Tư lệnh Zimbabwe đến Trung Quốc một tuần trước đảo chính?

Tổng tư lệnh quân đội Zimbawe Constantino Chiwenga, người được cho là lãnh đạo cuộc đảo chính lật đổ Tổng thống Mugabe đã đến Trung Quốc hồi tuần trước.

Guardian dẫn nguồn tin cho biết vị tướng Zimbabwe đã gặp 2 thành viên cấp cao nhất trong lực lượng quân đội Trung Quốc.

"Trung Quốc và Zimbabwe luôn là người bạn thân thiết", Tổng tư lệnh quân đội Zimbawe Constantine Guveya Chiwenga nói với ông Lý Tác Thành, Cục trưởng Cục tham mưu của Quân đội Giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA). Ngoài ra, ông Chiwenga cũng tuyên bố "sẵn sàng tăng cường trao đổi và hợp tác trong mọi lĩnh vực với Trung Quốc để thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng mối quan hệ song phương".

Hai ngày sau đó, ông Chiwenga đã có cuộc hội đàm với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Thường Vạn Toàn. Tại buổi gặp ngỡ, vị lãnh đạo quân đội Zimbabwe đã có lời cảm ơn Chang vì "sự giúp đỡ lâu dài của Bắc Kinh".

Có lẽ không một ai đoán được lý do tại sao ông Chiwenga, người được coi là đồng minh của cựu Phó Tổng thống Zimbabwe Emmerson Mnangagwa lại gọi có liên hệ với Trung Quốc, chỉ vài ngày trước khi vị tướng quân đội lãnh đạo lực lượng đảo chính lật đổ Tổng thống 93 tuổi Robert Mugabe.

Trung Quốc là một quốc gia luôn bày tỏ sự ủng hộ với chính quyền ông Mugabe kể từ cuộc đấu tranh chống thực dân những năm 1970, đồng thời là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất của Harare. Bắc Kinh đã bơm rất nhiều tiền vào nền kinh tế Zimbabwe để đổi lấy tài nguyên thiên nhiên và các sản phẩm nông nghiệp như kim cương cùng thuốc lá.

Hôm 15/11, sau khi khi Tổng thống Mugabe bị giam lỏng tại Harare, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng tuyên bố chuyến thăm của ông Chiwenga là một phần của "cuộc trao đổi quân sự bình thường". Tuy nhiên, khi được hỏi chi tiết, ông Cảnh tỏ ra dè dặt về những gì mà ông Chiwenga đã làm ở Trung Quốc.

“Tôi chỉ có thể nói với quý vị rằng chuyến thăm của tướng Chiwenga tới Trung Quốc thời điểm này là hoạt động trao đổi quân sự song phương theo thỏa thuận của Trung Quốc và Zimbabwe. Với tư cách là một quốc gia có quan hệ thân thiết với Zimbabwe, chúng tôi đang theo dõi rất sát tình hình ở đây”, ông Cảnh Sảng phát biểu với báo giới.

Shen Xiaolei, một chuyên gia của Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, đã bác bỏ cáo buộc Bắc Kinh ủng hộ cuộc đảo chinh. "Chuyến thăm của ông Chinwenga đã được sắp xếp từ lâu, vì vậy không thể nào có chuyện ông ấy đến thăm Trung Quốc vì vấn đề này", ông Shen nói.

Bên cạnh đó, ông Shen cũng cho rằng Bắc Kinh sẽ tôn trọng "thái độ của chính Zimbabwe" đối với cuộc khủng hoảng. Sự sụp đổ của ông Mugabe là "đáng tiếc", tuy nhiên, chính phủ Trung Quốc đã và không can thiệp vào công việc nội bộ của quốc gia châu Phi này.

PHƯƠNG PHƯƠNG (Theo Guardian)