Vì sao trẻ sinh non có nguy cơ tử vong cao?

Mới đây, sự việc 4 trẻ sinh non tử vong cùng một lúc tại bệnh viện Sản Nhi Bắc Ninh gây xôn xao. Nhiều người đặt ra câu hỏi vì sao trẻ sinh non lại có nguy cơ tử vong cao?

Trẻ sinh non có nguy cơ tử vong gấp 20 lần so với trẻ sinh đủ tháng

Trả lời câu hỏi trên Bác sĩ Lê Quang Thanh, Giám đốc Bệnh viện Từ Dũ TP HCM cho biết hàng năm nơi đây tiếp nhận điều trị cho khoảng 6.500 trẻ sinh non, nhẹ cân. Sinh non là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trong vòng một tháng đầu đời và đứng thứ hai chết trẻ dưới một tuổi, sau bệnh lý viêm phổi.

Bác sĩ cho biết thêm, so với trẻ đủ tháng, trẻ sinh non là trẻ ra đời dưới 37 tuần tuổi có nguy cơ tử vong gấp 20 lần do dễ bị hạ thân nhiệt, nhiễm khuẩn, suy hô hấp và những trở ngại trong nuôi dưỡng. Chi phí y tế dành cho trẻ sinh non gấp 10 lần cho trẻ đẻ đủ tháng, thời gian nằm viện dài gấp 9 lần. Trẻ sinh non sống sót phải đối mặt với nguy cơ bất thường trong phát triển vận động, thần kinh, giảm khả năng học tập. 75% trẻ em dưới 1 tuổi tử vong do bị sinh non. Khoảng 25% trẻ sinh non bị mù hoặc giảm thị lực, 5% trẻ giảm thính lực. Những di chứng dài hạn có thể gặp như tăng nguy cơ bệnh lý tim mạch, tăng huyết áp, hen suyễn...

Một số khuyết tật có tính chất lâu dài đối với trẻ sinh non bao gồm: các vấn đề về hành vi, như rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) và tình trạng căng thẳng, lo lắng. Các bệnh về thần kinh, như bệnh bại não có ảnh hưởng đến não bộ, tủy sống và các dây thần kinh. Hội chứng tự kỷ, là một nhóm bệnh có ảnh hưởng đến khả năng ngôn ngữ, các kỹ năng xã hội và hành vi của trẻ.

Trẻ sinh non phải đối mặt với nguy cơ mắc các bệnh:

Suy hô hấp: Đây là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến nguy cơ tử vong ở trẻ sinh non. Trẻ càng sinh thiếu tuần tuổi thì càng dễ bị suy hô hấp. Đặc trưng của tình trạng này đó là bệnh màng trong, do sự thiếu hụt hoạt tố sunfactan, chất có chức năng giữ phế quản phổi không bị xẹp khi thở ra. Bệnh này dẫn đến triệu chứng trẻ bị tím tái, thở gắng sức, phải hỗ trợ máy thở và có thể tử vong.

Hen phế quản: Là bệnh khó thở từng cơn do co thắt phế quản kèm tăng tiết dịch.

Loạn sản phế quản phổi: Là một bệnh mãn tính ở phổi khiến phổi phát triển không bình thường và dễ bị viêm. Ngay cả khi tình trạng của phổi được cải thiện hơn thì trẻ sinh non vẫn dễ gặp phải những triệu chứng tương tự như bệnh hen suyễn trong suốt cuộc đời.

Vàng da: Vàng da cũng là một hiện tượng thường gặp, do sự hình thành sắc tố da cam (bilirubin) ở trong máu, mật và nước tiểu. Thành phần này làm cho da và mắt trở nên vàng, nhưng triệu chứng thường nhẹ và có thể điều trị được. Tuy nhiên nếu thành phần này tồn tại quá nhiều trong cơ thể sẽ có nguy cơ ảnh hưởng tới não bộ.

Rối loạn tiêu hóa: Triệu chứng thường gặp ở trẻ sinh non là thường xuyên ói, nôn trớ, trướng bụng hoặc bị tiêu chảy liên tục, ăn kém và không hấp thụ được chất dịnh dưỡng, chậm tăng cân. Ruột của trẻ vì phát triển chưa hoàn thiện, không đủ máu, mỏng dần rồi dẫn đến bị viêm hoạt tử ruột hoặc bị thủng.

Chính vì vậy, khi trẻ có hiện tượng bị ói ra dịch xanh, trướng bụng, ăn kém thì cần tìm gặp ngay bác sĩ để được thăm khám và cứu chữa kịp thời.

Bệnh xơ hóa võng mạc: Đây là căn bệnh vô cùng nguy hiểm, do trẻ bị ngộ độ oxy khi nồng độ oxy có trong máu quá cao làm cho võng mạc giãn nở và co thắt bất bình thường, gây tổn thương đến thị giác và có thể bị mù lòa nếu phụ huynh không đưa con đến khám bác sĩ đúng định kỳ.

Rối loạn huyết học: Trẻ sinh thiếu tháng sẽ dễ bị thiếu hụt có yếu tố làm đông máu nên dễ bị xuất huyết ở một số bộ phận của cơ thể như: dạ dày, phổi, mật, gây thiếu máu cấp tính. Nặng hơn trẻ có thể bị xuất huyết não, co giật, hôn mê sâu và bị tử vong.

Khi trẻ có triệu chứng da kém sắc, không được hồng hào, chậm lên cân, các bà mẹ nên đưa con đi khám kịp thời để chữa trị đúng đắn.

Dễ mắc bệnh tự kỷ: Các nhà nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng trẻ sinh non thường có nguy cơ cao mắc hội chứng rối loạn tâm thần. Việc trẻ em sinh thiếu cân có mối liên hệ mật thiết đến vấn đề nhận thức của trẻ trong đó có bệnh tự kỷ, căn bệnh phổ biến hiện nay ở trẻ em hiện đại.

Mỹ An (T/h)