưa. Khoảng thời gian này, Toàn đã nhiều lần tìm đến Hiệu để đòi tiền nhưng Hiệu nói, đã đưa cho Thiện rồi.

Biết sự việc, một điều tra viên (xin giấu tên) đã tìm gặp Toàn, thuyết phục làm đơn tố cáo nhóm của Hiệu cướp gỗ sưa. Khoảng 20 ngày sau, CQĐT Công an huyện Bố Trạch đã triệu tập cả nhóm của Hiệu đến làm việc, rồi khởi tố bị can các đối tượng về tội Cướp tài sản và giao cho Phòng PC45 Công an tỉnh Quảng Bình thụ lý.

Trong suốt thời gian điều tra, các bị can nhất quyết khẳng định, họ không hề có hành vi cướp số gỗ trên. Đơn của họ đều được chuyển về Cơ quan CSĐT, Phòng PC45 Công an tỉnh Quảng Bình. Tiếc thay, cơ quan này không hề có một phản hồi nào cho các bị can cũng như gia đình họ. Không những thế, CQĐT vẫn nhất quyết đề nghị truy tố các “bị can” trên về tội Cướp tài sản theo Khoản 4, Điều 133 của BLHS (mức án từ 18 năm tù đến tử hình).

Thời gian điều tra của vụ án cứ nhùng nhằng, kéo dài suốt 2 năm nhưng không có kết quả. Nhiều lần, VKSND và TAND tỉnh Quảng Bình đã trả lại hồ sơ, đề nghị CQĐT xem xét, bổ sung chứng cứ.

Hồ sơ vụ án

Tháng 4/2014, nhóm PV báo Đời sống và Pháp luật đã trở lại Quảng Bình, gặp các cơ quan tiến hành tố tụng của vụ án trên để làm rõ. Lãnh đạo và các điều tra viên thuộc Phòng PC45 đều từ chối làm việc(!?). Tại VKSND tỉnh, ông Trần Trường Phi, Phó Viện trưởng (phụ trách kiểm sát án hình sự) đã thẳng thắn, thừa nhận những sai sót trong quá trình điều tra cũng như kết luận vụ án. Ông Phi cho biết, VKSND tỉnh đã nhiều lần trả lại hồ sơ cho CQĐT vì không đủ chứng lý để buộc tội các bị can.

Trước đó, TAND tỉnh cũng đã tiếp tục trả lại hồ sơ khi cho rằng: Không có nạn nhân nào bị đe dọa, đánh đập để cướp gỗ huê. Thông qua việc chia chác tiền cho thấy, có việc mua bán trao đổi chứ không phải là cướp. Có nhiều mâu thuẫn trong lời khai giữa bị can và bị hại; không có đối chất…

Ông Trần Trường Phi còn đặt ra nghi ngờ tính trung thực của bản kết luận trước đó của CQĐT khi cho rằng: Vô lý đến mức, sau 20 ngày bị hại mới tố cáo vì điều tra viên đến nhà thuyết phục. Thậm chí, họ đang quay lại tìm nhau để đòi số tiền nợ chưa trả hết. Tang vật liên quan của vụ án thì chẳng thu được gì.

Ông Ngô Văn Xảo, nguyên Phó Chánh án TAND tỉnh Quảng Bình bất bình về nội dung kết luận của CQĐT trong vụ án này. “Tôi có hàng chục năm làm thẩm phán và lãnh đạo tòa, nhưng chưa bao giờ gặp một vụ án mà CQĐT làm ẩu và liều lĩnh đến như vậy. Sao có vụ cướp gì mà lạ lùng thế, bằng chứng, tang vật thì chẳng có gì. Quy cho người ta tội cướp, tôi thấy quá coi thường pháp luật”, ông Xảo nói.

Bị can Nguyễn Văn Hiệu nói: “Đến lúc này chúng tôi thực sự hoang mang, chúng tôi đã từng đi mua bán gỗ từ rất lâu rồi, nhưng khi mua bán số gỗ huê từ anh Toàn lần này, chúng tôi lại bị bắt tạm giam. Khi được cho tại ngoại, chúng tôi cũng đã kêu oan rất nhiều nơi nhưng vẫn không được giải quyết”.

Bị can Hồ Xuân Thiện cho biết: “Tôi và Toàn quen biết và làm ăn với nhau trước đó cũng 4 năm rồi, nên tôi là người trả giá và trả tiền cho Toàn, nhưng khi tôi chưa kịp trả hết số tiền còn lại cho Toàn thì tôi bị công an bắt giam. Thực sự, tôi không cũng không hiểu nổi tại sao lại như vậy nữa”.

Đối với bị can Nguyễn Ngọc Hoàn, gần 3 năm qua là thời gian mà gia đình anh phải vượt qua mọi thử thách để tồn tại. Con gái đang học lớp 10 đòi bỏ học vì đám bạn trêu chọc là con gái của một thằng tù, vợ chồng anh thì mấy lần tái hợp vì không chịu nổi sức ép của dư luận. “Tôi là người thường xuyên đi rừng nên khi nghe tin có cây gỗ huê bị đốn hạ rồi thì chúng tôi vào xem có gì nữa không để vào mua lại bán kiếm lời thôi. Nhưng không ngờ mua bán lời lãi không được bao nhiêu lại phải chịu thêm cái án tù”, Hoàn buồn bã phân trần.

Sau loạt bài đầu tiên được đăng tải trên báo Đời sống và Pháp luật về nghi vấn có oan sai trong vụ án “cướp gỗ huê” tại Quảng Bình, VKSND tối cao đã yêu cầu VKSND tỉnh Quảng Bình trả hồ sơ, làm rõ những nội dung báo đã nêu. “Yêu cầu VKSND tỉnh Quảng Bình kiểm tra vụ việc trên, báo cáo lãnh đạo VKSND tối cao phụ trách và Vụ 1A, đồng thời gửi báo cáo về Văn phòng VKSND tối cao để theo dõi”, văn bản của VKSND tối cao ghi rõ.

Sau khi VKSND trả hồ sơ lần thứ 3, CQĐT đã có kết luận bổ sung và toàn bộ hồ sơ vụ án “cướp gỗ huê” đã được chuyển đến TAND tỉnh Quảng Bình chờ xét xử tiếp (dự định ngày 24/11) tới đây. Ông Dương Hữu Lực, Phó Chánh án TAND tỉnh Quảng Bình cho biết: “Hiện, chúng tôi đang xem xét để đưa vụ án ra xét xử, vì hiệu lực trả hồ sơ 2 lần của tòa đã hết. Nếu tòa xem xét hồ sơ, không đủ cơ sở để kết tội. Kết luận bổ sung của CQĐT cũng không làm rõ được yêu cầu thì tòa có thể sẽ tuyên vô tội”.

Ông Dương Hữu Lực, Phó Chánh án TAND tỉnh Quảng Bình: "Tòa có thể sẽ tuyên vô tội".

Vẫn giữ nguyên quan điểm ngay từ khi bắt đầu vụ án, luật sư Ngô Đức Thịnh (Văn phòng luật sư Thịnh Đức) cho rằng: “Vụ án sẽ vẫn mãi bế tắc nếu không làm rõ được số tiền 390 triệu mà Phạm Văn Toàn đã nhận được từ nhóm của Hiệu. Rõ ràng là không thể nào đi cho một số tiền lớn như vậy mà không có trao đổi mua bán. Và tại sao cơ quan điều tra không thu lại số tiền 390 triệu mà Toàn đã lấy, đây số tiền của việc mua bán gỗ trái phép cơ mà. Nếu Tòa xử các bị can vào tội Cướp tài sản thì Tòa đã không thận trọng  trong quá trình xem xét vụ án và sẽ rơi vào một vụ án oan sai”

Sau nhiều lần xin lịch làm việc với Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Bình, mới đây ông Lê Xuân Hòa, Viện Phó VKSND tỉnh Quảng Bình đã đưa ra một câu ngắn gọn: “VKSND tỉnh Quảng Bình quyết định truy tố các bị can trong vụ án Nguyễn Văn Hiệu và đồng bọn can tội Cướp Tài sản”. Tuy nhiên, khi PV hỏi cơ sở nào để VKS đưa quan điểm như vậy thì ông Hòa đã từ chối trả lời và cho rằng, ông có quyền không trả lời báo chí(!?).

Được biết, trong bản kết luận điều tra bổ sung của cơ quan điều tra mới đây không làm rõ được nhiều tình tiết mà tòa án và viện kiểm sát đã yêu cầu. Nói đúng hơn là không có gì mới so với bản kết luận điều tra trước đây. Những nghi vấn về việc các điều tra viên trong vụ án cố tình vòi tiền, làm sai lệch hồ sơ, cho bị can ký vào khống chỉ vào bản khai…vẫn còn bị bỏ ngõ.