Từ vụ tấn công nhân viên y tế ở Nghệ An: Cần nhận diện, xử lý sớm các đối tượng kích động, mất kiểm soát trong bệnh viện

Liên quan vụ việc nhân viên y tế Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An bị hành hung, từ góc nhìn chuyên môn, trao đổi với PV Đời sống và Pháp luật, ThS.BSNT Nguyễn Đình Nam, Trưởng khoa Tâm thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, nhận định ban đầu có thể đối tượng hành hung trong vụ việc này có dấu hiệu “mất kiểm soát nhận thức, cảm xúc và hành vi”, có thể do rối loạn tâm thần, hoang tưởng, ảo giác hoặc chịu tác động của chất kích thích.

“Trong tình huống đối diện người đang kích động, phản ứng tự vệ của nhân viên y tế là dễ hiểu. Tuy nhiên, nếu nhận biết được đối tượng mất kiểm soát, việc ứng xử cần thật chuyên nghiệp để tránh gây tổn thương cho bản thân và người xung quanh”, BS Nam phân tích.

Dưới góc nhìn ở cấp quản lý, TS Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế cho biết, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến các vụ bạo lực y tế, bao gồm cả yếu tố chủ quan và khách quan.

Theo ông Đức, trước hết cần nhìn nhận áp lực khổng lồ mà đội ngũ y, bác sĩ đang gánh chịu. Mỗi năm, hệ thống y tế tiếp nhận khoảng 200 triệu lượt khám ngoại trú; nhiều bệnh viện tuyến trên có đến hàng chục nghìn lượt người mỗi ngày, khiến cường độ làm việc rất cao. Tuy nhiên, ngành y là ngành cung cấp dịch vụ, nên nhân viên y tế cần được đào tạo kỹ năng giao tiếp, ứng xử phù hợp, tránh gây hiểu lầm hay tạo thêm căng thẳng cho người bệnh và thân nhân.

Nguyên nhân thứ hai xuất phát từ phía người nhà bệnh nhân. Khi người thân lâm bệnh, tâm lý lo lắng, dễ bức xúc là điều khó tránh. Thực tế, phần lớn các vụ việc bạo hành y tế xảy ra tại khoa Cấp cứu hoặc Hồi sức – nơi tính mạng bệnh nhân bị đe dọa, áp lực tâm lý rất lớn.

Nguyên nhân thứ ba là công tác đảm bảo an ninh trật tự trong bệnh viện còn lỏng lẻo. Dù Bộ Y tế và Bộ Công an đã ký quy chế phối hợp hơn 10 năm nay, nhưng ở nhiều nơi, các biện pháp phòng ngừa và ứng phó vẫn chưa được thực hiện hiệu quả.

“Dù trong hoàn cảnh nào, hành vi tấn công nhân viên y tế đang làm nhiệm vụ là không thể chấp nhận được”, TS Hà Anh Đức nhấn mạnh.

Ông cũng cho biết thời gian tới, Bộ Y tế sẽ yêu cầu các bệnh viện đồng bộ nhiều giải pháp, từ tập huấn thái độ, kỹ năng ứng xử cho nhân viên; củng cố công tác an ninh, bảo vệ; đến đổi mới mô hình quản trị, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số nhằm nâng cao chất lượng khám chữa bệnh.

“Chúng tôi sẽ phối hợp chặt chẽ hơn nữa với công an địa phương để xử lý kịp thời, mang tính răn đe với các vụ việc tương tự”, ông Đức nói thêm.

Nguyên tắc ứng phó an toàn

BS Đình Nam cũng lưu ý một số nguyên tắc ứng phó an toàn:

- Báo ngay cho bảo vệ hoặc cơ quan chức năng khi phát hiện người có dấu hiệu kích động.

- Giữ bình tĩnh, tránh la hét hay có hành vi khiêu khích khiến đối tượng thêm kích thích.

- Giữ khoảng cách an toàn, tập trung tại khu vực có đông người, tuyệt đối không đứng một mình hoặc ẩn nấp riêng lẻ.

- Chỉ sử dụng phương tiện bảo vệ cần thiết khi có nguy cơ bị tấn công, còn việc khống chế nên để lực lượng chức năng thực hiện.

Theo các chuyên gia, vấn đề bạo lực y tế hiện nay không đơn thuần là “bạo lực trắng” hay thiếu ý thức, mà là bài toán về nhận diện và xử lý sớm các đối tượng có dấu hiệu mất kiểm soát hành vi.

Để bảo vệ nhân viên y tế và bệnh nhân, hệ thống an ninh trong bệnh viện cần được coi trọng hơn, đồng thời nâng cao nghiệp vụ bảo vệ, tập huấn kỹ năng ứng phó cho cán bộ y tế.

“Bệnh viện là nơi tập trung những người yếu thế, nên càng cần được đảm bảo an toàn tuyệt đối”, BS Nam nhấn mạnh.