Ukraine lộ rõ "điểm yếu chí mạng", các chỉ huy "vò đầu bứt tai" tìm cách xoay xở

Quân đội Ukraine và các chỉ huy đang ngày càng phải đối mặt với những lo ngại về vấn đề nhân lực, đặc biệt là chất lượng tân binh và tốc độ bị thương hoặc tử vong của họ. Bộ binh Ukraine là lực lượng bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Quân đội của họ đang phải vật lộn với tình trạng kiệt sức và tinh thần sa sút, khiến nhiều người phải bỏ vị trí chiến đấu.

Dọc theo mặt trận ở Donetsk, bốn chỉ huy, một phó chỉ huy và gần chục binh sĩ từ bốn lữ đoàn Ukraine đã nói với tờ Financial Times rằng những tân binh thiếu các kỹ năng chiến đấu cơ bản, động lực chiến đấu và thường bỏ chạy khỏi vị trí khi bị tấn công.

Các chỉ huy ước tính rằng 50 đến 70% lính bộ binh mới đã thiệt mạng hoặc bị thương chỉ trong vài ngày sau khi bắt đầu đợt luân chuyển đầu tiên. "Khi các tân binh được điều tới các vị trí chiến đấu, nhiều người trong số họ bỏ chạy ngay khi nghe tiếng nổ đầu tiên", một phó chỉ huy trong lữ đoàn cơ giới số 72 của Ukraine hiện chiến đấu gần thành phố Vuhledar, một thành trì quan trọng mà quân đội Nga đang cố gắng kiểm soát, cho biết.

Tình hình này đặt ra một thách thức đáng kể cho Ukraine khi nước này chiến đấu trên mặt trận mới ở Kursk, trong khi cùng lúc cố gắng chống lại lực lượng của Moscow ở phía đông. Kyiv cũng đang thúc đẩy các đối tác phương Tây hỗ trợ nhiều hơn để giúp họ đảo ngược tình thế của cuộc xung đột.

Binh sĩ Ukraine đang đối mặt với nhiều vấn đề chưa thể giải quyết. Ảnh: Getty Images

Tổng thống Volodymyr Zelenskyy đã đến Mỹ vào tuần trước để cố gắng thuyết phục chính quyền ông Joe Biden ủng hộ "kế hoạch chiến thắng" của ông và buộc Nga phải ngồi vào bàn đàm phán sớm hơn dự kiến.

Tuy nhiên, để đạt được thỏa thuận với Moscow, ông Zelenskyy cần sự ủng hộ lớn hơn của phương Tây, bao gồm cả các đảm bảo an ninh chưa từng có, để giúp đỡ quân đội đang gặp khó khăn của ông ở tiền tuyến.

“Chúng tôi đang rất cần những người lính mạnh mẽ”, một vị chỉ huy của Ukraine cho biết. Theo các quan chức cấp cao của Kiev, một chiến dịch huy động binh lực gần đây đã cho phép Ukraine tuyển khoảng 30.000 binh lính mỗi tháng kể từ tháng 5, khi luật nghĩa vụ quân sự mới có hiệu lực. Con số này ngang bằng với số lượng quân mà Nga có thể tuyển dụng . Nhưng các chỉ huy trên thực địa và các nhà phân tích quân sự  cảnh báo rằng những binh lính mới được tuyển mộ không có động lực cao, chưa được chuẩn bị về mặt tâm lý và thể chất, bị tiêu diệt nhanh chóng tới mức đáng báo động trên chiến trường.

Một chỉ huy thuộc đơn vị đang bảo vệ các vị trí xung quanh Kurakhove, nơi lực lượng Nga đã giành được lợi thế trong những tuần gần đây, cho biết rằng "Một số binh sĩ gần như đã ‘đóng băng’. Họ quá sợ hãi khi phải đối mặt với đối phương,. Và sau đó, họ mất mạng hoặc bị thương rất nặng".

Đứng trước những nhiệm vụ chiến đấu khó khăn, nhiều tân binh đã đảo ngũ. Một số trở về trong tình trạng bị sốc và kiệt sức đến mức phải vào khoa tâm thần. Tình trạng lộn xộn trong quân ngũ của Ukraine những tháng gần đây đã tạo cơ hội giúp Nga giành được chiến thắng dễ dàng hơn dự kiến về phía Pokrovsk. “Chúng tôi dễ bị tổn thương nhất trong các đợt luân chuyển”, một phó chỉ huy cho biết. “Đó là lúc Nga có thể tiến lên... Bộ binh đóng vai trò quan trọng trong việc phòng thủ của chúng tôi”.

Tuổi thọ trung bình trong quân đội Ukraine là 45

Một chỉ huy khác ở mặt trận phía đông cho biết những người lính dày dạn kinh nghiệm đang dần bị tiêu diệt và thay thế họ chủ yếu là những người đàn ông lớn tuổi, không có kinh nghiệm và có tình trạng sức khỏe kém. Tuổi thọ trung bình trong quân đội Ukraine là 45. Trong số khoảng 30 lính bộ binh của một đơn vị, phó chỉ huy lữ đoàn 72 cho biết, trung bình một nửa ở độ tuổi 40, chỉ có năm người dưới 30 tuổi và số còn lại từ 50 tuổi trở lên. "Là bộ binh, bạn cần phải chạy, bạn cần phải mạnh mẽ, bạn cần phải mang theo thiết bị nặng", ông nói thêm. "Thật khó để làm điều đó nếu bạn không còn trẻ".

Theo các chỉ huy và nhà phân tích, vấn đề trên nảy sinh từ rất lâu rồi và “không được giải quyết trong nhiều năm". Các chỉ huy đổ một phần lỗi cho những người tuyển quân: "Sẽ khôn ngoan hơn nếu chú ý hơn đến đặc điểm và lý lịch của từng người để xem họ phù hợp nhất ở đâu, thay vì gửi tất cả mọi người vào bộ binh", ông Mykhailo Temper, chỉ huy tiểu đoàn 21 thuộc Lữ đoàn Tổng thống Độc lập của Ukraine, cho biết.

Nga giành được nhiều bước tiến chiến lược. Ảnh minh họa

Ông  Temper, người sáng lập một công ty thực phẩm đông khô phổ biến trong giới thám hiểm ngoài trời và binh lính, cho biết những doanh nhân như ông thường được trang bị tốt nhất để phục vụ trong vai trò chỉ huy và sĩ quan, trong khi một số chiến binh chiến hào giỏi nhất của ông lại là cựu thợ mỏ và công nhân nhà máy.

Theo một số chỉ huy, những tù nhân được thả ra để phục vụ trong quân đội cũng được đánh giá cao vì sự tận tụy và khả năng thích nghi với khu vực xung đột. Nhưng mọi chỉ huy đều nhấn mạnh rằng họ cảm thấy chương trình huấn luyện quân sự chưa đầy đủ cho đội ngũ lính mới.

Ông Temper cho biết “bản thân những người huấn luyện cũng không có kinh nghiệm chiến đấu thực tế nên họ không dạy những điều người mới cần biết để chiến đấu và quan trọng hơn là để sống sót”. Ngoài ra, những người lính mới hiếm khi được thực hành với đạn thật vì thiếu đạn dược. “Một số người trong số họ thậm chí còn không biết cách cầm súng trường. Họ gọt khoai tây nhiều hơn là bắn đạn”, ông Temper nói thêm, đồng thời cho biết ông đã mua thiết bị bắn súng sơn để thay thế súng trường và đạn thật để những người mới nhập ngũ có thể luyện tập nhiều hơn mà không lãng phí đạn dược quý giá.

Trong khi đó, Tổng tư lệnh quân đội Ukraine Oleksandr Syrsky cho biết ông đã ra lệnh cải thiện chất lượng đào tạo cho tân binh bằng cách lựa chọn "những người hướng dẫn có kinh nghiệm chiến đấu" và nêu khả năng thành lập một trường đào tạo huấn luyện viên.