Vì sao Obama lo âu khi chỉ trích Putin?

Một chuyện đã trở thành phổ biến là hình ảnh Tổng thống Mỹ Barack Obama lớn tiếng chỉ trích Nga và Tổng thống Vladimir Putin vì chính sách của Nga đối với Ukraina mà phía Mỹ cho là sai lầm, khiến cho các tầng lớp trong xã hội, các doanh nhân và người dân Nga đang phải đối mặt với lệnh trừng phạt cứng rắn hơn từ phía phương Tây.

Cũng là chuyện thường thấy, khi lớn tiếng phát biểu chống Nga, ông Obama có vẻ mặt rõ ràng là lo lắng. Ngược lại, Tổng thống Nga Vladimir Putin lại có vẻ bình thản và không hiếm khi ông mỉm cười.

Điều gì đang xảy ra vậy?

Công khai đối đầu với Nga vì tình hình Ukraina, một khủng hoảng vốn không phải do Nga mà là do phương Tây gây ra, Tổng thống Obama và các đồng minh của ông ta phải đối mặt với một số vấn đề nghiêm trọng.

Đơn cử như vụ tai nạn máy bay Boeing 777 của  Malaysia Airlines. Buộc tội một cách vô căn cứ Nga và phe ly khai ở đông nam Ukraina (được cho là Nga hỗ trợ), Washington và Brussels đã vi phạm các chuẩn mực. Họ thổi phồng thành một vụ bê bối lớn, công bố rằng bắn hạ máy bay chở khách Boeing 777 trong chuyến bay MH17 là tội ác khủng khiếp, các thủ phạm cần bị trừng phạt nặng nề bằng hình thức trừng phạt và dọa đưa ra tòa án quốc tế. Tuy nhiên, cho đến bây giờ vẫn chưa có bằng chứng cho thấy chiếc Boeing 777 bị các lực lượng ly khai  bắn hạ. Xét theo dấu vết trên thân máy bay Boeing 777, giả thiết máy bay Malaysia bị Su-25 của quân đội Ukraina bắn rơi là rất thuyết phục. Nếu kết quả giải mã hộp đen và các cuộc giám định chuyên môn khác chứng minh tội lỗi thuộc về quân đội Ukraina, Washington và Brussels sẽ lâm vào tình huống không hề dễ chịu. Họ buộc phải xin lỗi Nga vì đã buộc tội vô cớ và thể theo lời kêu gọi của Mỹ, phải đưa những kẻ có tội là các nhà lãnh đạo của Ukraina ra trước vành móng ngựa. Đối với Tổng thống Obama, vụ này sẽ làm cho ông bị mất mặt. Vậy thì làm sao mà ông ta lại không lo âu?

Tình hình các biện pháp trừng phạt cũng không khá hơn. Mới đây, ông Obama tuyên bố một câu khá bí hiểm: "Chúng tôi không biết lệnh trừng phạt đang được thực hiện như thế nào, nhưng chúng tôi tin tưởng rằng các lệnh đó đã gây áp lực lên nước Nga”. Trong thực tế, ông Obama có thể đã biết rằng các biện pháp trừng phạt không hề gây ra hoảng loạn ở Nga, không có chia rẽ trong các tầng lớp lãnh đạo và dân chúng, không đòi Tổng thống Putin lùi bước trong lập trường về Ukraina và Crimea. Có thể nói, các biện pháp trừng phạt phương Tây rốt cuộc đã buộc Nga phải bắt đầu giải quyết các vấn đề khó khăn như đấu tranh chống tham nhũng và quan liêu, chống phụ thuộc vào lĩnh vực xuất khẩu nhiên liệu năng lượng và phải đổi mới nền công nghiệp chế tạo máy yếu kém. Hầu hết người dân Nga hài lòng với việc chính phủ áp đặt hạn chế nhập khẩu thực phẩm phương Tây vì cuối cùng, nông nghiệp trong nước sẽ có cơ hội tự cung tự cấp, có cơ hội để người Nga tiêu dùng hàng hóa thực phẩm do Nga sản xuất, lấy lại thị trường Nga mà cho đến gần đây gần như do các nhà sản xuất nông nghiệp phương Tây chiếm độc quyền!

Ông Obama cũng không thể hài lòng với các báo cáo quân sự từ chiến trường, nơi giao tranh giữa quân đội chính phủ, lính phương Tây đánh thuê cho Kiev với các lực lượng dân phòng khu vực đông nam Ukraina. Theo Kiev, trong số 5.000 quân tinh nhuệ Ukraina tham gia chiến dịch, hơn 3.500 người mất tích, rất có thể những người đó được coi là đã chết. Những người may mắn thoát khỏi chiến trường, hoặc chạy trốn sang Nga thì đang ở trong tâm trạng rất chán nản và không muốn quay trở lại tham chiến. Lực lượng dân phòng thu được hàng chục xe bọc thép hạng nặng, nhiều bệ phóng tên lửa và xe tải của quân đội Ukraina. Hy vọng dễ dàng khống chế quân ly khai đang nhanh chóng tan thành mây khói.

Nhưng cứ cho là Kiev sẽ tiến hành tổng động viên toàn quốc và huy động tất cả thiết bị kỹ thuật quân sự, cái giá tổn thất to lớn để đè bẹp sự kháng cự của khu vực đông nam sẽ rất lớn, mà thắng lợi cuối cùng cũng sẽ dẫn đến thất bại. Trong tay của Kiev khi đó sẽ là khu vực đông nam bị tàn phá, muốn phục hồi sẽ cần khoản chi phí nhiều tỷ đô la mà Ukraina không hề có. Nhân dân sẽ căm ghét chính quyền Kiev vì những tội ác ở đông nam Ukraina. Cũng phải nói thêm là sự thật về những tội ác đó đã bắt đầu từ từ đến với dân chúng Liên minh Châu Âu và Mỹ. Và những điều đó khiến cho Tổng thống Barack Obama cảm thấy bất an.