Vấn nạn môi trường (bài 1): Dân kêu trời vì Nhà máy xử lý chất thải Minh Tân

Được cấp phép hoạt động trong lĩnh vực môi trường nhưng hiện Nhà máy xử lý chất thải Minh Tân thuộc Chi nhánh Công ty CP Thương mại và Dịch vụ kho vận Phú Hưng (khu vực Đầm Ao La, xã Minh Tân, huyện Thủy Nguyên, TP.Hải Phòng) lại chính là nỗi lo về môi trường đối với người dân nơi đây. 

Nhà máy xử lý chất thải Minh Tân được Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.Hải Phòng cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh số 0200867992-002 ngày 19/4/2016 với tổng mức đầu tư dự án lên tới hơn 200 tỷ đồng. Nhà máy được xây dựng trên tổng diện tích 18 hecta gồm các công trình: 2 hố chôn lấp rác thải sinh hoạt diện tích 20.000 m2/hố, nhà máy tái chế nhựa 7.000 m2, nhà máy tái chế dầu 7.000 m2, nhà xưởng sản xuất phân bón hữu cơ khoáng 4.000 m2, nhà máy xử lý nước thải và các công trình phụ trợ… 

Tuy nhiên, sau hơn 1 năm đi vào hoạt động, nhà máy xử lý chất thải Minh Tân đã bộc lộ rõ những hạn chế, yếu kém, phải sớm khắc phục. Mùi hôi thối, không khí bị ô nhiễm,phát ra từ bãi rác, từ những ô chôn lấp… khiến người dân nơi đây phải lo lắng.

Về thực tế này, nhiều người dân xã Minh Tân khi tiếp xúc với chúng tôi đã không giấu nổi bức xúc. “Dù ở cách xa nhà máy xử lý chất thải Minh Tân nhưng tôi cùng nhiều người khác trong làng vẫn bị ám ảnh, khổ sở vì mùi giác, vì không khí ô nhiễm. Còn nữa, đó là phía nhà máy đổ chất thải chàn lan ra nhiều điểm trong khu xử lý và khi gặp nước mưa, chất thải độc hại sẽ thẩm thấu xuống lòng đất, ngấm vào mạch nước ngầm mà người dân chúng tôi vẫn dùng để sinh hoạt hàng ngày”, bà Nguyễn Thị H., một người dân xã Minh Tân cho hay.

Quả đúng như lời bà H., theo ghi nhận của PV, rác thải, chất thải được chất đống, để lộ thiên trong khu xử thuộc Nhà máy xử lý chất thải Minh Tân mà chẳng hề có vải bạt địa lót phía dưới để tránh thẩm thấu vào nguồn nước ngầm…

Tình trạng đáng lo ngại hơn: đó là tại mương thoát nước tiếp giáp giữa những hố chôn lấp rác thải thuộc nhà máy xử lý chất thải Minh Tân với khu vực hồ đầm trên địa bàn xã, xuất hiện nhiều điểm bùn nước nhiễm kim loại có màu vàng khè. Cây cỏ quanh những điểm nhiễm bùn kim loại đều bị chết khô. Da tay, da chân khi tiếp xúc với loại bùn này sẽ cho cảm giác ngứa ngáy, khó chịu… 

Chính quyền lên tiếng

Theo cán bộ xã Gia Minh và Minh Tân (huyện Thủy Nguyên, TP.Hải Phòng), họ đã gửi những đơn thư phản ảnh về thực trạng ô nhiễm của người dân tới các cấp chính quyền, với mong muốn các cấp lãnh đạo sớm vào cuộc xử lý.

Nhằm làm sáng tỏ về thực trạng ô nhiễm môi trường đáng lo ngại, xuất phát từ Nhà máy xử lý chất thải Minh Tân, sáng ngày 12/10, PV đã có buổi làm việc với lãnh đạo xã Minh Tân. Tại buổi làm việc, khi mới chỉ xem qua những hình ảnh, clip PV ghi lại tại khu chôn lập rác đặt trong khuôn viên nhà máy xử lý chất thải Minh Tân, ông Đỗ Đức Thanh - Phó chủ tịch xã Minh Tân đã vội thốt lên: Đây là thời điểm năm ngoái đúng không. Năm ngoái có sự cố bãi rác thì mới bẩn vậy. Năm nay không có đâu.

Khi chúng tôi đáp: “Năm nay đó anh, chúng em mới ghi lại trong mấy ngày đầu tháng 10 này thôi”. Mới chỉ nghe đến đây, ông Thanh liền đáp vội: Thế này thì chỉ nhìn thôi cũng đủ biết ô nhiễm, bốc mùi hôi thối mức nào rồi. Bãi chôn lấp rác gì mà lại phóng uế rác thải bừa bãi, làm ảnh hưởng môi trường, ô nhiễm thế này. Vừa nói, ông Thanh vừa lắc đầu ngao ngán."

Vẫn theo ông Thanh, đây không phải lần đầu ông cũng như người dân lo ngại về tình trạng ô nhiễm môi trường, mức độ ảnh hưởng tới đời sống người dân, do phía Nhà máy xử lý chất thải Minh Tân gây ra. Cụ thể, năm 2017, sự cố nguồn nước ngầm quanh khu vực Nhà máy xử lý chất thải Minh Tân ô nhiễm, nguyên nhân từ ô chôn lấp rác thải. Thời điểm đó nhiều hộ dân, hộ chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản trên địa bàn bị ảnh hưởng không hề nhỏ.

Ông Thanh cho biết thêm, những ảnh hưởng về môi trường, về sức khỏe, rồi thiệt hại về kinh tế đối với người dân Minh Tân, xem ra không thấm vào đâu so với bà con nhân dân xã Gia Minh, là xã liền kề với Minh Tân và nằm ngay phía sau Nhà máy xử lý chất thải Minh Tân.

Chiều cùng ngày, làm việc với chúng tôi, ông Nguyễn Hồng Đức – Bí Thư Đảng ủy kiêm Chủ tịch UBND xã Gia Minh cho hay: Bản thân với chức năng, quyền hạn và nghĩa vụ cấp xã, đơn vị không được phép ra vào Nhà máy xử lý chất thải Minh Tân để kiểm tra hoạt động cũng như mức độ ô nhiễm của khu xử lý chất thải, chôn lấp rác thải, sau mỗi lần nhận được kiến nghị của người dân.

Theo ông Đức, “Tôi chỉ được nghe nói phía Nhà máy xử lý chất thải Minh Tân được trang bị dây chuyền hiện đại của nước ngoài thôi. Nhưng không hiểu sao, tôi và UBND xã vẫn nhận được đơn thư phản ảnh của bà con, về việc hệ thống lò của Minh Tân đang trong thời gian chạy thử nghiệm và bốc mùi khói rất khó chịu. Nói đâu xa, nhiều hôm gió Bắc, ở tận trụ sở UBND xã cũng hít thấy mùi ô nhiễm từ khói lò. Về những đơn thư của người dân, lãnh đạo xã đã gửi lên cấp trên và các phòng ban chức năng, với hy vọng vào cuộc sớm, giải quyết làm sao để môi trường sống được tốt hơn”.

Cũng trong buổi làm việc với chúng tôi, ông Bí thư kiêm Chủ tịch UBND xã Gia Minh còn bày tỏ sự lo lắng: Trong trường hợp nước rỉ rác thoát ra ngoài môi trường, thẩm thấu xuống lòng đất, ngấm vào mạch nước ngầm thì hậu quả sẽ là rất nghiêm, ảnh hưởng trực tiếp tới đồi sống người dân.

Ông Đức cho hay, thời điểm xảy ra sự cố môi trường xuất phát từ bãi rác đặt trong Nhà máy xử lý chất thải Minh Tân, thì có tới 2/3 diện tích mặt nước, đất đầm dùng để cấy hái, nuôi thủy sản của người dân xã Gia Minh bị ảnh hưởng. “Đồng ruộng, đất nông nghiệp của Gia Minh đều lấy nước từ sông Thải. Mà sông Thải lại liền kề và là nơi xả nước rác sau quá trình xử lý chất thải từ nhà máy Minh Tân… nên rất khó nói”, ông Đức phân bua với chúng tôi.

Kết thúc buổi làm việc, ông Bí thư kiêm Chủ tịch UBND xã Gia Minh mong muốn có sự vào cuộc của các cấp chính quyền, để làm sao người dân Gia Minh được sinh sống trong một môi trường như vốn có từ bao đời nay của một vùng quê yên bình.

Chúng tôi sẽ tiếp tục phản ánh những vướng mắc, tồn tại cũng như tình thực trạng ô nhiễm đang xảy ra tại Nhà máy xử lý chất thải Minh Tân.

Nam Anh