Vay tiền ngân hàng mua nhà: Mẹo để có khoản vay “xuôi chèo mát mái"

Khi bắt đầu làm hồ sơ vay mua nhà, bạn không đủ giấy tờ, tài liệu, bắt buộc phải đợi bổ sung, do đó chậm trễ thêm tiến trình thủ tục. Bạn cần biết trước mình cần phải có những loại giấy tờ, thủ tục gì theo yêu cầu của ngân hàng như giấy tờ căn nhà, đất dự định mua, giấy thoả thuận hoặc hợp đồng mua bán nhà, giấy đặt cọc, tài liệu chứng minh thu nhập… Để có thể nắm được các thủ tục này, bạn yêu cầu chuyên viên quan hệ khách hàng tư vấn kỹ. Nếu giấy tờ không sẵn sàng và không đầy đủ, việc vay vốn sẽ bị trì hoãn lâu hơn.

Khách hàng cần đọc kỹ hợp đồng vay vốn, các điều khoản liên quan đến lãi suất những năm tiếp theo, phí phạt trả nợ trước hạn... để tránh bị thiệt khi lãi suất thả nổi theo thị trường.

Nhiều ngân hàng (NH) thương mại tung ra các gói lãi suất ưu đãi, lãi suất chỉ 6\%-7\%/năm trong 3-6 tháng đầu; còn những năm tiếp theo, lãi suất lại là ẩn số.

Khách hàng khi vay cần tính toàn cụ thể xem mình vay trong thời hạn bao lâu, với lãi suất bao nhiêu \%, thời gian được ưu đãi, lãi suất ưu đãi và đánh giá sơ bộ mức lãi suất mình phải trả cho ngân hàng.

Phó Tổng giám đốc NH TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) Nguyễn Minh Tâm lưu ý hợp đồng vay thường rất dài nhưng khách hàng chỉ cần chú ý một vài điểm quan trọng như phí phạt trả nợ trước hạn, cách tính lãi suất trong tương lai bằng cách quy về hiện tại xem có hợp lý hay không. Chẳng hạn, lãi suất trung dài hạn ở các NH hiện khoảng 7\%-8\%/năm, nếu cộng biên độ 3\% là cho vay 10\%-11\%/năm là hợp lý. Trong hợp đồng, cần thể hiện cách tính lãi suất rõ ràng để khách hàng biết, không nên mập mờ theo kiểu “lãi suất thả nổi theo thị trường hoặc theo lãi suất tham chiếu của NH”.

Chuyên gia tài chính NH, TS Nguyễn Trí Hiếu cho biết ở nước ngoài, ông dễ dàng vay được khoản tiền mua nhà trong 30 năm với lãi suất thấp và ổn định; trong khi Việt Nam, lãi suất điều chỉnh rất cao do thị trường vốn hạn chế. Việc một số NH đưa ra mức lãi suất rất thấp để chào mời khách hàng nhưng sau đó lại tăng cao khiến khách hàng trót “sa lầy” nên không rút ra được. “Khách hàng vay tiền mua nhà phải yêu cầu NH nói rõ cách tính lãi suất trong tương lai và phải đưa ra dự báo biến động lãi suất bởi khách hàng thường nắm dao đằng lưỡi” - TS Hiếu nhận xét.

Ông Trương Đình Long, Phó Tổng giám đốc NH TMCP Phương Đông (OCB), thừa nhận khách hàng rất do dự khi vay tiền mua nhà do một số NH áp dụng chính sách thả nổi lãi suất sau thời gian đầu khuyến mãi. Thậm chí, sau 1-2 năm, khách hàng cũng không biết lãi suất huy động lúc đó ra sao để tính toán lãi suất cho vay, có ổn định hay không. Hiện OCB đang nghiên cứu tung ra gói lãi suất cho vay cố định trong 3 năm đầu chỉ 9,9\%/năm để giải quyết vấn đề này của khách hàng. Ba năm sau, lãi suất nếu biến động mạnh, NH sẽ thỏa thuận lại với khách hàng.

Đây là điều quan trọng nhất trước khi bạn ký kết một hợp đồng bất kỳ không riêng gì hợp đồng vay vốn ngân hàng. Bạn cần xem xét kỹ bản hồ sơ vay vốn ngân hàng.

Riêng đối với ngân hàng bạn cần chú trọng một số điểm: Các khoản phí, phạt khi bạn vi phạm điều khoản hơp đồng.

Thông thường các ngân hàng sẽ có phí phạt từ 1~3\% trên số dư nợ còn lại khi khách hàng trả trước hạn. Đối với các khoản nợ quá hạn thường sẽ bị áp dụng mức lãi suất từ 1~1,5 lần so với lãi suất trong hạn. Vì thế trước khi ký hợp đồng vay nợ ngân hàng bạn nên cân nhắc kỹ trước những điều này.

Tuỳ vào thu nhập và khả năng trả nợ mà bạn nên chọn thời hạn vay phù hợp. Nếu thu nhập của bạn thấp thì bạn nên kéo dài thời hạn vay, sẽ giúp bạn giảm số tiền gốc hàng tháng mà bạn phải trả cho ngân hàng.

Ví dụ: khi bạn vay 100 triệu đồng, nếu vay trong thời hạn một năm thì mỗi tháng sẽ trả dư nợ gốc khoảng 8,4 triệu đồng kèm với lãi. Nhưng nếu bạn có thu nhập thấp, bạn có thể kéo dài thời hạn vay lên thành hai năm tương ứng với đó thì mỗi tháng bạn chỉ phải trả khoản dư nợ gốc tầm 4,2 triệu đồng kèm với lãi.

Vì là vay mua nhà nên giá trị vay lớn, bạn cần xem xét rõ ràng trong thời hạn vay bao lâu mình trả được nợ hoặc với thời gian trả nợ ngân hàng đưa ra là 15 năm đã là kỳ hạn thích hợp chưa?

Vấn đề trả nợ là một vấn đề cần tính toàn chi tiết, cẩn thận. Để tránh lâm vào tình trạng kiệt quệ tài chính, các chuyên gia tài chính khuyên người vay nên kiểm tra kỹ ngân sách và tổng thu nhập mỗi tháng trước khi vay. Bạn chỉ nên để chi phí trả nợ chiếm nhiều nhất khoảng 30-40\% tổng thu nhập trong tháng của bạn nếu bạn không muốn rơi vào cảnh đi vay nợ mới để trả nợ cũ.

TS Đinh Thế Hiển, chuyên gia tài chính NH, khuyến cáo người mua nhà phải tính toán thật kỹ trước khi quyết định vay vốn NH. Trên thực tế, nhiều NH công bố lãi suất cho vay mua căn hộ 0\%/năm trong 6-9 tháng đầu. Đây là hình thức khuyến mãi để hút khách hàng vay tiền, còn lãi suất những năm tiếp theo sẽ theo thị trường. Nếu không cân nhắc thận trọng khả năng tài chính của mình và dự báo được lãi suất vay những năm tiếp theo, người vay sẽ gặp nhiều rủi ro.

AN NHIÊN (Tổng hợp)